Top Channel/ Dita ndërkombëtare e gjuhës amtare! Zbulohen sfidat e shqipes
21/02/2025 20:05

Qenia që lind është e gatshme për t'u bërë njeri, por nuk mund të bëhet pa shoqërinë dhe gjuhën. Me gjuhën ne bëhemi njerëz dhe pjesë të kësaj shoqërie. Në Ditën Ndërkombëtare të Gjuhës Amtare, të shpallur 23 vite më parë nga UNESCO për të promovuar diversitetin gjuhësor dhe edukimin shumëgjuhësh, studiues dhe gjuhëtarë diskutuan në Tiranë sfidat me të cilat përballet sot gjuha shqipe. Krahas pranimit të huazimeve, për gjuhëtarët është e rëndëishmë ruajta e shqipes e veçanërisht dialektve. Nuk duhet t'u shpallim luftë huazimeve, por nga ana tjetër, duhet të jemi të kujdesshëm për përdorimin pa kriter të fjalëve të huaja dhe të panevojshme që e shpërfytyrojnë gjuhën. Futja e fjalëve shtegtare, kërkesa e shkollës për të përdorur gjuhën standarde, futja e termave të teknologjisë ka bërë një presion mbi gjallërimin e dialekteve. Media ka një rol shumë të madh. Sa shumë përdoren fjalë të huaja në media, por pse nuk përdoren fjalë dialektore. Më bën përshtypje një djalë në Big Brother që përdor gjuhën kosovarçe, ai përdor fjalë shumë të bukura. Mendoj se gjuha shqipe ka nevojë të gjallërohet, jo vetëm me forma leksikore, por edhe me forma sintaksore. Ruajtja e gjuhës së nënës është thelbësore për të mbajtur gjallin kombin dhe kulturën, ndaj për studiuesit është i nevojshëm njehsimi i terminologjive në Shqipëri dhe Kosovë. Ministritë e Arsimit të dy shteteve të krijojnë një komision të përbashkët për terminologjinë e lëndëve shkollore. Është urdhëruese që këto terminologji të arrijnë në një farë njehsimi sepse ka shumë ndotje gjuhësore që nuk ka fuqi një gjuhëtar që të bindës, për shembull, autoritetet e Tiranës të heqin fjalën markatë. Është një ndotje gjuhësore në mes të Tiranës. Për të ruajtur ekzistencën e saj, gjuha shqipe duhet të integrohet në teknologjitë e avancuara, sikurse është dhe Inteligjenca Artificiale për të qenë e pranishme te brezat e rinj, veçanërisht ata që jetojnë jashtë trojeve shqiptare.

Festa e kulturës së Suedisë në zemër të Shqipërisë – Javët Kulturore Ndërkombëtare | Top News
04/07 20:30
Top Channel/ Mahnitëse në Kalanë e Gjirokastrës, zbulohet një kullë guri mijëra vjeçare
03/07 15:41
Top Channel/ Një vit pa Ismail Kadarenë! Përkujtohet gjeniu i letrave
01/07 15:51
Top Channel/ Të bësh art me drurin, mjeshtri i drugdhendjes: Interesimi për suvenire është rritur
29/06 12:44
Top Channel/ Punimet me grep në Korçë, ruhet tradita me teknikat e vjetra
29/06 12:44
Top Channel/ Gjirokastër, 85 mijë turistë në kala, gjatë verës shkojnë mbi 1 mijë në ditë
29/06 12:26
Top Channel/ Shuhet Mitropoliti i Gjirokastrës! Ndërroi jetë Imzot Dhimitri në moshën 84-vjeçare
29/06 12:23
Top Channel/ Fshati 8,500-vjeçar! Zbulimi i vendbanimit të Linit tregon rrugëtimin e njerëzimit
28/06 15:10
Top Channel/ “Turizëm përmes tingujve”! Orkestra Frymore e Ushtrisë sjell emocion në Gjirokastër
28/06 14:58
Ditët artistike të Javës Kulturore Izraelite – Javët Kulturore Ndërkombëtare | Top News
27/06 20:30
Top Channel/ “Ekrani i Artit” në Shkodër, edicioni i 8 ku u shfaqën 111 vepra artistike e ekspozita
25/06 09:28
Top Channel/ Festival teatri në Maliq e Pogradec, “Albamono” nis me shfaqjen e parë “Medea”
25/06 09:27
Top News – ‘Kandidati për kandidat’. Çejku, roman satirik për politikën dhe moralin
23/06 17:15
Top Channel/ Mjeshtri i thurjes në Korçë! Avni Kallo ka siguruar jetesën me këtë zanat
22/06 20:21
Top Channel/Në Shkodër të huajt “njihen” me diktaturën/ Turizmi në “Vendin e dëshmisë dhe Kujtesës”
22/06 15:14
Top Channel/ Dasma hasiane, veshjet popullore dhe muzika tradicionale u kthyen në spektakël
21/06 12:50
Top Channel/ “Kujtesa e mesdheut”! 700 vepra nga shekulli XIV-XIX në Bibliotekën Kombëtare
19/06 12:26
Top Channel/ “Çfarë pa shërbëtorja”! Komedia me regji të Kiço Londos në skenën e Teatrit Kombëtar
19/06 12:24
Top Channel/ Klasat e qëndisjes, artizanët në Gjirokastër promovojnë kulturën e traditën te turistët
18/06 12:37
Top News – Jenny e ‘Ace of Base’, koncert në Tiranë. Zëri ikonik pushton sheshin ‘Skënderbej’
16/06 21:18