Top Channel/ Misteri i zhdukjes së qytetërimit të Majave u zgjidh! Shkencëtarët japin përgjigje
16/06/2023 17:54

Pas vitesh spekulimesh dhe teorish të çuditshme konspirative, shkencëtarët besojnë se më në fund kanë gjetur arsyet pse qytetërimi Maja u zhduk pasi lulëzoi për mijëra vjet. Si dhe pse popullsia prej 19 milionë njerëzve mund të shpërbëhej papritur është konsideruar prej kohësh një nga misteret më intriguese të botës antike. Ndërsa pasardhësit e tyre mund të gjenden ende në të gjithë Amerikën Qendrore, Mayat braktisën qytetet e tyre në shekullin e 8-të ose të 9-të. Ultësirat e urbanizuara të Gadishullit Jukatan, si Tikal, u shndërruan nga qytete të zhurmshme në gërmadha gjatë një periudhe prej 100 vjetësh, por askush nuk e dinte saktësisht pse. Kanë dalë shumë teori për atë që ndodhi, si lufta dhe pandemitë, dhe shumë të tjerë besojnë se kanë ndodhur pushtime të huaja ose forca të mbinatyrshme. Në librin e tij të vitit 2005 Collapse, gjeografi, historiani, ornitologu dhe shkrimtari i shkencës popullore amerikane Jared Diamond teorizoi se një thatësirë e zgjatur, e përshpejtuar dhe e përkeqësuar nga shpyllëzimi, ishte pika e fundit që shkaktoi shembjen e një qytetërimi të jashtëzakonshëm. Një studim zbuloi se prerja e shumë pemëve për t’i lënë vend bujqësisë dhe karburantit për gatim dhe ndërtimet e tyre mahnitëse çuan në një ulje të aftësisë së tokës për të thithur rrezatimin diellor. Si rezultat më pak ujë avullohej, që do të thotë më pak re dhe 5-15% më pak shi gjatë një shekulli. Pamjet: AFP

Top Channel/ Lufta, Trump përçan G7/ Presidenti amerikan refuzoi të nënshkruajë dokumentin
16/06 23:24
Top News- Izraeli nis hakmarrjen e gjerë kundër Iranit! Sulmon me raketa televizionin shtetëror
16/06 22:45
Top Channel/ Breshëria e sulmeve… si Izraeli po shkatërron infrastrukturën bërthamore të Iranit
16/06 22:41
Top Channel/ “Akuzon Iranin, por Izraeli ka vetë armë bërthamore”, analistët tregojnë vendndodhjen
16/06 22:37
Top Channel/ Izraeli shënjestron liderin e Iranit/ Netanyahu: Do bëjmë atë që duhet me Khamenein
16/06 22:34
Top News- Thirrje për luftë të gjerë kundër Iranit, kërkohet ndihma e SHBA
16/06 22:30
Top Channel/ Izrael në alarm, droni iranian “udhëton” deri te rezidenca e Netanyahut
16/06 22:20
Top Channel/Mrekullia e dytë e sediljes 11A! Britaniku do të fluturonte me avionin Air India, por…
16/06 22:19
Top News- Kush e jep komandën për luftë? Si qeveriset Izraeli e Irani
16/06 22:08
Top News- Kërcet arma në spital! Burri ekzekuton gruan dhe më pas…
16/06 22:00
Top Channel/ Teori të reja nga NASA! Asteroidi “2024 YR4” nuk kërcënon më Tokën, por në 2032-shin…
16/06 21:59
Top Channel/ E rëndë në Belgjikë, një person sulmon me thikë pasagjerët e autobusit! Raportohet për…
16/06 21:58
Top Channel/ Netanyahu “thyen” veton e Trump, kërcënon hapur: Lideri i Iranit duhet vrarë
16/06 21:57
Top Channel/ “Irani dëshiron…”, Trump: Duhet ta kishte bërë! Teherani nuk e fiton këtë luftë
16/06 21:56
Top Channel/ Pamje të frikshme! Izraeli nuk ndalet, sulmon transmetuesin shtetëror të Iranit
16/06 20:28
Top Channel/ Autoritetet Iraniane ekzekutojnë një agjent të Mossadit i akuzuar për spiunazh
16/06 19:52
Top Channel/ Gjyqi për kryebashkiakun e Stambollit, prokuroria kërkon 7 vite e 4 muaj burg
16/06 19:50
Top News – E varrosur nën mal, rrethuar me beton/Fortesa bërthamore e Iranit që Izraeli do ta fshijë
16/06 15:42
Lideri i Iranit ZHDUKET me avion drejt RUSISË? Trazirat dhe KAOSI që po zhvillohet në botë |Breaking
16/06 15:41
Top News – Izraeli i tërbuar me Francën / Mbylli katër stenda armësh në panairin ajror të Parisit
16/06 15:40