65 vite tension SHBA-Iran/ Një histori marrëdhëniesh të vështira mes dy vendeve
05/01/2020 15:24

Marrëdhëniet mes Shteteve të Bashkuara të Amerikës dhe Iranit, kanë qenë gjithnjë të ndërlikuara. Nga rrëzimi i orkestruar nga CIA i kryeministrit iranian në 1953 e deri tek tensionet dhe konfrontimi nën presidentin Donald Trump, janë plot 65 vite marrëdhënie të vështira. Në 1953, agjencitë amerikane dhe britanike të inteligjencës orkestruan një komplot për të rrëzuar kryeministrin e zgjedhur në mënyrë demokratike të Iranit, Mohammad Mossadeq. Lideri laik, kishte tentuar të nacionalizonte industrinë iraniane të naftës. Shahu i Iranit, Mohammed Reza Pahlevi, i mbështetur nga SHBA, u detyrua të largohej nga vendi më 16 janar pas muajsh demonstrata dhe protesta kundër sundimit të tij në 1979. Dy javë më pas, lideri islamik Ajatollahu Khomeini u kthye nga azili. Pas një referendumi u shpall republika islamike e Iranit. Ambasada amerikane në Teheran u sulmua në nëntor 1979 dhe pengjet amerikane u mbajtën për 444 ditë. 52 pengjet e fundit u liruan në janar 1981, ditën e inaugurimit të presidentit Ronald Reagan. Më pas vjen skandali Iran-Contra në vitet 1985-1986. SHBA kish dërguar në mënyrë të fshehtë armë në Iran, në këmbim të ndihmës së Teheranit për të liruar pengjet amerikane që mbaheshin nga militantët Hezbollah në Liban. Fitimet, ishin kanalizuar në mënyrë ilegale drejt rebelëve në Nikaragua duke krijuar një krizë politike për Reganin. Në 1988 një avion iranian pasagjerësh qëllohet nga një luftanije amerikane duke i marrë jetën 290 personave në bord. SHBA tha se Airbusi A300 ishte ngatërruar me një avion ushtarak. Ndërsa në 2002, presidenti amerikan George Bush, denoncoi Iranin si pjesë e aksit të së keqes, bashkë me Irakun dhe Korenë e Veriut. Fjalimi shkaktoi shumë zemërim në Iran. Gjatë dekadës pasuan tensionet për programin bërthamor të Iranit dhe sanksionet. SHBA e akuzon Iranin për një program klandestin armësh bërthamore, çka Irani e mohon. U duk se dicka e mirë po vinte në vitet 2013-2016, kur lidhjet u ngrohën pakëz dhe presidenti amerikan Barak Obama, bisedoi me presidentin e moderuar Hassan Rouhani, e para bisedë telefonike e këtij niveli në më shumë se 30 vite. Më pas erdhi marrëveshja bërthamore mes Iranit dhe një grupi fuqish botërore, SHBA, Britani, Francë, Kinë, Rusi dhe Gjermani. Por gjithcka u përmbys nga presidenti Donald Trump në maj 2018, kur ky i fundit doli nga marrëveshja dhe riktheu sanksionet mbi Iranin. Marrëdhëniet SHBA-iran, përkeqësohen dhe SHBA dërgon luftanije në gji për shkak të atyre që i quan të dhëna shqetësuese të lidhura me Iranin. Dhe në maj e qershor të 2019, regjistrohen shpërthime në gjashtë cisterna nafte në gjirin e omanit. SHBA akuzon Iranin. Ndërsa më 20 qershor, forcat iraniane rrëzojnë një dron ushtarak iranian mbi ngushticën e hHmuzit. SHBA tha se ishte në ujëra ndërkombëtare, Irani tha se ishte në territorin e tij. Nga këtu e tutje, nuk mund të flasësh më me siguri, për asgjë….

Top Channel/ Amerika i tregon “muskujt” Kim Jong Un-it , dërgon aeroplanmbajtëse tek fqinji i tij
03/03 23:20
Top Channel/ Frikë për Papa Françeskun/ Dy Episode të Dështimit Akut të Frymëmarrjes
03/03 23:17
Top Channel/ Tensionet Angli-Francë/ Macron refuzon planin e Britanisë
03/03 23:16
Top Channel/ Armatimi i Europës/ Von der Leyen: Duhet të forcohemi
03/03 22:22
Top News- SHBA i tregon “dhëmbët” Phenianit, aeroplanmbajtësja me energji bërthamore në Kore
03/03 21:05
Top Channel/ Tmerr në Gjermani, makina shtyp njerëzit që festonin
03/03 20:01
Top Channel/ Shpërthen Trump: Zelensky nuk do paqe! S’do e durojmë më!
03/03 19:59
Top News – Rusia sulmon kampin e trajnimit / Komandanti ukrainas kërkon ndëshkim: Ishte neglizhencë
03/03 18:54
Top News – ‘Tmerr dhe neveri’ për Trump / Heroi polak i Luftës së Ftohtë i shkruan presidentit
03/03 18:53
Top News – Kryeministri kanadez ‘qahet’ te mbreti: Trump do aneksojë Kanadanë, të mbrojmë pavarësinë
03/03 16:52
Top News – Makina përplaset mbi turmën / Frikë në Manhajm, një viktimë dhe disa të plagosur
03/03 16:51
Top Channel/ Dështimi i takimeve, raportuesi për Serbinë në PE: I gjithë faji është i Vuçiçit!
03/03 15:25
Top News – Kancelari ‘i panjohur’ i Austrisë / Bëri betimin avokati që rastësisht u bë lider
03/03 15:09
Top News – Papa që nuk u kthye kurrë në shtëpi…Vizita e munguar në Argjentinë e Françeskut
03/03 15:09
Top News – Trump ndal armët për Ukrainën! NYT: Diskutohet pezullimi ose anulimi i plotë i ndihmave
03/03 14:49
Top News – Gjermania, bum shpenzimesh ushtarake / ’Çmenden’ aksionet e kompanive të armëve në bursa
03/03 14:47
Top Channel/ SHBA pezulloi ndihmën ndërkombëtare: Afganistani, në prag të zisë së urisë!
03/03 12:29
Top News – Evropa nuk do të arrijë paqen! Kremlini reagon pas samitit të Londrës
03/03 12:17
Top News – SHBA kërkon kokën e Zelenskit: ’Nevojitet një udhëheqës ukrainas që dëshiron paqe’
03/03 12:16
Top Channel/ Kosova, “fatin” e Ukrainës? Analistët: Prishtina të bëhet më e dëgjueshme ndaj Trumpit!
03/03 12:08
PORTOKALLI Portokalli - Bileta