65 vite tension SHBA-Iran/ Një histori marrëdhëniesh të vështira mes dy vendeve
05/01/2020 15:24

Marrëdhëniet mes Shteteve të Bashkuara të Amerikës dhe Iranit, kanë qenë gjithnjë të ndërlikuara. Nga rrëzimi i orkestruar nga CIA i kryeministrit iranian në 1953 e deri tek tensionet dhe konfrontimi nën presidentin Donald Trump, janë plot 65 vite marrëdhënie të vështira. Në 1953, agjencitë amerikane dhe britanike të inteligjencës orkestruan një komplot për të rrëzuar kryeministrin e zgjedhur në mënyrë demokratike të Iranit, Mohammad Mossadeq. Lideri laik, kishte tentuar të nacionalizonte industrinë iraniane të naftës. Shahu i Iranit, Mohammed Reza Pahlevi, i mbështetur nga SHBA, u detyrua të largohej nga vendi më 16 janar pas muajsh demonstrata dhe protesta kundër sundimit të tij në 1979. Dy javë më pas, lideri islamik Ajatollahu Khomeini u kthye nga azili. Pas një referendumi u shpall republika islamike e Iranit. Ambasada amerikane në Teheran u sulmua në nëntor 1979 dhe pengjet amerikane u mbajtën për 444 ditë. 52 pengjet e fundit u liruan në janar 1981, ditën e inaugurimit të presidentit Ronald Reagan. Më pas vjen skandali Iran-Contra në vitet 1985-1986. SHBA kish dërguar në mënyrë të fshehtë armë në Iran, në këmbim të ndihmës së Teheranit për të liruar pengjet amerikane që mbaheshin nga militantët Hezbollah në Liban. Fitimet, ishin kanalizuar në mënyrë ilegale drejt rebelëve në Nikaragua duke krijuar një krizë politike për Reganin. Në 1988 një avion iranian pasagjerësh qëllohet nga një luftanije amerikane duke i marrë jetën 290 personave në bord. SHBA tha se Airbusi A300 ishte ngatërruar me një avion ushtarak. Ndërsa në 2002, presidenti amerikan George Bush, denoncoi Iranin si pjesë e aksit të së keqes, bashkë me Irakun dhe Korenë e Veriut. Fjalimi shkaktoi shumë zemërim në Iran. Gjatë dekadës pasuan tensionet për programin bërthamor të Iranit dhe sanksionet. SHBA e akuzon Iranin për një program klandestin armësh bërthamore, çka Irani e mohon. U duk se dicka e mirë po vinte në vitet 2013-2016, kur lidhjet u ngrohën pakëz dhe presidenti amerikan Barak Obama, bisedoi me presidentin e moderuar Hassan Rouhani, e para bisedë telefonike e këtij niveli në më shumë se 30 vite. Më pas erdhi marrëveshja bërthamore mes Iranit dhe një grupi fuqish botërore, SHBA, Britani, Francë, Kinë, Rusi dhe Gjermani. Por gjithcka u përmbys nga presidenti Donald Trump në maj 2018, kur ky i fundit doli nga marrëveshja dhe riktheu sanksionet mbi Iranin. Marrëdhëniet SHBA-iran, përkeqësohen dhe SHBA dërgon luftanije në gji për shkak të atyre që i quan të dhëna shqetësuese të lidhura me Iranin. Dhe në maj e qershor të 2019, regjistrohen shpërthime në gjashtë cisterna nafte në gjirin e omanit. SHBA akuzon Iranin. Ndërsa më 20 qershor, forcat iraniane rrëzojnë një dron ushtarak iranian mbi ngushticën e hHmuzit. SHBA tha se ishte në ujëra ndërkombëtare, Irani tha se ishte në territorin e tij. Nga këtu e tutje, nuk mund të flasësh më me siguri, për asgjë….

Top Channel/ Lëvizja e beftë, Trump-Zelensky-BE takim urgjent para bisedimeve në Alaskë
12/08 22:38
Top Channel/ Vendimi i papritur për Dodik, i zëvendësohet burgu me gjobë
12/08 22:14
Top Channel/ Greqia në alarm nga zjarret, kërkohet evakuimi urgjent i qindra banorëve
12/08 19:35
Top Channel/ “Brigitte është burrë”, Macron ngre padi për shpifje ndaj influencueses amerikane
12/08 18:47
Top Channel/Prapaskenat në prag të takimit Trump-Putin, Meloni dhe BE kërkojnë një vend në negociata
12/08 18:42
Top News – Trump ngatërrohet-‘Po shkoj në Rusi…’ / Gafë virale e presidentit, kritika në internet
12/08 15:35
Top News – ‘Nuk ka më kohë, fëmijët po vd*sin…!’ / Madonna i kërkon Papës të shkojë në Gaza
12/08 15:18
Top News – Punojnë ‘si skllevër’ në Rusi / Koreanoveriorët rrëfejnë për BBC: Dërgohen me forcë
12/08 15:16
Top News – Rusia e tërbuar, akuzon Britaninë / Po përpiqet të sabotojë bisedimet mes Trump dhe Putin
12/08 15:05
Top News – ‘Po digjemi…’ / Zjarret në Evropë shkrumbojnë resorte turistike e pyje
12/08 15:03
Top Channel/ SHBA zgjat “paqen” me Kinën/ Pezullohen edhe për 90 ditë tarifat tregtare
12/08 14:50
Top News – Mbyllet centrali bërthamor në Francë / ‘Pushtohet’ nga kandilët e detit
12/08 14:02
Top News – Putin përgatitet për ofensivë të re / Zelenski: Nuk do të përfundojë luftën
12/08 14:01
Top News – E shkuara ruse e Alaskës…Ku do të takohen Trump dhe Putin?
12/08 13:54
Top Channel/ BE mesazh Trump para takimit: Ukraina duhet të jetë e lirë ta vendosë të ardhmen e saj
12/08 12:26
Top News – Evropë, ‘koktej molotovi’ i klimës / U godit nga i nxehti, 4 vjeçari humb jetën në Itali
12/08 12:25
Top Channel/ Digjet Spanja e Portugalia, temperaturat përvëluese, mijëra të evakuuar në Tarifa
12/08 12:17
Top News – Rusia e Bjellorusia nisin lojërat e luftës/ Stërvitje të përbashkëta ushtarake në shtator
12/08 12:11
Top News – Të gjithë sytë nga qielli sonte…Vjen shiu i meteorëve, mbetjet e një komete të lashtë
12/08 12:09
Top News – Trump merr kontrollin e policisë / Akt i paprecedent, çon gardën kombëtare në Uashington
12/08 12:09