Kur vendosej alfabeti/ Muzeu kombëtar përkujton etërit themelues të gjuhës shqipe
25/11/2020 15:33

Përhapja e shkollave dhe mësimit të gjuhës shqipe si dhe zhvillimi i kulturës kombëtare në përgjithësi shtruan në rend të ditës nevojën e caktimit të një alfabeti të vetëm të gjuhës shqipe. Rilindasit me të drejtë e shihnin mungesën e tij si një problem gjuhësor dhe kulturor, por edhe një problem politik. Një shenjë dasie që pengonte bashkimin e shqiptarëve. Ky muaj përcakton vitin e 112 që nga koha e mbajtjes së Kongresit të Manastiri, dhe kjo ekspozitë në Muzeun Historik Kombëtar që pasqyron delegatët që morën pjesë në të quhet Rruga drejt Bashkimit Kombëtar. Një pendë e re, larg atdheut, u bë nismëtar i një alfabeti të veçantë të shqipes, Naum Veqilarxhi, krijoi abetaren e parë të gjuhës shqipe.Ndërsa Kristoforidhi, Vasa, Frashëri e Vreto kontribuan për Alfabetin duke propaganduar sistemet e tyre shkrimore. Ndërsa thirrja e kongresit të Manastirit u bë e mundur vetëm pas shpalljes së kushtetutës në vitin 1908. Kongresi u hap në Manastir në 14 nëntor dhe vijoi deri më 22 nëntor. Në të morën pjesë 32 delegatë më të drejtë vote si dhe 18 të tjerë pa të drejtë vote. Kongresi u shndërrua kështu në një kuvend të vërtetë mbarëshqiptar nga qytetet e vilajetet e Manastirit, Kosovës, Janinës, Shkodrës, si dhe shoqëritë shqiptare të Bukureshtit, Sofjes, SHBA, Egjiptit dhe Italisë.Megjithëse çështja e njëjësimit të alfabetit zuri vendin kryesor, vetë kongresi nuk ishte një mbledhje thjesht gjuhësore, por një manifestim politik. “E kemi bërë me ndërgjegje të plotë pasqyrimin e këtyre figurave për t’ju thënë shqiptarëve të brezit të ri, se cilët janë etërit themelues të gjuhës shqipe. Cilët janë etërit themelues të identitetit kombëtar të shqiptarëve dhe se si sa herë që ata ulen në bankat e tyre, cfarë vështirëish ka patur që fjala shqip të frymonte, gjallonte dhe merrte pjesë”. Ekspozita është pasuruar me fotografi të delegatëve pjesëmarrës si Gjergj Fishta, Mid’hat Frashëri, Sotir Peci, Ndre Mjeda, Shahin Kolonja, Parashqevi Qiriazi, Fehim Zavalani, Simon Shuteriqi etj. Gjithashtu në të këtë ekspozitë pasqyrohen edhe objektet e Luigj Gurakuqit, Cerciz Topullit, Mihal Gramenos, Hilë Mosit etj. Si dhe librat e gazetat origjinale të kohës. Kongresi i Manastirit dhe vendimet e tij, më i rëndësishmi standartizimi i alfabetit latin të gjuhës shqipe përbën një nga ngjarjet më të rëndësishme në historinë e popullit shqiptar.

Top Channel/ Gara e fotografëve në Fier, kameramani i TCH merr çmimin e tretë
13/10 20:00
Top Channel/ Parisi nderon Kadarenë. Pllakë përkujtimoreje kushtuar shkrimtarit shqiptar
11/10 22:08
Top News- Java Kulturore Japoneze në Shqipëri! Sport, kulinari, kinematografi dhe art
11/10 20:54
Top Channel/ Kopshtet e pavarura të lumturisë, premiera në Teatrin “Migjeni”.
11/10 15:42
Top Channel/ Mesazh nga Palestina, poetja Nima Hasan tregon për krijimtarinë gjatë bombardimeve
11/10 15:39
Top Channel/ “Paganini” në Tiranë! Sot shfaqja e violinistit italian Giuseppe Gibboni
09/10 15:38
Top Channel/ Nobeli në Letërsi shkon në Hungari! E fiton mjeshtri i apokalipsit
09/10 15:26
Top News – Java Kulturore Holandeze në Shqipëri. Vijnë legjendat e futbollit Arie Haan dhe Ruud Krol
08/10 21:43
Top Chamnel/ Festivali letrar për të rinj/ “Tirana gate”, kur Letërsia Bashkon Mesdheun dhe Europën
08/10 20:03
Top Channel/ Tetori fishtjan, eventet në nder të ditëlindjes së At Gjergj Fishtës
08/10 15:32
Top Channel/ “Libri i xhunglës”, aventura e re për aktorët e Teatrit të Kukullave
07/10 15:41
Top Channel/ Bibliografia e Mid’hat Frashërit, publikohet vëllimi i XI i veprave të zgjedhura
06/10 20:00
Top Channel/ Mid’hat Frashëri, bibliografi më i madh shqiptar! Libri për krijimtarinë e shkrimtarit
06/10 15:32
Top Channel/ “Një popull në lëvizje”/ Ekspozita fotografike me pamjet e kohëve të varfërisë së 1994
05/10 12:28
Top Channel/ Si duhen parë filmat e komunizmit? Studiuesja analizon prodhimet kinematografike
04/10 20:37
Top Channel/Koncert për flaut e violinë në Universitetin e Arteve, pjesë nga kompozitori cek Martinu
04/10 12:41
Top Channel/ Nis “Skampa 2025”, edicioni i 27 i festivalit ndërkombëtar të teatrit
03/10 15:40
Top Channel/ Kadare i rikrijonte veprat! Çfarë zbulon analiza e dorëshkrimeve të shkrimtarit
02/10 19:57
Top News – Java Kulturore Gjermane. Art, muzikë, dialog kulturor në Shqipëri
02/10 18:20
Top Channel/ Valle e këngë! Dasma myzeqare ringjall traditën kulturore
29/09 19:25