Kur vendosej alfabeti/ Muzeu kombëtar përkujton etërit themelues të gjuhës shqipe
25/11/2020 15:33

Përhapja e shkollave dhe mësimit të gjuhës shqipe si dhe zhvillimi i kulturës kombëtare në përgjithësi shtruan në rend të ditës nevojën e caktimit të një alfabeti të vetëm të gjuhës shqipe. Rilindasit me të drejtë e shihnin mungesën e tij si një problem gjuhësor dhe kulturor, por edhe një problem politik. Një shenjë dasie që pengonte bashkimin e shqiptarëve. Ky muaj përcakton vitin e 112 që nga koha e mbajtjes së Kongresit të Manastiri, dhe kjo ekspozitë në Muzeun Historik Kombëtar që pasqyron delegatët që morën pjesë në të quhet Rruga drejt Bashkimit Kombëtar. Një pendë e re, larg atdheut, u bë nismëtar i një alfabeti të veçantë të shqipes, Naum Veqilarxhi, krijoi abetaren e parë të gjuhës shqipe.Ndërsa Kristoforidhi, Vasa, Frashëri e Vreto kontribuan për Alfabetin duke propaganduar sistemet e tyre shkrimore. Ndërsa thirrja e kongresit të Manastirit u bë e mundur vetëm pas shpalljes së kushtetutës në vitin 1908. Kongresi u hap në Manastir në 14 nëntor dhe vijoi deri më 22 nëntor. Në të morën pjesë 32 delegatë më të drejtë vote si dhe 18 të tjerë pa të drejtë vote. Kongresi u shndërrua kështu në një kuvend të vërtetë mbarëshqiptar nga qytetet e vilajetet e Manastirit, Kosovës, Janinës, Shkodrës, si dhe shoqëritë shqiptare të Bukureshtit, Sofjes, SHBA, Egjiptit dhe Italisë.Megjithëse çështja e njëjësimit të alfabetit zuri vendin kryesor, vetë kongresi nuk ishte një mbledhje thjesht gjuhësore, por një manifestim politik. “E kemi bërë me ndërgjegje të plotë pasqyrimin e këtyre figurave për t’ju thënë shqiptarëve të brezit të ri, se cilët janë etërit themelues të gjuhës shqipe. Cilët janë etërit themelues të identitetit kombëtar të shqiptarëve dhe se si sa herë që ata ulen në bankat e tyre, cfarë vështirëish ka patur që fjala shqip të frymonte, gjallonte dhe merrte pjesë”. Ekspozita është pasuruar me fotografi të delegatëve pjesëmarrës si Gjergj Fishta, Mid’hat Frashëri, Sotir Peci, Ndre Mjeda, Shahin Kolonja, Parashqevi Qiriazi, Fehim Zavalani, Simon Shuteriqi etj. Gjithashtu në të këtë ekspozitë pasqyrohen edhe objektet e Luigj Gurakuqit, Cerciz Topullit, Mihal Gramenos, Hilë Mosit etj. Si dhe librat e gazetat origjinale të kohës. Kongresi i Manastirit dhe vendimet e tij, më i rëndësishmi standartizimi i alfabetit latin të gjuhës shqipe përbën një nga ngjarjet më të rëndësishme në historinë e popullit shqiptar.

Top Channel/ Festivali Europian i Filmit, kompozitori Kujtim Prodani nderohet me çmimin mirënjohjeje
13/09 19:16
Top News – Për herë të parë në Shqipëri! Vjen Java Kulturore e Arabisë Saudite
13/09 18:34
Top Channel/ Ekspozita 4 mln euro, automjetet e rralla të koleksionistëve italianë në Gjirokastër
12/09 12:36
Top Channel/ Panairi i Artizanit/ Gjirokastër, mjeshtërit e punimeve rikthejnë atmosferën mesjetare
07/09 15:28
Top Channel/ Si u rishkrua “Lahuta e Malcisë”/ Në 1986, u kopjuan me shkrim dore 30 këngët e veprës
06/09 12:29
Top Channel/ Si do të ndahet pasuria 2.3 miliardë euroshe e Giorgio Armanit?!
05/09 19:33
Top News – Nga shfaqjet muzikore tek ekspozitat, Shqipëria mirëpret Javën Kulturore Malazeze
05/09 17:24
Top Channel/ “Marmelladov”, shfaqja që trajton kompleksitetin e njerëzve në trysni 5-7 shtator
05/09 12:39
Top Channel/ Amaneti realizohet! Dhimitër Anagnosti përcillet në banesën e fundit në Vuno
03/09 19:34
Top Channel/ Gazmend Leka i prekur për humbjen e Dhimitër Anagnostit: Personalitet i papërsëritshëm
02/09 13:32
Top Channel/ Përfundojnë homazhet për Dhimitër Anagnostin, përcillet me duartrokitje dhe karafila
02/09 13:31
Top Channel/ “Njeri i heshtur dhe këmbëngulës”, Marjeta Larja homazh për Dhimitër Anagnostin
02/09 13:30
Top Channel/ Zi kombëtare për Anagnostin! Sot mbahen homazhet për regjisorin e madh
02/09 12:43
Top Channel/ Festivali i Komedisë! “kokofest” në Korçë nis me “Një martesë, një divorc, një funeral”
01/09 15:41
Top Channel/ Ndahet nga jeta Dhimitër Anagnosti, krijoi disa nga kryeveprat e kinematografisë
01/09 12:42
Top Channel/ Stina koncertore në Elbasan, pranë kalasë interpreton orkestra e harqeve
30/08 15:25
Top Channel/ Përcillet në banesën e fundit aktori dhe regjisori i njohur Naun Shundi
29/08 15:29
Top Channel/ Festivali “Gjon Mili”/ Korçë, 60 artistë nga disa vende të botës marrin pjesë
28/08 15:32
Top Channel/115-vjetori i lindjes së Nënë Terezës, ekspozitë për shenjtoren në Bibliotekën Kombëtare
26/08 15:54
Top Channel/ Festa e Ishmit/ Organizimi në Kala u shndërrua në një mozaik të historisë e mikpritjes
24/08 12:20