Kur vendosej alfabeti/ Muzeu kombëtar përkujton etërit themelues të gjuhës shqipe
25/11/2020 15:33

Përhapja e shkollave dhe mësimit të gjuhës shqipe si dhe zhvillimi i kulturës kombëtare në përgjithësi shtruan në rend të ditës nevojën e caktimit të një alfabeti të vetëm të gjuhës shqipe. Rilindasit me të drejtë e shihnin mungesën e tij si një problem gjuhësor dhe kulturor, por edhe një problem politik. Një shenjë dasie që pengonte bashkimin e shqiptarëve. Ky muaj përcakton vitin e 112 që nga koha e mbajtjes së Kongresit të Manastiri, dhe kjo ekspozitë në Muzeun Historik Kombëtar që pasqyron delegatët që morën pjesë në të quhet Rruga drejt Bashkimit Kombëtar. Një pendë e re, larg atdheut, u bë nismëtar i një alfabeti të veçantë të shqipes, Naum Veqilarxhi, krijoi abetaren e parë të gjuhës shqipe.Ndërsa Kristoforidhi, Vasa, Frashëri e Vreto kontribuan për Alfabetin duke propaganduar sistemet e tyre shkrimore. Ndërsa thirrja e kongresit të Manastirit u bë e mundur vetëm pas shpalljes së kushtetutës në vitin 1908. Kongresi u hap në Manastir në 14 nëntor dhe vijoi deri më 22 nëntor. Në të morën pjesë 32 delegatë më të drejtë vote si dhe 18 të tjerë pa të drejtë vote. Kongresi u shndërrua kështu në një kuvend të vërtetë mbarëshqiptar nga qytetet e vilajetet e Manastirit, Kosovës, Janinës, Shkodrës, si dhe shoqëritë shqiptare të Bukureshtit, Sofjes, SHBA, Egjiptit dhe Italisë.Megjithëse çështja e njëjësimit të alfabetit zuri vendin kryesor, vetë kongresi nuk ishte një mbledhje thjesht gjuhësore, por një manifestim politik. “E kemi bërë me ndërgjegje të plotë pasqyrimin e këtyre figurave për t’ju thënë shqiptarëve të brezit të ri, se cilët janë etërit themelues të gjuhës shqipe. Cilët janë etërit themelues të identitetit kombëtar të shqiptarëve dhe se si sa herë që ata ulen në bankat e tyre, cfarë vështirëish ka patur që fjala shqip të frymonte, gjallonte dhe merrte pjesë”. Ekspozita është pasuruar me fotografi të delegatëve pjesëmarrës si Gjergj Fishta, Mid’hat Frashëri, Sotir Peci, Ndre Mjeda, Shahin Kolonja, Parashqevi Qiriazi, Fehim Zavalani, Simon Shuteriqi etj. Gjithashtu në të këtë ekspozitë pasqyrohen edhe objektet e Luigj Gurakuqit, Cerciz Topullit, Mihal Gramenos, Hilë Mosit etj. Si dhe librat e gazetat origjinale të kohës. Kongresi i Manastirit dhe vendimet e tij, më i rëndësishmi standartizimi i alfabetit latin të gjuhës shqipe përbën një nga ngjarjet më të rëndësishme në historinë e popullit shqiptar.

Top News- Lahuta, pjesë e UNESCO/ Zyrtarisht pasuri e trashëgimisë kulturore jomateriale
09/12 17:13
Top Channel/ Të rinjtë “pushtojnë” Piramidën! Mesazh edhe nga ambasadori Gonzato për 8 dhjetorin
08/12 19:44
Top Channel/ Gjuetia për sendet me vlerë/ Ambasada e SHBA, asistencë për të ndalur trafikimin
06/12 12:25
Top Channel/ Festivali i humorit/ Ikonat e humorit bëhen bashkë në skenën e teatrit “Migjeni”
06/12 12:24
Top Channel/ Ikonat e humorit bëhen bashkë në skenën e teatrit “Migjeni”
05/12 20:06
Top Channel/ “Kcimi i Tropojës” 1 vit në UNESCO! Koncerti bashkon artistët e trevave shqiptare
05/12 20:01
Top Channel/ Vjen në shqip libri i ambasadorit Hill, Rama: E njoha kur burgosi Fatos Nanon
05/12 19:59
Top Channel/ “Det i thellë Blu”, drama e fortë familjare në Teatrin Kombëtar deri më 14 dhjetor
04/12 12:28
Top Channel/ Festivali i Letërsisë Europiane, pjesëmarrës 12 autorë nga 13 vende anëtare të Unionit
03/12 12:37
Top Channel/ “Çdo gjë e shkëlqyer”! Mirëpritet monodrama e aktorit të “Portokalli”, Ledjo Lako
03/12 12:26
Top Channel/ Kalendari i Teatrit Eksperimental. Gjergj Përvazi: Do të kemi premierë tre shfaqje
03/12 12:25
Top Channel/ Muzika e filmave shqiptarë, koncert në TKOB që nderon kompozitorët e shquar
28/11 19:57
Top Channel/ Korça kujton Llazar Zai Fundon! Bust për intelektualin që pagoi me jetë fjalën e lirë
28/11 19:55
Top Channel/ “Gruaja me sirtarë”! Shfaqet premiera e dramës me mesazhe të forta kundër dhunës
25/11 20:09
Top Channel/ “In Memoriam, Ibrahim Madhi”/ Koncert në nder të violinistit në 80-vjetorin e lindjes
25/11 16:01
Top Channel/ “Kënga e Mjellmës” në TKOB! Testamenti i fundit muzikor i Schubert
24/11 19:54
Top Channel/ Instrumentet e vjetër në Korçë/ Koleksioni në familjen Sulioti, mandolinë 120 vjeçare
23/11 12:26
Top Channel/ Sot, Dita e Alfabetit Shqiptar/ 117 vite më parë, në Kongresin e Manastirit u vendos…
22/11 15:44
Top Channel/ “Alfabeti që bashkoi shqiptarët”, Begaj takimin në Universiteti i Shkodrës
22/11 15:30
Top Channel/ Art mbi tapete! Tradita mijëvjeçare e endjes në një ekspozitë në Galerinë e Arteve
22/11 12:31
BILETA Portokalli - Bileta