Kur vendosej alfabeti/ Muzeu kombëtar përkujton etërit themelues të gjuhës shqipe
25/11/2020 15:33

Përhapja e shkollave dhe mësimit të gjuhës shqipe si dhe zhvillimi i kulturës kombëtare në përgjithësi shtruan në rend të ditës nevojën e caktimit të një alfabeti të vetëm të gjuhës shqipe. Rilindasit me të drejtë e shihnin mungesën e tij si një problem gjuhësor dhe kulturor, por edhe një problem politik. Një shenjë dasie që pengonte bashkimin e shqiptarëve. Ky muaj përcakton vitin e 112 që nga koha e mbajtjes së Kongresit të Manastiri, dhe kjo ekspozitë në Muzeun Historik Kombëtar që pasqyron delegatët që morën pjesë në të quhet Rruga drejt Bashkimit Kombëtar. Një pendë e re, larg atdheut, u bë nismëtar i një alfabeti të veçantë të shqipes, Naum Veqilarxhi, krijoi abetaren e parë të gjuhës shqipe.Ndërsa Kristoforidhi, Vasa, Frashëri e Vreto kontribuan për Alfabetin duke propaganduar sistemet e tyre shkrimore. Ndërsa thirrja e kongresit të Manastirit u bë e mundur vetëm pas shpalljes së kushtetutës në vitin 1908. Kongresi u hap në Manastir në 14 nëntor dhe vijoi deri më 22 nëntor. Në të morën pjesë 32 delegatë më të drejtë vote si dhe 18 të tjerë pa të drejtë vote. Kongresi u shndërrua kështu në një kuvend të vërtetë mbarëshqiptar nga qytetet e vilajetet e Manastirit, Kosovës, Janinës, Shkodrës, si dhe shoqëritë shqiptare të Bukureshtit, Sofjes, SHBA, Egjiptit dhe Italisë.Megjithëse çështja e njëjësimit të alfabetit zuri vendin kryesor, vetë kongresi nuk ishte një mbledhje thjesht gjuhësore, por një manifestim politik. “E kemi bërë me ndërgjegje të plotë pasqyrimin e këtyre figurave për t’ju thënë shqiptarëve të brezit të ri, se cilët janë etërit themelues të gjuhës shqipe. Cilët janë etërit themelues të identitetit kombëtar të shqiptarëve dhe se si sa herë që ata ulen në bankat e tyre, cfarë vështirëish ka patur që fjala shqip të frymonte, gjallonte dhe merrte pjesë”. Ekspozita është pasuruar me fotografi të delegatëve pjesëmarrës si Gjergj Fishta, Mid’hat Frashëri, Sotir Peci, Ndre Mjeda, Shahin Kolonja, Parashqevi Qiriazi, Fehim Zavalani, Simon Shuteriqi etj. Gjithashtu në të këtë ekspozitë pasqyrohen edhe objektet e Luigj Gurakuqit, Cerciz Topullit, Mihal Gramenos, Hilë Mosit etj. Si dhe librat e gazetat origjinale të kohës. Kongresi i Manastirit dhe vendimet e tij, më i rëndësishmi standartizimi i alfabetit latin të gjuhës shqipe përbën një nga ngjarjet më të rëndësishme në historinë e popullit shqiptar.

Top Channel/“Verë dhe Portokalle”, spektakli i humorit në Top Channel u ndal në qytetin e Librazhdit
16/07 12:29
Top Channel/ 20 vite në UNESCO, në 2005 Gjirokastra u fut në listën e trashëgimisë botërore
16/07 12:28
Top Channel/ “Armiku i jashtëm! Ekspozita me karikatura e Bashkim Shehut
15/07 20:02
Top Channel/ “Shqipëria mes kryqit e gjysmëhënës”! Diplomati: Të përkthehet libri i ish-ambasadorit Daum
14/07 19:56
Top Channel/ Nata e serenatave/ Pjesë e MIK Festival në Korçë, interpretimet e artistëve korçarë
14/07 12:33
Top Channel/ Restaurohet manastiri i vitit 1634, “Fjetja e Shën Mërisë” në Spile të Gjirokastrës
14/07 12:31
Top Channel/ Homazhet për Gaqo Çakon, mbrëmja e festivalit “MIK” iu kushtua artistit të madh
13/07 12:25
Top Channel/ Portokalli në Gjirokastër! “Verë dhe Portokalle” elektrizon sheshin kryesor të qytetit
09/07 12:28
Top Channel/ “Verë dhe portokalle” në Tepelenë, qindra qytetarë shijuan spektaklin
08/07 19:55
Top Channel/ Rikthehet “mik festival”, këtë vit do të marrin pjesë artistë shqiptarë e të huaj
07/07 19:54
Top News- Kultura e Egjiptit vjen në Tiranë! Një javë dedikuar artit dhe trashëgimisë së këtij vendi
07/07 18:59
Festa e kulturës së Suedisë në zemër të Shqipërisë – Javët Kulturore Ndërkombëtare | Top News
04/07 20:30
Top Channel/ Mahnitëse në Kalanë e Gjirokastrës, zbulohet një kullë guri mijëra vjeçare
03/07 15:41
Top Channel/ Një vit pa Ismail Kadarenë! Përkujtohet gjeniu i letrave
01/07 15:51
Top Channel/ Të bësh art me drurin, mjeshtri i drugdhendjes: Interesimi për suvenire është rritur
29/06 12:44
Top Channel/ Punimet me grep në Korçë, ruhet tradita me teknikat e vjetra
29/06 12:44
Top Channel/ Gjirokastër, 85 mijë turistë në kala, gjatë verës shkojnë mbi 1 mijë në ditë
29/06 12:26
Top Channel/ Shuhet Mitropoliti i Gjirokastrës! Ndërroi jetë Imzot Dhimitri në moshën 84-vjeçare
29/06 12:23
Top Channel/ Fshati 8,500-vjeçar! Zbulimi i vendbanimit të Linit tregon rrugëtimin e njerëzimit
28/06 15:10
Top Channel/ “Turizëm përmes tingujve”! Orkestra Frymore e Ushtrisë sjell emocion në Gjirokastër
28/06 14:58