Kur vendosej alfabeti/ Muzeu kombëtar përkujton etërit themelues të gjuhës shqipe
25/11/2020 15:33

Përhapja e shkollave dhe mësimit të gjuhës shqipe si dhe zhvillimi i kulturës kombëtare në përgjithësi shtruan në rend të ditës nevojën e caktimit të një alfabeti të vetëm të gjuhës shqipe. Rilindasit me të drejtë e shihnin mungesën e tij si një problem gjuhësor dhe kulturor, por edhe një problem politik. Një shenjë dasie që pengonte bashkimin e shqiptarëve. Ky muaj përcakton vitin e 112 që nga koha e mbajtjes së Kongresit të Manastiri, dhe kjo ekspozitë në Muzeun Historik Kombëtar që pasqyron delegatët që morën pjesë në të quhet Rruga drejt Bashkimit Kombëtar. Një pendë e re, larg atdheut, u bë nismëtar i një alfabeti të veçantë të shqipes, Naum Veqilarxhi, krijoi abetaren e parë të gjuhës shqipe.Ndërsa Kristoforidhi, Vasa, Frashëri e Vreto kontribuan për Alfabetin duke propaganduar sistemet e tyre shkrimore. Ndërsa thirrja e kongresit të Manastirit u bë e mundur vetëm pas shpalljes së kushtetutës në vitin 1908. Kongresi u hap në Manastir në 14 nëntor dhe vijoi deri më 22 nëntor. Në të morën pjesë 32 delegatë më të drejtë vote si dhe 18 të tjerë pa të drejtë vote. Kongresi u shndërrua kështu në një kuvend të vërtetë mbarëshqiptar nga qytetet e vilajetet e Manastirit, Kosovës, Janinës, Shkodrës, si dhe shoqëritë shqiptare të Bukureshtit, Sofjes, SHBA, Egjiptit dhe Italisë.Megjithëse çështja e njëjësimit të alfabetit zuri vendin kryesor, vetë kongresi nuk ishte një mbledhje thjesht gjuhësore, por një manifestim politik. “E kemi bërë me ndërgjegje të plotë pasqyrimin e këtyre figurave për t’ju thënë shqiptarëve të brezit të ri, se cilët janë etërit themelues të gjuhës shqipe. Cilët janë etërit themelues të identitetit kombëtar të shqiptarëve dhe se si sa herë që ata ulen në bankat e tyre, cfarë vështirëish ka patur që fjala shqip të frymonte, gjallonte dhe merrte pjesë”. Ekspozita është pasuruar me fotografi të delegatëve pjesëmarrës si Gjergj Fishta, Mid’hat Frashëri, Sotir Peci, Ndre Mjeda, Shahin Kolonja, Parashqevi Qiriazi, Fehim Zavalani, Simon Shuteriqi etj. Gjithashtu në të këtë ekspozitë pasqyrohen edhe objektet e Luigj Gurakuqit, Cerciz Topullit, Mihal Gramenos, Hilë Mosit etj. Si dhe librat e gazetat origjinale të kohës. Kongresi i Manastirit dhe vendimet e tij, më i rëndësishmi standartizimi i alfabetit latin të gjuhës shqipe përbën një nga ngjarjet më të rëndësishme në historinë e popullit shqiptar.

Top Channel/ Pikturat e Krist Dimos! Ekspozita në COD në Kryeministri
11/01 15:34
Top Channel/ Ndahen çmimet e letërsisë, jepen vlerësimet për autorët shqiptarë më të mirë
10/01 15:33
Për herë të parë në Shqipëri, Java e Kulturës Meksikane – Javët Kulturore Ndërkombëtare
09/01 20:30
Top Channel/ Nga Kadare te Alain Delon e Navalny, personazhet e famshëm që u ndanë nga jeta në 2024
03/01 19:59
Top Channel/ Matematikani i dashuruar me gjuhën shqipe bën gati fjalorin e dytë këshillimor
03/01 12:27
Top Channel/ Ikonat në Lazarat! Punishtja e rrallë në fshatin me histori të trazuar
02/01 15:34
Top Channel/ “Betlehemi i gjallë” Atmosferë unike në Hajmel të Shkodrës
02/01 12:30
Top Channel/ “38 ditë për të ndryshuar jetën”! Supervepra në skenën e Teatrit Kombëtar
30/12 19:58
Top Channel/ Grand Gala në Elbasan/ U mbyll kalendari artistik me koncertin më të madh të vitit
29/12 15:15
Top Channel/ Parashqevi Simaku merr suprizën e paimagjinueshme, nga gëzimi ia merr këngës dhe valles
28/12 13:03
Top Channel/ Karikaturat e Arben Meksit, piktori përgatitet për një ekspozitë të përhershme në Vlorë
28/12 12:41
Top Channel/ Arrëthyesi në TKOB, vjen baleti emblematik i festave
27/12 20:15
Top Channel/”E shkaterroi burri xheloz”, Ngjela rrefen Parashqevi Simakun para dhe pas viteve 90
23/12 21:09
Top Channel/ Çmimet “Lumo Skëndo”, në vëmendje vepra e personalitetit të madh
23/12 20:35
Top Channel/ “Tempulli i dijes” në Gjirokastër, botim historik për 100 vitet e liceut të dikurshëm
22/12 20:37
Top Channel/ “Polemikat” e Butkës, botimi që përmbledh çështje të nxehta të historisë së Shqipërisë
21/12 12:36
Java e dedikuar kulturës austriake në Shqipëri – Javët Kulturore Ndërkombëtare
19/12 20:30
Top Channel/ Poezi nga Alfred Lela, promovohet libri me krijime të disa viteve
19/12 20:00
Top Channel/ “Rebeli” Fan Noli, Ilir Ikonomi sjell librin me të pathëna e fakte historike
19/12 19:59
Top News- ‘Kadare i oborrit, apo i lirisë’ / Promovohet libri i Bedri Islamit për shkrimtarin
18/12 13:10
DIGITALB DIGITALB - OFERTA