Kur vendosej alfabeti/ Muzeu kombëtar përkujton etërit themelues të gjuhës shqipe
25/11/2020 15:33

Përhapja e shkollave dhe mësimit të gjuhës shqipe si dhe zhvillimi i kulturës kombëtare në përgjithësi shtruan në rend të ditës nevojën e caktimit të një alfabeti të vetëm të gjuhës shqipe. Rilindasit me të drejtë e shihnin mungesën e tij si një problem gjuhësor dhe kulturor, por edhe një problem politik. Një shenjë dasie që pengonte bashkimin e shqiptarëve. Ky muaj përcakton vitin e 112 që nga koha e mbajtjes së Kongresit të Manastiri, dhe kjo ekspozitë në Muzeun Historik Kombëtar që pasqyron delegatët që morën pjesë në të quhet Rruga drejt Bashkimit Kombëtar. Një pendë e re, larg atdheut, u bë nismëtar i një alfabeti të veçantë të shqipes, Naum Veqilarxhi, krijoi abetaren e parë të gjuhës shqipe.Ndërsa Kristoforidhi, Vasa, Frashëri e Vreto kontribuan për Alfabetin duke propaganduar sistemet e tyre shkrimore. Ndërsa thirrja e kongresit të Manastirit u bë e mundur vetëm pas shpalljes së kushtetutës në vitin 1908. Kongresi u hap në Manastir në 14 nëntor dhe vijoi deri më 22 nëntor. Në të morën pjesë 32 delegatë më të drejtë vote si dhe 18 të tjerë pa të drejtë vote. Kongresi u shndërrua kështu në një kuvend të vërtetë mbarëshqiptar nga qytetet e vilajetet e Manastirit, Kosovës, Janinës, Shkodrës, si dhe shoqëritë shqiptare të Bukureshtit, Sofjes, SHBA, Egjiptit dhe Italisë.Megjithëse çështja e njëjësimit të alfabetit zuri vendin kryesor, vetë kongresi nuk ishte një mbledhje thjesht gjuhësore, por një manifestim politik. “E kemi bërë me ndërgjegje të plotë pasqyrimin e këtyre figurave për t’ju thënë shqiptarëve të brezit të ri, se cilët janë etërit themelues të gjuhës shqipe. Cilët janë etërit themelues të identitetit kombëtar të shqiptarëve dhe se si sa herë që ata ulen në bankat e tyre, cfarë vështirëish ka patur që fjala shqip të frymonte, gjallonte dhe merrte pjesë”. Ekspozita është pasuruar me fotografi të delegatëve pjesëmarrës si Gjergj Fishta, Mid’hat Frashëri, Sotir Peci, Ndre Mjeda, Shahin Kolonja, Parashqevi Qiriazi, Fehim Zavalani, Simon Shuteriqi etj. Gjithashtu në të këtë ekspozitë pasqyrohen edhe objektet e Luigj Gurakuqit, Cerciz Topullit, Mihal Gramenos, Hilë Mosit etj. Si dhe librat e gazetat origjinale të kohës. Kongresi i Manastirit dhe vendimet e tij, më i rëndësishmi standartizimi i alfabetit latin të gjuhës shqipe përbën një nga ngjarjet më të rëndësishme në historinë e popullit shqiptar.

Top News/ Java e Kulturës Kombëtare/ Koncerti ‘Jehonë Shqiptare’ për Festat e Nëntorit
23/11 17:40
Top Channel/ Arti në kohën e “AI”! Ekspozita e artistit nga Kosova Eshref Qahili në Durrës
23/11 15:36
Top Channel/ “Linda” e Luiza Xhuvanit, vepra e Penelope Skinner në Teatrin Kombëtar
23/11 15:35
Top Channel/ Votim unanim! Marin Mema vlerësohet “Qytetar Nderi i Tropojës”
22/11 19:46
Top News/ Java Kulturore Kombëtare/ Kosovë-Shqipëri, vjen më e mira nga trevat shqiptare
20/11 19:22
Top Channel/“Ëndërr në Papafingo”!Komedia romantike me regjisor Leka Bungon vjen në teatrin e Fierit
20/11 12:33
Top Channel/ Korça në syrin e fotografëve grekë/ Fotografët hapën ekspozitën me fotot më të mira
19/11 13:35
Top Channel/Java kulturore e Meksikës, Ambasadori Garcia De Alba:Më shumë se 10 aktivitete në Tiranë
17/11 20:08
Top Channel/ Mbyllet panairi i librit, Interes i shtuar i lexuesve, flasin organizatorët
17/11 20:06
Top Channel/ Murale për 40 firmëtarët/ Iniciativa e Bledar Çakallit: Një thirrje gjaku për të…
17/11 15:18
Top Channel/ Shkrimtarët e vegjël/ Në panair spikat edhe libri “Përbindëshi misterioz i Havait”
17/11 12:33
Top Channel/ Shkodra frymëzon piktorët/ Vjeshta bëri bashkë për 4 ditë shumë artistë nga Shqipëria
17/11 12:29
Top Channel/ Fituesit në panairin e librit, autorët dhe veprat më të mira të këtij edicioni
16/11 15:27
Top News/ Promovohet libri ‘Daullja e dritës’/ Poeti Arben Velo: Në çdo poezi ëhtë familja
16/11 13:26
Top Channel/ “Polemika” e Uran Butkës/ Diskutimet në 32 vite, i ka përmbledhur në një libër
15/11 20:10
Top Channel/ Panairi i Helenës pa Kadarenë, rrëfehet bashkëshortja e gjeniut të letrave
15/11 19:50
Top Channel/ Dorëshkrimet e Ismail Kadaresë, 44.488 faqe u ekspozuan në bibliotekën e kryeministrisë
15/11 15:50
Top Channel/ “Solo” e Alfred Lelës! Botimi me poezi në panairin e librit
15/11 13:15
Rrugëtimi i Javës Kulturore Gjermane në Shqipëri – Javët Kulturore Ndërkombëtare | Top News
14/11 20:30
Top Channel/ Çfarë lexojnë shqiptarët? Interesim i lartë për panairin e librit
14/11 20:03
DIGITALB DIGITALB - OFERTA