Presidenti. Rrëfimi i Ilir Metës

Natyrisht, si në çdo fund maratone, edhe në çështjen e presidentit erdhi moment i bilanceve. Opozita,  e nisi ndeshjen me humbje, gjatë kohës i dha edhe disa pikë avantazh mazhorancës, i njohu procesin, u ul në tryezë disa herë dhe takoi disa nga kandidatët e përfshirë në proces.

Në këtë afrim të opozitës në proces, një rol thelbësor luajti Ilir Meta dhe LSI e tij. Ata u kthyen jo vetëm në faktorë, por edhe aktorë të një drame politike që përfundoi me zgjidhjen e Nishanit në detyrën e kreut të shtetit.

Pikërisht për të folur për të gjithë procesin, mënyrën kronologjike se si rrodhi mazhoranca deri tek zgjedhja e Nishanit e për të dhënë dëshminë e tij si një aktor parësor në “gatimin” e presidentit të ri, Ilir Meta u rikthye të enjten në “studion” e “Top Story”, ku përveç pyetjeve të Sokol Ballës, u vendos edhe nën kritikën e tre kryeredaktorëve të gazetave kryesore në vend, Andi Telën e “Panoramës”, Aleksandër Çipën e gazetën “Shqip” dhe Arjon Sulon e “MAPO”-s.

“Zgjedhja e Nishanit nuk zhvlerëson procesin”

Duke iu përgjigj pyetjes së parë të Sokol Ballës, nëse pavarësisht klimës së frytshme të bisedimeve që u krijua mes dy spektrave të politikës shqiptare, zgjedhja e një figure të njëanshme si Nishani solli dështimin e procesit, Meta u përgjigj: ““Nuk është kështu. Mendoj se zgjedhja e presidentit të ri, i cili tani quhet Bujar Nishani, nuk ka qenë një zgjedhje aspak arrogante e maxhorancës, as e paramenduar dhe as e paragjykuar. Ishte rezultat i një procesi, i cili pati edhe disa të papritura apo devijime të tij, një proces që lidhej edhe me afatet kushtetuese që përcaktojnë zgjedhjen e presidentit, por edhe pasojën që vjen nga moszgjedhja, zgjedhjet e parakoshme, diçka që nuk i duhet vendit, sidomos kur s’ka mbaruar reforma zgjedhore dhe kur Kuvendi është në proces të marrjes së statusit të vendit kandidat, shpresojmë brenda këtij viti. Unë e votova Zotin Nishani dhe jam i qetë për këtë jo sepse votova një anëtar të kryesisë së PD apo një ministër të saj, por sepse unë në fund të fundit votova një koleg, për të cilin kam shumë konsideratë, sepse është një politikan shumë korrekt, shumë institucional, njerëzor dhe jam i sigurt që duke hequr kostumin e ministrit apo fanelën blu të PD-së dhe duke veshur kostumin e Presidentit të Republikës, do të dijë të përballojë me dinjitet këtë detyrë”.

“Qëndrimi i LSI-së, i njëtrajtshëm që prej fillimit deri në fund”

I pyetur nga Zoti Sulo, në lidhje me komentin e Ramës, që vlerësoi pozitivisht vetëm qëndrimin e Metës në dy raundet e para, kreu i LSI-së këmbënguli se qëndrimi i tij dhe forcës që përfaqëson ka qenë i njëtrajtshëm që prej fillimit të procesit. “Qëndrimi im ka qenë në koherencë të plotë gjatë të gjithë kohës. Unë kam qenë vazhdimisht i qartë për një proces sa më konstruktiv dhe konsensual. Presidenti konsensual, më e mira ishte të merrte 140 vota. Unë u motivova në këtë proces, duke patur konsideratë faktin që zgjedhja e presidentit të mos bëhej burim tensioni mes palëve, duke qenë se kemi shumë reforma të tjera që e bëjnë të domosdoshëm këtë bashkëpunim dhe ndonëse maxhoranca e kishte shumicën, nuk duhet ta konfirmonte në një mënyrë arrogante. Zaganjori, për bindjen time të plotë, ishte një figurë e gjetur që i takonte një zone të ndërmjetme, e cila mund të bënte të mundur, për të gjitha palët të justifikonin konsensusin e tyre, por edhe ofronte disa garanci, për shkak të pozitës si anëtar i Gjykatës Kushtetuese, për shkak të karrierës akademike dhe për shkak të një përvoje diplomatike që do e konsideroja të suksessme për atë periudhë. Përveç faktit që ishte votuar nga të dyja palët, pati disa elemetë që e bënin të pranueshëm jëtë kandidaturë. Ndoshta humbëm një rast tek figura e Zaganjorit për konsenus, sepse do ta kishim të vështirë të gjenim një tjetër figurë, jo sepse nuk ka, por sepse ditën që të del emri për president nisin sulmet e shpifjet, e shumë njerëz nuk e dëshirojnë më këtë detyrë më pas”.

“Zaganjori një shans i humbur, e vërtetë që opozita u informua nga televizori”

Në vazhdim të “Top Story”, përpara pyetjeve të Ballës dhe kryeredaktorëve të pranishëm në studion, Meta shprehu bindjen e tij se Zaganjori ishte një shans i artë, ndërsa shpjegoi se për arsye kohore e një koinçidencë të pastër, përzgjedhja e tij në raundin e parë u bë pa dijeninë e opozitës. “E vërteta është kjo, që u menduan shumë emra. Zaganjori ishte absolutisht një person që nuk kishte lobuar për këtë detyrë dhe praktikisht e pranoi, me dëshirën t’i shërbente konsensusit dhe tërheqja e tij pas raundit të tretë tregoi se kishte pasur integritetin dhe cilësitë për të qenë konsensual. Ideja ishte t’i paraqisnim një listë përfaqësuesit të opozitës, Zotit Ruçi nga ana e Patozit. Donim një listë, jo shumë të gjatë, sepse ndryshe s’do të ishte serioze. Ne përzgjodhëm disa emra, unë, Berisha, Idrizi dhe Mediu, një ditë para raundit të parë dhe në këto kushte rreth orës 8.30 ose 9,  bëmë disa telefonata me disa emra që nuk pranuan për arsye të ndryshme, e në këto kushte ngelëm në një rreth të kufizuar dhe duke qenë çështje kohe një problem tjetër, momentin që ramë dakord për emrin e Zaganjorit, si emër që kishte këto element. Menduam që duke paraqitur këtë emër e votimi bëhej nesër e kalonte që në raundin e parë, me idenë e vullnetin serioz për të treguar vullnetin më të mire. Komunikimi me Ruçin u bë rreth orës nëntë, por si ai e Patozi ishin të ftuar në studio televizive dhe gjithçka u shty deri në mëngjes. Ndërkohë, lajmi në media u përhap”.

Duke pranuar se në këtë proces me Zotin Zaganjori pati një problem komunikimi, Meta shtoi: “Ky mund të pranohet si një gabim i yni, por nuk mund të ishte një element thelbësor për të penalizuar kandidaturën e tij, që ishte e goditur dhe e gjetur. Nuk mund të sajonim emra, kur dikush nuk pranon, të çonim emra politikë kur ishim të bindur që nëse çonim emra të tillë, konsiderohej si provokim nga ana tjetër”.

“Nuk pati taktikë për të djegur tre raundet e para me Zaganjorin”

I vendosur përballë aludimit të Çipës se me Zaganjorin u luajt politikisht për të djegur tre raundet e para dhe për të kaluar direkt në zgjedhjen me shumicë të thjeshtë, Meta theksoi: “Patëm dy takime me zotin Berisha dhe Rama, pasi i doli emri dhe në takimin e parë, maxhoranca qëndroi tek emri i Zaganjorit, opozita nuk propozoi emra të caktuar. Maxhoranca, pasi doli me emrin e Zaganjorit, kur persona të tjerë me profil të ngjashëm jashtë politike nuk pranuan, përfshi Artan Hoxha që refuzoi në raundin e parë, por në këto kushte maxhoranca s’mund të dilte me një emër tjetër dhe priste një kundërpropozim, sepse në momentin që ajo do të dilte me një kandidaturë që e ka konsultuar, Zaganjori do të jepte dorëheqjen dhe do të dukej i përdorur. E përsëris, mbase në mënyrën se si iu servir kandidatura opozitës pati një problem komunikimi, por kjo nuk ishte thelbësore për të refuzuar një kandidat të tilë, që për mua është një shans i humbur për konsensus që nuk u zgjodh”.

Meta: Si u kalua në një listë me katër emra e u zgjodh Nishani

Duke u përqendruar se si u kalua në katër emrat përfundimtarë, në raundin e katërt, nga i cili u zgjodh Nishani, Meta shpjegoi: “Ditën e premte, pas djegies së raundit të tretë, të dy palët, në unanimitet ranë dakord për seancën të hënën. Kur u propozua Zaganjori, maxhoranca besonte tek arritja e konsensusit dhe ishte e bindur të vendoste këtë standard. Mbase fillimisht më shumë ne të LSI, por e gjithë maxhoranca kur hyri në këtë proces hyri me bindjen t’i shërbente procesit. Kur u dogj raundi i tretë, ishim të vendosur të shkonim me figurën e Zaganjorit, besonim se do të kishte reflektim, por edhe nëse nuk do të kishte, kishte një lloj konsensusi për të dhe do e zgjidhnim me shumicë të thjeshtë. Akti takimit me Ramën si qytetar nga ana e tij tregoi se ai kishte të gjithë parametrat për të qenë konsensual edhe nëse nuk do të zgjidhej me konsensus. Tërheqja e tij, e cila ishte rezultat i një vendimi sovran personal, rezultat i klimës së keqe politike dhe si pjesë e bindjes që ai u afrua për konsensus, nuk la rrugëzgjidhje tjetër. Nuk kishim shumë kohë, nuk ishte e lehtë të gjendej në ato momente persona të tjerë të këtyre cilësive. Shumë nuk pranuan, ndaj u përqendruam tek disa figura me përvojë politike e publike. Kjo është arsyeja përse u qëndrua tek katër emrat. Pse tek Zoti Imami? Sepse ju e dini që ka qenë ministër i socialistëve, bashkëhartues i shumë ligjeve me qeveritë e majta. Hoxha ka punuar ngushtë me çdo qeveri, edhe atë socialiste kur isha unë, me qeveritë e mëpasshme, është një ekspert dhe profesionist me përvojë administrative, ka punuar për shumë reforma që kanë të bëjnë me integrimin e ka shumë cilësi pozitive”.

Çfarë ndodhi me Artan Hoxhën. Meta: U tërhoq prej shantazheve

I pyetur për prapaskenat e zgjedhjes së Artan Hoxhës, Meta tregoi: “Zoti Hoxha është një njeri shumë simpatik sipas vlerësimit dhe gjykimit tim. Kjo simpati vjen nga koha që ka qenë ministër fare i ri, 25-26 vjeç dhe për shkak të njohjes së vazhdueshme e kam vlerësuar racionalitetin e logjikën e tij, si njeri i programuar. Absolutisht, s’ka patur interes Hoxha për këtë post, por kur u tërhoq Zaganjori, iu kërkua ta rivlerësonte dhe ai e rivlerësoi pa ndonjë optimizëm të madh, por me një ndienjë përgjegjësie. Ndërsa çështja e tërheqjes së tij mendoj se ai ka besuar dhe shpresuar që nuk do të kishte arsye të kundërshtohej seriozisht, por u bind në fund të tërhiqej përballë presioneve të ulta dhe shantazheve nga më të shumëllojshme”.

Kandidimi i Xhezair Zaganjorit

A luajti mazhoranca edhe me vete Metën me prezantimin e kandidatëve që u tërhoqën? Meta mohoi duke deklaruar se zgjedhja e presidentit ishte një procesi vërtetë: “Mazhoranca nuk luajti aspak me mua për arsye sepse të gjitha ngjarjet, ashtu sic rrodhën, pavarësisht nga emrat, por edhe emrat e tjerë që u përfshinë, kanë qenë rezultat i një procesi të vërtetë të zhvilluar në kohë e rrethana të caktuara dhe në fund kemi një produkt që vërtet nuk ishte konsensual në parlament. Me zgjedhjen e presidentit të ri kemi më shumë qetësi, jo vetëm brenda mazhorancës. Edhe vetë përfaqësues të PS-së pavarësisht deklarateve të tyre. Figura e Nishanit është një figurë që nuk sjell konflikte, sjell ekuilibër në jetën politike të vendit. Ky proces për ne nuk ka qenë i lidhur dhe i kushtëzuar me emrat e tjerë. Edhe Topalli mund të ishte presidente, edhe një figurë e LSI-së do të ishte ideale”.

Aleanca me PD-në ca përfitoi LSI-së

Cfarë përfitoi LSI nga vota pro për president të një figure të dalë nga aleati i saj qeverisës? Kreu i kësaj force, Ilir Meta tha se LSI i qendron marrëveshjes me PD-në: “Pozicioni i LSI-së është respektimi i marrëveshjes me PD-në, ku në mënyrë eksplicite bëhet e qartë se këto dy forca do të vendosin me konsensus për cështjen e presidentit. Të gjitha idetë që u hodhën pas takimit tim me zotin Rama, që tani ekziston mundësia për një shumicë tjetër në parlament, mocioni etj etj, nuk qendronin dhe ajo që unë besoj është e rëndësishme është që t’u qendrojmë marrëveshjeve.  Askush nuk duhet të priste që PD do të pranonte që t’i dhuronte presidentin opozitës. E rëndëishme ishte që t’i ofronte figura të profilit shumë të lartë. Prokurori i ri? Jemi paragjykuar shumë kur nisëm këë proces, LSI ka qenë dhe është e bindur që ky process ishte i rëndësishëm dhe për mua pavarësisht që nuk ishte proces perfekt, solli dy takime Berisha-Rama”.

Sa i përket vlerësimeve për figurën e presidentit të ri, Meta iu referua deklaratës së ambasadorit italian, që e cilësoi atë një figurë të goditur. Kreu i LSI-së tha se nga procesi përfituam dialog mes palëve dhe se kjo zgjedhje nuk ndikon në marrjen e statusit të vendit kandidat që varet nga reformat e tjera për të cilat vendi ka nevojë.

Deputeti socialist, Taulant Balla akuzoi për pazare të votave të presidentit në këmbim të privatizimit të Albpetrol. Meta hodhi poshtë këto akuza duke deklaruar se e vetmja gjë që respektoi LSI, ishte marrëveshja me PD-në.

Lëvizja Nano për president…dhe Nano brenda PS-së

Zoti Meta nuk pranoi të japë një vlerësim për lëvizjen Nano brenda PS-së dhe a ndikonte ajo tek elektorati i majtë i LSI-së. Meta tha se kjo është një lëvizje që është brenda PS-së dhe refuzoi ta komentojë atë. Ndërsa për Nanon president, kreu i LSI-së tha: Zoti Nano u vetëofrua publikisht, me argumentet dhe bindjen se mund të pranohej nga të dyja palët. Shpëtim Idrizi e ka ngritur vazhdimisht kandidaturën e Nanos për president. Berisha mbajti qendrimin e tij, që ishte; nëse PS kandidon Nanon edhe PD do të kandidojë një figurë të lartë të saj. Zoti Mejdani mund të ishte president konsensual. Ai ka bërë një mandat 5-vjecar. Nëse takimi Rama-Berisha do të ishte zhvilluar 2 javë para zgjedhjes, do të kishim patur një president konsensual. 

2013-ta…

Sa i përket së ardhmes së LSI-së dhe skenareve të mundshme drejt zgjedhjeve të qershorit, Meta tha: “Do të respektojmë marrëveshjen me PD. Sa i takon koalicionit të ardhshëm, do të duhet shumë kohë për të menduar dhe aq më tepër për të vendosur nga forumet e LSI-së. E rëndësishme është që qeveria të vazhdojë punën me ritme të përshpejtuara për integrimin e vendit.

Në Kuvend, PS bojkotoi votimin e Presidenti, por deputeti i përjashtuar prej saj, Kastriot Islami zgjodhi të votojë. Pas votimit, Islami zhvilloi një bisedë të shkurtër me Metën. Një bashkim i Islamit me LSI-në? “Zoti Islami është një figurë integruese, një figurë që punon dhe bashkëpunon me të gjithë”, u mjaftua të përgjigjej zoti Meta. 

Top Channel