Udhëtimi rrugor më i bukur në Tokë

Rruga bregdetare e Norvegjisë nga qyteti i Stiklestad në qytetin arktik të Bodø është një udhëtim 670 km midis dy botëve shumë të ndryshme.

Në njërën anë është sofistikimi i Norvegjisë qendrore, me livadhet e saj të zbukuruara në mënyrë perfekte dhe kabinat prej druri të kuqe si gjaku.

Në anën tjetër është bukuria e qetë e veriut: një botë akullnajash, male të lidhura me akull dhe horizonte të zbrazëta, të largëta. Duke i lidhur të dyja, Kystriksveien,  një rrugë e njohur gjithashtu si Rruga Bregdetare ose Fv17 – përshkruan një shteg dredha-dredha përgjatë bregut, duke u përkulur dhe duke u endur përgjatë kontureve të thyera deri në Arktik.

Kombi skandinav është i bekuar me një nga bregdetet më të bukura, por më të vështira në Evropë. Duket se është mbështjellë rreth vendit si një mburojë mbrojtëse nga Arktiku i ngrirë, vija bregdetare e Norvegjisë duket se është copëtuar me ishuj.

Përgjatë një bregdeti të tillë, duket e pamundur që këtu të ekzistojë  një rrugë. Me pak fjalë, duket si një mrekulli.

Prandaj, ndoshta ishte e përshtatshme që udhëtimi im rrugor të fillonte, si shumë udhëtime evropiane, në një vend pelegrinazhi të lashtë.

Stiklestad është vendi ku filloi historia e Norvegjisë moderne. Ishte këtu, në vitin 1030, ku mbreti i krishterë Olav Haraldsson u vra nga një ushtri vikinge.

Pavarësisht humbjes së tij, Olav dhe vdekja e tij bënë thirrje për përhapjen e krishterimit dhe një pikë kthese në luftën për një Norvegji të bashkuar, me betejën që shënoi fillimin e fundit për Norvegjinë vikinge dhe krerët e saj kundërshtarë.

Në vitin 1164, Papa Aleksandri III konfirmoi shenjtërimin e Olavit dhe vendin e betejës së bashku me katedralen e Trondheimit, ku mbetet varri i Olavit, i cili u kthye në një vend pelegrinazhi që atëherë.

Stiklestad ishte një vend i përshtatshëm për mua për të filluar udhëtimin tim, sepse Kystriksveien që shpaloset në veri gjithashtu shkon në zemër të asaj se si norvegjezët e shohin veten dhe kombin e tyre.

Udhëheqësit e Norvegjisë gjatë shekujve përdorën historinë e Stiklestad për të bashkuar vendin, duke ndërtuar një identitet të fortë kombëtar rreth narrativës së një vendi të bashkuar, të pavarur dhe të krishterë që kishte lënë pas të kaluarën e tij mesjetare, ndërtuesit e rrugëve dhe pionierët e tij më vonë ia vunë sytë një gjëje të ndaluar.

Klima arktike dhe nën-arktike dhe sfidat e paraqitura nga një terren i bukur, por jo mikpritës për të krijuar rrugë si Kystriksveien.

“Nëse mali Everest do të ishte në Norvegji”, më tha historiani i Stiklestad, Mette Larsen, “do të kishim ndërtuar një rrugë për në majë”.

Në fillim ishte e vështirë të imagjinohej se çfarë donte të thoshte. Ndërsa ecja drejt veriut nga Stiklestadi, rruga e butë, rurale përqafoi buzën e ujit deri në qytetin provincial të Steinkjer. Përtej Steinkjer, ku Norvegjia u ngushtua dhe u drejtua për në Arktik, Kystriksveien tregonte një tokë gjithnjë e më të zhveshur dhe më pak të banuar.

Megjithatë, ndërsa vendi u bë më i egër dhe shenjat e pranisë njerëzore u tërhoqën, u bë shpejt e qartë se ndërtimi i ndonjë rruge përgjatë kësaj bregdeti të thyer ishte padyshim një triumf i zgjuarsisë dhe këmbënguljes njerëzore.

“Në Norvegji, nëse ka një pengesë, si një mal ose ujë, ndërtojmë një rrugë mbi të ose rreth saj, një urë nëpër të ose një tunel nën të“, tha Larsen. “Ne kemi tunelet rrugore më të gjata në botë. Ne ndërtojmë rrugë në vende që të tjerët mendojnë se janë të pamundura. Dhe aty ku nuk mund të ndërtojmë një tunel, dërgojmë një traget.”

Në mesin e shekullit të 20-të, më tha Larsen, projektet e ndërtimit të rrugëve kishin të bënin me ndërtimin e karakterit po aq sa edhe me ndërtimin e një kombi. Në vitin 1939, të rinjtë e papunë u vunë në punë duke ndërtuar rrugën 108 km Sognefjellet përtej çatisë së Norvegjisë dhe përmes asaj që tani është Parku Kombëtar Jotunheimen . Disa vjet më vonë, në vitet 1940, gati 150,000 të burgosurve dhe të papunëve iu dha detyra jo më pak sfiduese për të ‘zbutur’ vijën bregdetare me Kystriksveien.

Disa nga pengesat me të cilat u përballën u bënë shpejt të dukshme. Jo shumë kohë përpara se qyteti i Brønnøysund, ku shtëpitë prej druri të ngjyrosura me ngjyra të ndezura vëzhgonin ujërat që përshkonin qendrën e qytetit, daljet e forta shkëmbore bllokuan shtegun e rrugës, duke e detyruar atë të gjente një rrugë tjetër.

Pak larg bregut, Torghatten , u ngrit nga bregu i një ishulli. Ngjate më shumë si një troll kërrusur, i ngrirë në gurë, që ruante qytetin. Kur retë rrokulliseshin brenda, ajo dukej brenda dhe jashtë pamjes, sikur luante fshehurazi.

Përtej Brønnøysund-it, kalova me makinë përmes një peizazhi shkëmbi dhe akulli, uji dhe kodrash. Rruga ngjitej më lart me çdo kilometër që kalonte dhe toka dukej gjithnjë e më e mbushur me dramë deri në qytetin e vogël Sandnessjøen.

“Ne na pëlqen të punojmë shumë”, më tha Larsen. “Por ne gjithashtu na pëlqen të tregojmë histori. Shikoni peizazhin nëpër të cilin po udhëtoni. Si mund të mos besoni te zanat dhe misteret? Këto janë historitë që ne u tregojmë fëmijëve tanë, por shumica prej nesh përfundojnë duke i besuar.”

Ishte e vështirë të thuash nëse po bënte shaka.

Rruga vazhdoi në veri, duke kaluar Helgelandsbrua, urën Helgeland. Malet, të mbuluara me borë deri në verë, ngriheshin gjithandej. Edhe pse nuk kisha hyrë ende në Arktik, rruga gjarpëronte nëpër pllaja të larta të zhveshur nga pemët. Pastaj zbriti në brigjet e liqeneve, porteve dhe fjordeve. Uji ishte kudo.

Në fshatin e vogël të Låvong, rruga ndaloi në buzë të ujit. Nuk kishte urë dhe ishte e pamundur të shihej se ku vazhdonte në anën e largët. Asnjë tunel nuk e zbuti rrugën përpara. U futa në vargun e gjatë të makinave dhe prita tragetin.

Fillova të flisja me Joost dhe Anneke Visser, kampistë holandezë që po ngisnin Kystriksveien për herë të pestë. (Megjithëse mund të vozitni Kystriksveien gjatë gjithë vitit, ai është më i miri dhe më i ngarkuari në verë.) “Herën e parë që erdhëm, nuk mund ta besonim sa bukur ishte,” tha Joost. “Tani nuk na duket sikur është verë nëse nuk vijmë dhe e ngasim këtë rrugë”.

Është bregdeti më spektakolar në Evropë… Sa herë që ecim këtë rrugë, zbulojmë diçka të re

“Është bregdeti më spektakolar në Evropë,” ra dakord Anneke. “Joost nuk donte të vinte herën e parë. Tani është ai që nuk ngopet. Dhe ka të drejtë. Sa herë që ecim këtë rrugë, zbulojmë diçka të re.”

Ashtu si të gjithë tragetet norvegjeze, anija mbërriti në kohën e vet dhe u ngarkua dhe shkarkua me efikasitet karakteristik skandinav. Në anën e largët, në Nesna, një tjetër fshat i vogël norvegjez, rruga përqafonte vijën bregdetare të fjordeve, jo më shumë se disa metra nga buza e ujit, duke kaluar kabina të shtruara dhe gardhe guri, sikur të gjurmonte në skicë perimetrin më të jashtëm të veriut. kontinent evropian.

Përtej qytetit të vogël të qetë të Stokkvågen, Kystriksveien kaloi një fortesë të epokës së Luftës së Dytë Botërore në Grønsvik. Në disa vende, dukej sikur nuk kishte ku të shkonte rruga, rruga e saj përpara e bllokuar nga një mur i thellë malor ose një horizont i mbushur me ujë. Por çdo herë, herë pas here në minutën e fundit, zbuloja se ndërtuesit e rrugëve të Norvegjisë kishin gjetur një zgjidhje që më çonte më në veri në një horizont të mbushur me male.

Në një moment të udhëtimit, në majë të Arktikut të vërtetë, u tërhoqa në anë të rrugës. Malet e thepisura mbushën bregun. Deti i Veriut ishte një blu e thellë dhe e përsosur. Dhe ishujt në det të hapur, të thepisur u ngritën nga oqeani si ndalesat e fundit në një udhëtim drejt skajeve të Tokës.

Ngushtica Saltstraumen 3 km e gjatë dhe 150 metra e gjerë shpërthente me 400 milionë metra kub ujë çdo gjashtë orë. Duke qenë se Norvegjia ka një urë mbi të, dhe duke parë ujërat e valëzuar nga lart, ishte e vështirë të mos ndjeje marramendje.

Kjo është një prej rrugëve më të mrekullueshme në botë, dhe një kujtesë se disa nga aventurat më të mëdha të udhëtimit ndodhin përmes rrotave.

Burimi: BBC

Top Channel