Në kërkim të filxhanit të përsosur të kafesë

15/11/2016 00:00

Matematicienët kanë hedhur një hap më shumë drejt të kuptuarit se çfarë e bën një filxhan kafeje perfekte. Përmes disa përllogaritjeve komplekse, ata kanë hedhur dritë mbi proceset e nxjerrjes së pluhurit të kafesë nga kokrrat përmes mullirit bluajtës.

Ky zhvillim mund të ndihmojë përdoruesit e kafesë ta optimizojnë konsumin e kafesë përmes aplikimit të një sjelljeje më të saktë dhe shkencore. Puna e matematicienëve është publikuar në gazetën “SIAM” mbi matematikën e aplikuar.

E përbërë nga mbi 1.800 përbërës kimikë, kafeja është një prej pijeve më të konsumuara në mbarë botën. Vlerësimet e përgjithshme bëjnë të ditur se numri i filxhanëve të kafesë që konsumohen në botë i kalon disa miliarda çdo ditë.

Por pirja e filxhanit të përsosur të kafesë ka qenë gjithnjë një përpjekje subjektive. Gjithsesi, puna e kryer nga Kevin Moroney, nga Universiteti i Limerickut; William Lee, nga Universiteti i Portsmouthit, si dhe të tjerë, ofron një mundësi më të mirë të të kuptuarit të parametrave që ndikojnë produktin përfundimtar.

E ndërsa studimet e mëhershme kanë shqyrtuar procesin matematikor të ekstraktit të kafesë, nuk ka pasur po kaq shumë vëmendje ndaj makinave të filtrimit dhe nxjerrjes së kafesë. Këto kanë të bëjnë me më shumë se gjysmën e 18 milionë makinerive – që i njohim si ekspres kafeje, – që shiten çdo vit në Europë, si dhe shqyrtojnë edhe ujin e nxehtë të hedhur mbi kafenë e bluar të futur në filtruesin.

Graviteti e çon ujin përmes filtrit, duke nxjerrë përbërësit e tretshëm nga kafeja e bluar gjatë rrjedhës së tij.

“Ideja jonë e përgjithshme ka të bëjë me pasjen e një modeli të kompletuar matematikor të pirjes së kafesë, në mënyrë që secili të mundet të dizenjojë sa më mirë makineritë e ekspresit, në vend që të përdorim teorinë e mekanikës së rrjedhshme dhe asaj të ngurtë për dizenjimin e makinave të garave”, tha Dr. Lee për “BBC”.

Ai shtoi se studimi përbën një hap më shumë drejt këtij objektivi. “Kemi shqyrtuar efektet e madhësisë së kokrrës së kafesë, që përdoret në rrugën drejt nxjerrjes së kafesë së lëngshme përmes makinerive filtruese. Gjëja më e çuditshme për ne është se zbulimi se janë dy procese përmes të cilave kafja prodhohet nga kokrra. Ekziston procesi shumë i shpejtë i nxjerrjes së kafes nga sipërfaqja e kokrrës, e më pas një proces më i ngadaltë i nxjerrjes së kafes nga brendësia e kokrrës”.

Deri më tani është ditur se bluarja e kokrrave në mënyrë shumë të imët mund të rezultojë në një kafe që e ka kaluar nivelin e duhur dhe shumë të hidhur. Në anën tjetër, mosbluarja e mjaftueshme bën që kafja në përfundim të jetë shumë e lëngshme.

“Puna jonë konsiston në faktin se është marrë ky shqyrtim për ta bërë atë sa më sasior”, tha Dr. Lee. “Tashmë, në vend që të themi se duhet t’i bëjmë kokrrat paksa më të mëdha, mund të themi: dua kaq kafe pluhur nga kokrrat, apo kjo është përmasa ekzakte që kërkoj nga një kokërr kafeje”.

Kjo do t’i ndihmonte konsumatorët e kafesë – siç është Dr. Lee, – të cilët bluajnë edhe vet kafe, të optimizojnë zgjedhjet e tyre rutinë të prodhimit të kafesë.

Megjithatë, ajo që për një person mund të duket disi e hidhur dhe “katran”, dikujt mund t’i duket si filxhani i përsorur i kafesë.

“Sa i përket aplikimeve industriale, ne shpresojmë që prodhuesit të mund të optimizojnë makineritë e tyre për përmasa specifike të kokrrave të kafesë. Më pas mund të përmirësoni normën e rrjedhjes së ujit të nxehtë, në mënyrë që të merrni ekstraktin më perfekt”, thotë Dr. Lee. “Por nëse një makineri ekspres ka të integruar edhe mullirin bluajtës, atëherë ju mund të luani me të dy variablat, me përmasat e kokrrës së kafesë dhe normën e rrjedhjes së ujit”.

Top Channel