Vdes në moshën 97-vjeçare James Watson, shkencëtari që zbuloi ADN dhe deshifroi kodin e jetës 07/11 21:12
Njëqindvjeçarët po rriten me një ritëm mbresëlënës në Itali, me mbi 2,000 njerëz që arrijnë moshën 100 vjeç në vitin 2025.
Sipas të dhënave të fundit nga Instituti Italian i Statistikave (Istat), Italia tani ka 23,548 banorë të moshës 100 vjeç e lart, krahasuar me 21,211 në vitin 2024. Njëqindvjeçarët janë dyfishuar që nga viti 2009, tregojnë të njëjtat të dhëna.
Nga italianët që mbushin moshën 100 vjeç këtë vit, 82.6% janë gra. Gratë gjithashtu kryesojnë në numrin e atyre me mbi 105 vjeç, dhe superqindvjeçarëve, që do të thotë ata mbi 110 vjeç. Lucia Laura Sangenito, nga rajoni jugor i Kampanjës, është gruaja më e vjetër në Itali dhe e treta më e vjetër në Evropë dhe pritet të festojë ditëlindjen e saj të 115-të më 22 nëntor.
Shembuj të tjerë të shquar përfshijnë Emma Morano, nga rajoni verior i Piemontes, e cila ishte personi më i vjetër në botë deri në vdekjen e saj në vitin 2017 në moshën 117 vjeç dhe Vitantonio Lovallo, burri më i vjetër i Italisë, i cili festoi ditëlindjen e tij të 111-të të premten. Italia, Franca dhe Greqia kanë përqindjet më të larta të njëqindvjeçarëve
Rritja e popullsisë së njëqindvjeçarëve vërehet edhe në shumë vende të BE-së. Në fakt, deri në vitin 2050, ata mbi 100 vjeç pritet të rriten në pothuajse gjysmë milioni, krahasuar me 96,600 në vitin 2019. Italia, së bashku me Francën dhe Greqinë, ka përqindjet më të larta të njëqindvjeçarëve për frymë në Evropë.
Zonat me përqendrimin më të lartë të njëqindvjeçarëve
Rajoni i Molise-s në Italinë jugore kryeson listën e njëqindvjeçarëve për frymë, i ndjekur nga Lugina e Aostës dhe Liguria. Sardenja, me përqendrimin e saj të lartë të njëqindvjeçarëve, konsiderohet si një nga të ashtuquajturat “zona blu”, ose rajone të botës me jetëgjatësi të madhe. Fshati Perdasdefogou është futur dy herë në Librin e Rekordeve Botërore Guinness për përqendrimin e njëqindvjeçarëve në popullsinë e tij. Në vitin 2012, familja Melis theu rekordin me moshën e 9 vëllezërve e motrave që ishin së bashku 818 vjeç, ndërsa në vitin 2021 ata e çuan fshatin në regjistrimin e përqendrimit më të madh të njëqindvjeçarëve në botë, me 8 persona mbi 100 vjeç në një popullsi prej 1,778 banorësh.
Sekretet e jetëgjatësisë
Një nga faktorët kryesorë që qëndron pas jetëgjatësisë mendohet të jetë dieta mesdhetare, e kombinuar me lidhjet e forta shoqërore të vendit dhe sistemin e mirë të kujdesit shëndetësor. Përveç kësaj, njëqindvjeçarët italianë shpesh mbajnë nivele të larta energjie dhe aktiviteti. Anna Possi, e cila do të festojë 101-vjetorin e lindjes më 16 nëntor, vazhdon të punojë në barin e saj në një qytet pranë Liqenit Maggiore dhe është baristja më e vjetër në Itali.
Candida Uderzo, e cila e rinovoi patentën e saj të drejtimit në moshën 100 vjeç në vitin 2022, është një nga të paktën katër shofere mbi 100 vjeç që kohët e fundit janë konsideruar të afta për të drejtuar. Megjithatë, popullsia në plakje paraqet sfida serioze për qeverinë, jo vetëm për shkak të rënies së shpejtë të shkallës së lindjeve. Në vitin 2024, u regjistruan vetëm 370,000 lindje, shifra më e ulët që nga bashkimi i Italisë në vitin 1861.
Top Channel
