Çfarë është Europa për librin 09/08 20:25
Një moment i ri domethënës në bashkëpunimin kulturor mes Shqipërisë dhe Italisë është shënuar me nisjlmën zyrtare të “Çmimit Pashko Gjeçi për Përkthimin Letrar Italian ne Shqip”, një iniciativë e përbashkët e Institutit Italian të Kulturës (IIC) në Tiranë dhe Qendrës Kombëtare të Librit dhe Leximit (QLLK).
Ky çmim i ri vjen si një dëshmi e qartë e angazhimit të përbashkët për të thelluar ndërlidhjet letrare dhe kulturore midis dy vendeve, përmes një vlerësimi të veçantë për rolin thelbësor të përkthyesve letrarë – ata që përbëjnë nyjen lidhëse të pandashme midis gjuhëve, kulturave dhe lexuesve.
Në nder të një figure të pavdekshme letrare – Pashko Gjeçi, çmimit i vendoset emri i tij. Duke mbajtur emrin e Pashko Gjeçit, përkthyesit të madh dhe një prej figurave më të ndritura të kulturës shqiptare, i cili realizoi përkthimin e parë të plotë në gjuhën shqipe të “Komedisë Hyjnore” të Dante Alighierit, ky çmim bart në vetvete një simbolikë të fuqishme.
Vepra e Gjeçit nuk është vetëm një arritje gjuhësore dhe letrare, por një akt i thellë i ndërkomunikimit kulturor që e vendosi përkthimin në qendër të identitetit tonë letrar.
Objektivat dhe vlerat e çmimit:
Çmimi “Pashko Gjeçi” është konceptuar si një platformë vlerësimi dhe mbështetjeje për përkthyesit shqiptarë dhe kosovarë, të cilët angazhohen për të sjellë në shqip vepra të reja letrare nga gjuha italiane – vepra ende të pabotuara në shqip.
Kjo nismë synon të:
Nxisë përkthimin profesional të letërsisë bashkëkohore dhe klasike italiane;
Rrisë qasjen e lexuesit shqipfolës ndaj një korpusi të gjerë dhe të pasur letrar nga kultura letrare e Italise;
Të forcojë lidhjet kulturore përmes një dialogu të qëndrueshëm ndërgjuhësor;
Të njohë dhe mbështesë përkthyesit si aktorë të rëndësishëm të sistemit letrar dhe kulturor shqiptar dhe europian.
Përkthyes do të përzgjidhen çdo vit për të përfituar nga mbështetja e plotë financiare për përkthimin, që do të mbulohet nga IIC Tirana, ndërsa procesi i botimit do të përkrahet nga Qendra Kombëtare e Librit dhe Leximit.
Zëra nga institucionet bashkë-organizuese e mbeshtesin kete nismë.
Në ceremoninë e nisjes, Alessandro Ruggera, Drejtor i IIC Tirana, theksoi:
“Kjo iniciativë jo vetëm që promovon letërsinë italiane në botën shqipfolëse, por gjithashtu krijon një platformë kuptimplote për të mbështetur dhe njohur punën e përkthyesve të talentuar. Duke ia dedikuar Çmimin Pashko Gjeçit përkthimit më të arrirë, ne i bëjmë homazh njërit prej figurave më të mëdha letrare të Shqipërisë, përkthimi i të cilit, vecanerisht i Dantes, qëndron si një pishtar i përsosmërisë ndërkulturore.
Nga ana tjetër, Drejtore e QLLK-së, shpreh se:
“Ne jemi krenarë që bashkojmë forcat me IIC Tiranë për të mbështetur artin e përkthimit, i cili hap horizonte të reja për lexuesit dhe forcon lidhjet kulturore midis Shqipërisë dhe Italisë. Ky çmim është një hap konkret në rrugën tonë drejt përkrahjes së përkthyesve si shtyllë kyçe e qarkullimit të ideve dhe vlerave.”
Përtej një çmimi – drejt një tradite të re mund të themi se:
Ky projekt shënon jo vetëm një edicion të parë të një çmimi, por edhe fillimin e një tradite të re bashkëpunimi ndërinstitucional, ku përkthimi trajtohet si një akt me rëndësi të barabartë me krijimtarinë origjinale. Me një qasje të balancuar ndërmjet përzgjedhjes cilësore dhe mbështetjes konkrete, “Çmimi Pashko Gjeçi” pritet të luajë një rol të qëndrueshëm në skenën letrare shqiptare, duke krijuar ura të reja leximi dhe njohjeje mes dy kombeve.
Kjo nismë bazohet në një marrëdhënie kulturore me rrënjë të thella historike:
Marrëdhëniet kulturore midis Shqipërisë dhe Italisë kanë një histori shumë shekullore, të ndërtuar mbi afërsinë gjeografike, kontaktet tregtare dhe ndikimet reciproke letrare e artistike. Që nga periudha e humanizmit dhe Rilindjes, shumë figura shqiptare, si Marin Barleti apo arbëreshët e Italisë Jugore, kanë qenë pjesë e jetës kulturore italiane.
Italia ka shërbyer ndër shekuj si një dritare e rëndësishme për shqiptarët drejt Europës, ndërsa kultura italiane është përthithur gjerësisht në hapësirën shqiptare – në gjuhë, art, muzikë dhe mbi të gjitha në letërsi. Përkthimi i veprave italiane në shqip ka qenë një urë e qëndrueshme shkëmbimi kulturor, dhe çmimi i ri i dedikuar për përkthimin letrar vjen si një vazhdimësi e natyrshme e kësaj lidhjeje të pasur.
Përkthimit, i cili hap horizonte të reja për lexuesit dhe forcon lidhjet kulturore midis Shqipërisë dhe Italisë do të vlersohet si të qe vepër. Ky çmim është një hap konkret në rrugën tonë drejt përkrahjes së përkthyesve si shtyllë kyçe e qarkullimit të ideve dhe vlerave.”
Përtej një çmimi – drejt një tradite të re:
Ky projekt shënon jo vetëm një edicion të parë të një çmimi, por edhe fillimin e një tradite të re bashkëpunimi ndërinstitucional ne kete nivel, ku përkthimi trajtohet si një akt me rëndësi të barabartë me krijimtarinë origjinale.
Me një qasje të balancuar ndërmjet përzgjedhjes cilësore dhe mbështetjes konkrete, “Çmimi Pashko Gjeçi” pritet të luajë një rol të qëndrueshëm në skenën letrare shqiptare, duke krijuar ura të reja leximi dhe njohjeje mes dy kombeve.
Top Channel
