Kuvendi Kombëtar i Gjuhës Shqipe, Rama: Ka ende shpresë që gjuha shqipe t’i mbijetojë barbarisë së këtij shekulli 21/11 10:44
Numri i jetëve të humbura në të gjithë botën për shkak të infeksioneve që janë rezistente ndaj medikamenteve që synojnë t’i trajtojnë ato mund të rritet me gati 70% deri në vitin 2050, sipas një studimi të ri, duke treguar më tej krizën e vazhdueshme të superbaktereve.
Nga viti 2025 deri në vitin 2050, bota mund të shohë më shumë se 39 milionë vdekje që i atribuohen drejtpërdrejt rezistencës antimikrobike ose AMR, sipas studimit, i cili u botua të hënën në revistën The Lancet. Rezistenca antimikrobike ndodh kur patogjenët si bakteret dhe kërpudhat zhvillojnë aftësinë për të shmangur medikamentet e përdorura për t’i vrarë ato.
Studiuesit, nga Projekti i Kërkimit Global mbi Rezistencën Antimikrobiale, Instituti për Metrikën dhe Vlerësimin e Shëndetit dhe institucione të tjera, vlerësuan vdekjet dhe sëmundjet që i atribuohen rezistencës antimikrobike për 22 patogjenë, 84 kombinime patogjen-ilaçe dhe 11 infeksione në 204 vende dhe territore nga viti 1990 deri në vitin 2021. Një vdekje që i atribuohet rezistencës antimikrobike është shkaktuar drejtpërdrejt prej saj, ndërsa një vdekje e lidhur me AMR mund të ketë një shkak tjetër që është përkeqësuar nga rezistenca antimikrobike. Rreth 520 milionë regjistrime individuale ishin pjesë e të dhënave për të bërë këto vlerësime.
Studiuesit zbuluan se nga viti 1990 deri në vitin 2021, vdekjet nga AMR ranë më shumë se 50% tek fëmijët më të vegjël se 5 vjeç, por u rritën më shumë se 80% tek të rriturit 70 vjeç e lart, dhe tendenca që parashikohet të vazhdojnë.
Studiuesit zbuluan se kombinimi patogjen-ilaç që pati rritjen më të madhe në shkaktimin e barrës më të madhe në mesin e të gjitha grupmoshave ishte Staphylococcus aureus rezistent ndaj meticilinës, ose MRSA. Për këtë kombinim, antibiotikun meticilinë dhe bakterin S. Aureus, numri i vdekjeve që i atribuohen pothuajse u dyfishua nga 57.200 në 1990 në 130.000 në 2021.
Duke përdorur modelimin statistikor, studiuesit prodhuan gjithashtu vlerësime të vdekjeve dhe sëmundjeve që i atribuohen AMR deri në vitin 2050 në tre skenarë: nëse klima aktuale vazhdon, nëse zhvillohen ilaçe të reja antibiotike të fuqishme për të synuar patogjenët rezistentë dhe nëse bota ka përmirësuar cilësinë e kujdesit shëndetësor për infeksione dhe akses më të mirë ndaj antibiotikëve.
Parashikimet tregojnë se vdekjet nga rezistenca antimikrobike do të rriten deri në vitin 2050 nëse nuk janë marrë masa për të përmirësuar aksesin në kujdes cilësor, antibiotikë të fuqishëm dhe burime të tjera për të reduktuar dhe trajtuar infeksionet.
Studiuesit vlerësuan se, në vitin 2050, numri i vdekjeve globale që i atribuohen rezistencës antimikrobike mund të arrijë në 1.9 milion, dhe ato që lidhen me rezistencën antimikrobike mund të arrijë në 8.2 milion.
Sipas të dhënave, rajonet e botës më të prekura janë Azia Jugore, Amerika Latine dhe Karaibet, dhe Afrika Sub-Sahariane, teksa shumë prej këtyre rajoneve nuk kanë akses të barabartë në kujdes cilësor.
“Ka ende, për fat të keq, shumë vende në mjedise me burime të ulëta ku njerëzit që kanë nevojë për antibiotikë thjesht nuk i marrin ato”, tha një nga studiuesit.
Por, në një skenar ku bota ka kujdes më të mirë shëndetësor, 92 milionë vdekje mund të shmangen midis 2025 dhe 2050, parashikojnë studiuesit. Dhe në një skenar ku bota ka barna të reja e më të fuqishme, rreth 11 milionë vdekje mund të shmangen.
Top Channel
