FOTOT/ Modelja Jori Delli mahnit me pozat nga pushimet luksoze në Dubai
27/04 09:29
Sipas arkeologëve, një shishkë e vogël guri e zbuluar në Iranin juglindor përmbante një produkt kozmetik ngjyrë të kuqe, që mendohej se është përdorur si buzëkuq gati 4000 vjet më parë.
Gjetja e rrallë është “ndoshta shembulli më i hershëm” i buzëkuqit për t’u dokumentuar dhe analizuar shkencërisht, raportuan studiuesit në shkurt në revistën Scientific Reports.
Më shumë se 80% e kampionit të analizuar përbëhej nga minerale që prodhojnë një ngjyrë të kuqe të thellë – kryesisht hematit. Përzierja përmbante gjithashtu manganit dhe braunit, të cilët kanë nuanca të errëta, si dhe gjurmë të mineraleve të tjera dhe substancave dylli të bëra nga perime dhe substanca të tjera organike.
“Si intensiteti i mineraleve të ngjyrosjes së kuqe dhe i substancave dylli janë, çuditërisht mjaftueshëm, plotësisht në përputhje me recetat për buzëkuqët bashkëkohorë,” vunë në dukje autorët e studimit.
Nuk është e mundur të përjashtohet mundësia që kozmetika të jetë përdorur në mënyra të tjera, të themi, si një bluar, sipas autorit kryesor të studimit Massimo Vidale, një arkeolog në Departamentin e Trashëgimisë Kulturore të Universitetit të Padovës në Itali. Por ai tha se ngjyra homogjene, e kuqe e thellë, përbërjet e përdorura dhe forma e shishkës “na sugjeruan që ajo të përdorej në buzë”.
Është një nga shembujt e parë të një kozmetike të lashtë me ngjyrë të kuqe që është studiuar, tha ai, megjithëse nuk ishte e qartë pse përgatitjet kozmetike që i ngjanin buzëkuqit ishin të pazakonta në të dhënat arkeologjike.
“Nuk kemi asnjë ide, për momentin. Ngjyra e kuqe e thellë ishte zbulimi i parë, ndërsa disa fondatina me ngjyra më të çelura dhe hije sysh ishin identifikuar më parë”, tha ai përmes emailit.
Përdorimi i hematitit, okër i kuq i grimcuar, ishte dokumentuar në paleta kozmetike prej guri nga neoliti i vonë, si dhe në enët kozmetike të lashta egjiptiane, sipas Joann Fletcher, një profesore në departamentin e arkeologjisë në Universitetin e York-ut.
“Është e mundur që përmbajtja e shishkës është përdorur si ngjyrë buzësh. Por ato mund të ishin aplikuar edhe për t’i dhënë ngjyrë faqeve, ose për ndonjë qëllim tjetër, edhe nëse shishja duket si një tub buzëkuqi modern”, tha Fletcher, i cili nuk ishte i përfshirë në hulumtim, në një email.
“Është shumë e besueshme se artefakti ishte një buzëkuq”, tha Laurence Totelin, një profesor i historisë së lashtë në Shkollën e Historisë, Arkeologjisë dhe Fesë në Universitetin e Cardiff-it, i specializuar në shkencën, teknologjinë dhe mjekësinë greke dhe romake.
“Siç theksojnë autorët, receta nuk është e ndryshme nga ajo moderne. Ngjyra e kuqe e thellë është gjithashtu ajo që do të prisnim për make up-in e buzëve”, tha Totelin, i cili nuk ishte i përfshirë në studim, përmes emailit.
“Thënë kjo, përbërësit gjenden gjithashtu rregullisht në përgatitjen e ilaçeve të lashta dhe shishja ka një formë që nuk është në kundërshtim me përdorimin farmaceutik,” tha Totelin.
Produkte të tjera të zbuluara më parë në Egjipt dhe Lindjen e Mesme dhe të studiuara nga arkeologët kanë përfshirë eyeliners të zi kohl dhe përbërës me ngjyra më të çelura të përdorura si hije sysh ose fondatinë. Ndryshe nga kozmetika të tjera të lashta, përbërja e shishkës kishte një përmbajtje të ulët plumbi. Ky nivel i ulët, sugjeruan studiuesit, mund të nënkuptojë se prodhuesit e buzëkuqit i kuptojnë rreziqet e konsumimit të plumbit, një metal toksik natyral që mund të shkaktojë probleme të shumta shëndetësore .
Top Channel
