Indeksi i Grave, Paqes dhe Sigurisë 2023 u prezantua të martën, duke renditur vendet në mbarë botën për sa i përket statusit të grave.
Instituti i Kërkimeve të Paqes Oslo (PRIO), i cili ishte bashkëautor i indeksit, zbuloi se shumë nga vendet më të mira në botë për të qenë grua janë në Evropë, megjithëse ka ndryshime të konsiderueshme në të gjithë rajonin.
Sipas studimit, shoqëritë ku gratë po ecin mirë janë gjithashtu më paqësore, demokratike, të begata dhe më të përgatitura për t’iu përshtatur ndryshimeve klimatike.
Studiuesit paralajmëruan, megjithatë, se “krizat shumështresore minojnë statusin e grave dhe kërcënojnë të tërhiqen pas në dekada të përparimit”, duke përmendur autoritarizmin në rritje, zhvendosjen masive, konfliktet e armatosura shkatërruese dhe pasojat e vazhdueshme të COVID.
Së bashku me Institutin për Gratë të Universitetit Georgetoën, PRIO u mbështet në të dhënat që matnin përfshirjen, drejtësinë dhe sigurinë për gratë. Ata përdorën gjithsej 13 tregues, që varionin nga ligjet e arsimit dhe punësimit deri te perceptimet për sigurinë dhe dhunën, për të renditur në listë 177 vende në të gjithë globin.
Indeksi i vitit 2023 për Gratë, Siguria e Paqes përmbante 44 vende evropiane, duke përfshirë ato në rajonin e Ballkanit dhe Kaukazit. Danimarka kryeson renditjen e vitit 2023, duke shënuar tre herë më shumë se Afganistani në fund të shkallës. Ajo ndiqet nga afër nga Zvicra dhe Suedia. Ukraina është në fund të grumbullit evropian për shkak të pushtimit të Rusisë, duke rritur kërcënimet dhe dhunën për gratë.
Sa i përket Ballkanit, Shqipëria renditet në një pozicion të favorshëm, si e 45 në listë, së bashku me fqinjen e saj Maqedoninë e Veriut, e cila pozicionohet në vendin e 44 sa i përket statusit të grave. Dhe Greqia, nga ana tjetër, që renditet pas Shqipërisë në vendin e 51.
Ndërkaq, ndër vendet e dyta më të këqija për të qenë grua në Evropë, sipas indeksit të krijuar nga Instituti i Oslos për Kërkime Paqeje, është përkatësisht Kosova, e cila pozicionohet në ranglistën botërore në vendin e 100-të. Rezultati i ulët i Kosovës i atribuohet rezultateve të dobëta të arsimimit dhe punësimit për gratë, krahas “niveleve shumë të larta” të vdekshmërisë amtare, tha PRIO.
Vendet skandinave janë në krye për sa i përket të qenit grua, si me shumë tregues të tjerë për zhvillimin njerëzor dhe ekonomik. Ky rajon ka një rezultat 0,925 nga 1.
Tre vendet e Kaukazit në indeks – Gjeorgjia, Armenia dhe Azerbajxhani – janë në fund, me Ballkanin dhe Evropën Lindore të dytin dhe të tretën më keq.
Në përfundim të raportit, autorja kryesore e Indeksit WPS, Elena Ortiz, tha se: “Me rezultatet e tij, renditjen dhe të dhënat e fuqishme, Indeksi WPS ofron një mjet të vlefshëm për njerëzit që punojnë në çështjet e grave, paqes dhe sigurisë.”
Sipas Ortiz, “Politikbërësit mund ta përdorin atë për të përcaktuar se ku nevojiten burime. Akademikët mund ta përdorin atë për të studiuar tendencat brenda treguesve dhe nëpër rajone. Gazetarët mund ta përdorin atë për t’i dhënë kontekst dhe perspektivë historive të tyre. Dhe aktivistët mund ta përdorin atë për t’i mbajtur qeveritë përgjegjëse për premtimet e tyre për avancimin e statusit të grave.”
Top Channel
