Shqiptarët në botë, nga Alaska në Zelandë

10/02/2011 19:25

Gjeografia e shpÃ«rndarjes sÃ« shqiptarÃ«ve nÃ«pÃ«r botÃ« Ã«shtÃ« po aq e gjerÃ« sa shtrirja fizike e saj. Reportazhi i emisionit tÃ« pasdites nÃ« Top Channel iu dedikua pikÃ«risht shtrirjes sÃ« diasporÃ«s shqipare nÃ«pÃ«r botÃ«.

â€œÃ‹shtÃ« interesante tÃ« thuhet se sâ€™ka vend tÃ« botÃ«s qÃ« tÃ« mos ketÃ« shqiptarÃ«, duke filluar qÃ« nga Alaska e deri nÃ« ZelandÃ«n e Reâ€, thotÃ« Roland Bimo, drejtori i Institutit KombÃ«tar tÃ« DiasporÃ«s nÃ« MinistrinÃ« e Jashtme.

â€Ka vende ku prezenca Ã«shtÃ« shumÃ« e vogÃ«l, vetÃ«m njÃ« apo dy familje, por nga tÃ« dhÃ«nat tona rezulton se ka shqiptarÃ« kudo.

â€ShqiptarÃ« mund tÃ« gjesh nÃ« tÃ« gjitha vendet e lindjes sÃ« Mesme, Katar, Abu Dabi, TajlandÃ« etj. DiplomatÃ«t tanÃ«, kudo qÃ« shkojnÃ« nÃ« cepat e largÃ«t tÃ« globit, Ã«shtÃ« e pamundur tÃ« mos gjejnÃ« bashkÃ«kombasâ€, shton ai.

Historikisht, fillimet e diasporÃ«s shqiptarÃ« datojnÃ« pas vdekjes sÃ« SkÃ«nderbeut, me emigrimin e shqiptarÃ«ve nÃ« drejtim tÃ« ItalisÃ«, arbÃ«reshÃ«tÂ e arvanitasit nÃ« Greqi.

â€Ka shqitparÃ« qÃ« kanÃ« njÃ« tÃ« kaluar historike nÃ« UkraninÃ«, nÃ« rrethinat e Odesas, ashtu si nÃ« Bullgari e nÃ« vende tÃ« tjera fqinj qÃ« nÃ« kohÃ«t e mesjetÃ«s. MÃ« vonÃ« fillon emigrimi nÃ« AmerikÃ«, ArgjentinÃ«, Australi ku edhe sot ka komunitete tÃ« mÃ«dhaâ€, vazhdon Bimo.

ShqiptarÃ«t mund tÃ« jenÃ« ndÃ«r popujt mÃ« tÃ« fundit europian qÃ« kanÃ« emigruar nÃ« Shtetet e Bashkuara tÃ« AmerikÃ«s. Nga tÃ« dhÃ«nat, rezulton se emigranti i parÃ« shqiptar i regjistruar nÃ« AmerikÃ« ishte KolÃ« Kristofori, prej fshatit Katund tÃ« KorÃ§Ã«s.

Ai arriti nÃ« kontinentin e ri nÃ« vitin 1884 dhe shÃ«rbeu si bÃ«rthamÃ« magnetike pÃ«r emigrantÃ«t e tjerÃ« shqiptare qÃ« rriteshin nÃ« numÃ«r vit pas viti. Aktualisht, sipas tÃ« dhÃ«nave tÃ« MinistrisÃ« sÃ« Jashtme tÃ« Shteteve tÃ« Bashkuara, jetojnÃ« rreth 500 mijÃ« shqiptarÃ« apo amerikano-shqiptarÃ«.

Motivet e emigrimit tÃ« shqiptarÃ«ve janÃ« tÃ« ndryshme, sipas periudhave kohore. NÃ«se nÃ« shekujt e mÃ«parshÃ«m ata emigruan pÃ«r shkak tÃ« pushtimeve, vitet e fundit shqiptarÃ«t janÃ« larguar nga vendlindja pÃ«r shkaqe politike, ekonomike dhe profesionale.

Pjesa mÃ« e madhe e tyre i ruajnÃ« traditat dhe gjuhÃ«n, vlejnÃ« tÃ« pÃ«rmenden kÃ«tu arbÃ«reshÃ«t e ItalisÃ«, tÃ« cilÃ«t e bÃ«jnÃ« kÃ«tÃ« gjÃ« prej mÃ« shumÃ« se 500 vjetÃ«sh.

â€Ã‹shtÃ« interesane tÃ« thuhet se shqiptarÃ«t adaptohen shumÃ« mirÃ« nÃ« vendet ku emigrojnÃ«, arrijnÃ« tÃ« bÃ«hen shembuj pozitive madje, por kjo sâ€™i pengon qÃ« tÃ« ruajnÃ« dhe traditatâ€, pÃ«rfundoi Bimo.

MegjithÃ«se nuk ka statistika tÃ« sakta pÃ«r shqiptarÃ«t me banim jashtÃ«, pasi shpesh nga vendet pritÃ«se nuk bÃ«het diferencimi nÃ«se janÃ« shqiptarÃ« tÃ« ShqipÃ«risÃ« apo tÃ« trevave tÃ« tjera shqiptare nÃ« rajon, komunitetet mÃ« tÃ« mÃ«dha shÃ«nohen nÃ« kÃ«to vende: Â

Shtetasit shqiptarÃ« nÃ«pÃ«r botÃ«

Greqi Â Â Â Â Â Â Â Â Â Â Â Â 700 000
ItaliÂ Â Â Â Â Â Â Â Â Â Â Â Â 500 000
SHBAÂ Â Â Â Â Â Â Â Â Â Â Â 500 000
Britani e MadheÂ Â Â 50 000
GjermaniÂ Â Â Â Â Â Â Â Â Â Â Â 25 000
KanadaÂ Â Â Â Â Â Â Â Â Â 25 000
BelgjikÃ«Â Â Â Â Â Â Â Â Â Â Â 5 000
TurqiÂ Â Â Â Â Â Â Â Â Â Â Â Â Â 5 000
FrancÃ« Â Â Â Â Â Â Â Â Â Â Â Â Â Â Â Â 2 000
AustriÂ Â Â Â Â Â Â Â Â Â Â Â Â 2 000
ZvicÃ«rÂ Â Â Â Â Â Â Â Â Â Â Â Â 1 500
HolandÃ«Â Â Â Â Â Â Â Â Â Â Â Â Â Â Â Â 1 000