Shkencëtarët: Dinozauri, gjallesa me qafën më të gjatë të parë ndonjëherë

15/03/2023 17:59

Sipas shkencëtarëve, një dinosaur i cili ka jetuar 160 milionë vjet më parë mendohet të ketë pasur qafën më të gjatë të parë ndonjëherë te një kafshë.

I njohur si Mamenchisaurus sinocanadorum, qafa e dinosaurit ishte 15.1 metra, gjashtë herë më e gjatë se qafat e gjirafave dhe 1.5 herë më e gjatë se një autobus dykatësh, sipas Sky News.

Kafsha i përket një nëngrupi dinosaurësh të njohur si sauropodët, të cilët janë të njohur për madhësinë e tyre, qafën dhe bishtin e gjatë, qëndrimin me katër këmbë dhe dietën e bimëve.

Dippy, dinosauri i famshëm i ekspozuar në Muzeun e Historisë Natyrore në Londër – i përket këtij grupi.

Dr Andrew J Moore, një paleontolog në Universitetin Stony Brook, Nju Jork, tha: Me një qafë 15 metra të gjatë, duket se Mamenchisaurus sinocanadorum mund të jetë një mbajtës rekord – të paktën derisa të zbulohet diçka më e gjatë”.

M. sinocanadorum ka jetuar në Azinë Lindore dhe fosilet e tij u zbuluan për herë të parë në Kinë në vitin 1987 brenda shkëmbinjve 162 milionë vjeçarë.

Dr Moore dhe kolegët e tij riekzaminuan ekzemplarët si pjesë e kërkimit të tyre në dinosaurët.

Megjithëse M. sinocanadorum njihet vetëm nga një grusht kockash nga qafa dhe kafka, shkencëtarët mundën të rindërtonin madhësinë dhe formën e tij me ndihmën e skeleteve të plota të të afërmve të tij më të afërt.

Dr Moore tha: Të gjithë sauropodët ishin të mëdhenj, por qafat e gjata të nofullave nuk u zhvilluan vetëm një herë.

“Mamenchisaurids janë të rëndësishëm sepse ata shtynë kufijtë se sa e gjatë mund të jetë një qafë dhe ishin linja e parë e sauropodëve që e bënë këtë.”

Paleontologët përdorën një teknikë të njohur si skanimi i tomografisë së kompjuterizuar e cila zbuloi se rruazat, kockat e pasme të M. sinocanadorum ishin të lehta dhe të zbrazëta me hapësira ajrore që merrnin gati tre të katërtat e vëllimit.

Sipas studiuesve, këto lloj kockash zakonisht shihen te zogjtë e vegjël.

Për të kompensuar kockat e tij të lehta, M. sinocanadorum kishte brinjë si shufër në qafë rreth katër metra të gjata për të ndihmuar në stabilitetin e tij, tha ekipi.

Dinozauri më i madh që ka jetuar ishte bashkia Patagotitan, e cila mendohej të ishte 37.5 metra e gjatë dhe peshonte rreth 57 ton. Hulumtimi është publikuar në Journal of Systematic Palaeontology.

Top Channel