Kush ishte në të vërtetë nëna e Leonardo da Vincit? Zbulimet tronditëse në Firence

15/03/2023 18:49

Një zbulim i ri për jetën e Leonardo da Vincit tregon se ai ishte gjysmë italian dhe se nëna e tij ishte një skllave nga Kaukazi.

Nëna e Da Vinçit ishte menduar prej kohësh se ishte nga fshatrat e Toskanës,  por profesori i Universitetit të Napolit, Carlo Vecce beson se e vërteta është më e ndërlikuar, sipas mediavehuaja.

“Nëna e Leonardos ishte një skllave çerkeze… e marrë nga shtëpia e saj në malet e Kaukazit, e shitur dhe rishitur disa herë në Konstandinopojë, më pas në Venecia, përpara se të mbërrinte në Firence”,  tha ai për AFP në prezantimin e një libri të ri.

Në qytetin italian, ajo takoi një noter të ri, Piero (Peter) da Vinçi, “dhe djali i tyre quhej Leonardo”.

Gjetjet e Vecce, i cili ka shpenzuar dekada duke studiuar Da Vinçin dhe duke kuruar veprat e tij, bazohen në arkivat e qytetit të Firences.

Ata kanë formuar bazën e një romani të ri, “Buzëqeshja e Katerinës, nënës së Leonardos”, duke hedhur gjithashtu dritë të re mbi vetë artistin.

Çdo zbulim i ri rreth Da Vinçit kontestohet ashpër nga bota e vogël e ekspertëve që e studiojnë atë, por Vecce këmbëngul se provat janë aty.

Ndër dokumentet që gjeti është një i shkruar nga vetë babai i Da Vinçit, një dokument ligjor për Katerinën, “për të rimarrë lirinë dhe për të rimarrë dinjitetin e saj njerëzor”.

“Fryma e lirisë”

Ky dokument daton në vitin 1452 dhe u prezantua të martën në një konferencë shtypi në selinë e shtëpisë botuese Giunti në Firence.

Është shkruar nga “burri që e donte Katerinën kur ajo ishte ende skllave, i cili i dha këtë fëmijë të quajtur Leonardo dhe ishte edhe personi që ndihmoi për ta liruar”, tha Veçe.

Shkrimi sjell një ndryshim rrënjësor të perspektivës për Da Vinçin, i cili besohej se ishte produkt i një lidhjeje midis Peter da Vinçit dhe një gruaje toskane e quajtur Caterina di Meo Lippi.

I lindur në vitin 1452 në fshat jashtë Firences, Da Vinçi e kaloi jetën e tij duke udhëtuar nëpër Itali përpara se të vdiste në Amboise të Francës në vitin 1519, në oborrin e mbretit Françesku I.

Vecce beson se jeta e vështirë e nënës së tij “emigrante” pati ndikim në punën e djalit të saj brilant.

“Caterina i la Leonardos një trashëgimi të madhe, sigurisht shpirtin e lirisë”, tha ai, “i cili frymëzon të gjithë punën e tij intelektuale shkencore”.

Da Vinci ishte një polimat, një artist që zotëronte disa disiplina duke përfshirë skulpturën, vizatimin, muzikën dhe pikturën, por edhe inxhinierinë, anatominë, botanikën dhe arkitekturën. “Nuk e lë asgjë ta ndalë”, ka thënë Veçe.

Disa mund ta konsiderojnë idenë se ky mishërim i “njeriut të Rilindjes” ishte produkt i një bashkimi të tillë shumë të mirë për të qenë e vërtetë.

Por Paolo Galluzzi, një historian i Da Vinçit dhe anëtar i akademisë shkencore prestigjioze Lincei në Romë, tha se është ” më bindëse”.

Duke folur për AFP, ai theksoi cilësinë e dokumenteve të zbuluara nga kolegu i tij, duke shtuar se “duhet të mbetet një minimum dyshimi, sepse nuk mund të bëjmë një test ADN”. Galluzzi tha se ai gjithashtu nuk ishte i befasuar.

Periudha në të cilën lindi da Vinçi shënon “fillimin e modernitetit, shkëmbimet midis njerëzve, kulturave dhe qytetërimeve që solli botën moderne”, tha ai.

Kush ishte në të vërtetë nëna e Da Vinçit?

Nëna e Leonardo da Vinçit quhej Katerina, ishte një princeshë çerkeze, e bija e Princit Jakob, i cili sundonte një nga mbretëritë në pllajat malore veriore të Kaukazit. Pasi u rrëmbye, ndoshta nga tartarët, ajo u robërua dhe u rishitur venecianëve. Në bazë të dokumenteve nga Arkivi Shtetëror i Firences, si “Kujtimet” e studiuesit humanist Francesco di Matteo Castellani, duket se në vitin 1450 ajo kishte qenë shtatzënë dhe ishte infermiere.

Mendohet se Katerina udhëtoi me zinxhirë në duar nga malet e Kaukazit deri në Azov në grykëderdhjen e lumit Don, nga e cila më pas u transportua përmes Detit të Zi në Kostandinopojë në vitin 1439. Aty ajo kaloi në duart e tregtarëve venecianë, të cilët e transferuan në lagunën e Venecias, ndërsa në vitin 1442 mbërriti në Firence rreth moshës 15-vjeçare, ku ishte shërbëtore dhe infermiere në shtëpinë e Ginevrës.

Pikërisht këtu Katerina takoi Piero da Vinçin, noterin me të cilin lindi djalin e saj jashtëmartesor të lindur më 15 prill 1452, në Anchiano, një fshat i vogël në komunën e Vinçit.

Top Channel