Incident i frikshëm në një kopsht zoologjik në Francë, 13 persona goditen nga rrufeja 14/05 20:27
Presidenti francez Emmanuel Macron, në një intervistë për transmetuesin TF1 të martën, deklaroi se Franca po zhvillon bisedime intensive me Gjermaninë, Poloninë dhe vende të tjera evropiane për të shqyrtuar mundësinë e zgjerimit të mburojës së saj bërthamore në të gjithë kontinentin.
Diskutimet vijnë në një kohë të ndjeshme për sigurinë evropiane, ndërsa rriten shqetësimet për mbrojtjen kolektive në sfondin e tensioneve globale.
Macron thotë se Franca mund të zgjasë mbrojtjen bërthamore
Një veprim i tillë po shqyrtohet në përgjigje të indikacioneve se Presidenti i SHBA-së, Donald Trump, dëshiron të zvogëlojë praninë ushtarake amerikane në Evropë dhe t’i detyrojë vendet evropiane të marrin përgjegjësi më të madhe për sigurinë e tyre. “Do ta përcaktoj kornizën për bisedime mbi armët bërthamore franceze në një mënyrë shumë formale në javët dhe muajt e ardhshëm, por ne tashmë kemi filluar të diskutojmë kushtet që përmenda”, tha Macron.
3 kushtet e Macron për zgjerimin e mburojës bërthamore
Ai vendosi tre kushte për zgjerimin e mbrojtjes bërthamore të Francës ndaj aleatëve evropianë: Parisi nuk do të paguajë për sigurinë e vendeve të tjera. Çdo zhvillim i armëve bërthamore nga Franca nuk do ta zvogëlonte aftësinë e saj për t’u vetëmbrojtur; dhe çdo vendim për t’i përdorur ato do të mbetej vetëm në duart e presidentit francez.
Për dekada të tëra, SHBA-të kanë qenë garantuesi përfundimtar i sigurisë evropiane, kryesisht sepse kanë stacionuar armë atomike dhe avionë luftarakë në bazat ushtarake në Evropë. Sipas një marrëveshjeje për ndarjen e armëve bërthamore me NATO-n, bombat bërthamore janë nën kontrollin e SHBA-së, por janë të projektuara për t’u mbajtur dhe hedhur nga avionë që fluturojnë nga Belgjika, Gjermania, Greqia, Italia, Holanda dhe Turqia.
Vendet evropiane janë tronditur nga gatishmëria e dukshme e Trump për të minuar aleancën transatlantike, ndërsa ato gjithashtu kanë frikë se Rusia do të përbëjë një rrezik afatgjatë si për Ukrainën ashtu edhe për pjesën tjetër të Evropës kontinentale. Macron tha se “momenti që po jetojmë [në Evropë] është një moment zgjimi gjeopolitik ”, duke shtuar se Evropa fillimisht “u ndërtua për paqe” dhe për të lidhur ekonomitë dhe tregtinë, por “tani bëhet fjalë për pushtet”.
Çadra bërthamore e Francës – A duhet të zgjerohet në të gjithë BE-në?
Pak njerëz në Evropë duan që SHBA-të të tërheqin garancitë e tyre bërthamore, por frika është e tillë që dy udhëheqës të zjarrtë atlantikë, kancelari gjerman Friedrich Merz dhe kryeministri polak Donald Tusk, thanë së fundmi se përgatitjet për këtë skenar duhet të fillojnë. Arsenali i armëve bërthamore të Francës është shumë më i vogël se ai i SHBA-së, kështu që nuk do të ishte në gjendje t’i ofronte të njëjtin nivel sigurie Evropës.
Për Macronin, diskutimi me aleatët evropianë rreth zgjerimit të mbrojtjes bërthamore është veçanërisht delikat, duke pasur parasysh se sa qendrore janë armët për mbrojtjen e Francës dhe vizionin e saj për sovranitetin e saj. Edhe pse diskutimet janë duke vazhduar, ato nuk ka gjasa të çojnë në një rishikim të doktrinës bërthamore të Francës, tha një zyrtar francez më parë këtë muaj, por mund të bëhen ndryshime të tjera për të sinjalizuar vendosmërinë e Parisit ndaj kundërshtarëve.
Vendet evropiane duan të shmangin çdo gjë që do të dëmtonte marrëdhënien mbrojtëse me SHBA-në. Kur Merz vizitoi Parisin javën e kaluar, ai dhe Macron thanë se çdo diskutim mbi zgjerimin e mbrojtjes bërthamore të Francës do të synonte të plotësonte kuadrin ekzistues të garancive të sigurisë së NATO-s nga SHBA-të.
Top Channel
