
Sekretari amerikan i Shtetit, Marco Rubio, i cili vizitoi sot Guajanën, paralajmëroi Venezuelën se çdo sulm ndaj fqinjit të saj “do të përfundojë keq”.
“Nëse venezuelianët sulmojnë Guajanën ose kompaninë amerikane të naftës ExxonMobil, do të ishte një ditë shumë e keqe, një javë shumë e keqe për ta. Do të përfundojë keq”, tha Rubio në një konferencë shtypi në Georgetown.
“Do të ketë pasoja për veprimet agresive”, paralajmëroi ai, duke shprehur mbështetjen e SHBA për Guajanën.
Një dekadë pas zbulimit të rezervave të mëdha të naftës, vendi i vogël, anglishtfolës i Amerikës së Jugut është gati të bëhet prodhuesi më i madh i naftës në botë në krahasim me popullsinë e tij këtë vit, duke tejkaluar Katarin dhe Kuvajtin. Guajana, megjithatë, është e shqetësuar për pretendimet e Venezuelës ndaj Essequibo. Karakasi e konsideron rajonin e pasur me naftë, i cili mbulon dy të tretat e sipërfaqes së Guajanës, si të tijin.
Rubio nënshkroi një memorandum mirëkuptimi që përshkruan bashkëpunimin e sigurisë SHBA-Guajana. Administrata e presidentit amerikan, Donald Trump po shqyrton krijimin e një marrëdhënieje të ngjashme me atë që Shtetet e Bashkuara kanë me vendet e Gjirit të pasura me naftë, të cilat strehojnë bazat amerikane.
Presidenti i Guajanës, Irfan Ali ka shprehur kënaqësinë e tij për mbrojtjen që i ka ofruar Uashingtoni.
“Jam shumë i lumtur që Shtetet e Bashkuara kanë premtuar të garantojnë integritetin tonë territorial dhe sovranitetin kombëtar”, tha ai.
Ali, mandati i të cilit përfundon në fund të vitit, ka mbajtur një qëndrim të ashpër ndaj Venezuelës dhe ka arritur në Uashington. Presidenti i Venezuelës, Nicolas Maduro ka bërë thirrje për një referendum për Essequibo në vitin 2023 dhe vitin e kaluar miratoi një projekt-ligj që shpalli rajonin një shtet të Venezuelës. Ai thotë gjithashtu se një guvernator do të zgjidhet në zgjedhjet rajonale në maj.
Rubio foli për “kërcënime të bazuara në pretendime të paligjshme territoriale nga një regjim i trafikut të drogës”.
Të mërkurën, Karakasi tha se SHBA ishte “kërcënimi i vërtetë” për rajonin dhe dëshironte të vendosej në Guajana si një forcë pushtuese për të sulmuar Venezuelën.
Mosmarrëveshja e gjatë territoriale e të dy vendeve mbi Essequibo u ringjall kur ExxonMobil zbuloi depozita të konsiderueshme nafte atje në vitin 2015. Venezuela beson se marrëveshja e Gjenevës e nënshkruar në vitin 1966, përpara pavarësisë së Guajanës, hedh bazat për një zgjidhje pa iu drejtuar Gjykatës Ndërkombëtare të Drejtësisë. Ata gjithashtu thonë se lumi Essequibo duhet të jetë kufiri natyror midis dy vendeve, siç ishte në 1777, gjatë periudhës koloniale spanjolle.
Guajana këmbëngul se kufijtë e saj, të tërhequr gjatë epokës koloniale britanike, u miratuan në 1899 nga një gjykatë arbitrazhi në Paris dhe po i kërkon Gjykatës Ndërkombëtare të Drejtësisë t’i mbështesë ato.
ExxonMobil parashikon që prodhimi i papërpunuar do të arrijë në 1.3 milionë fuçi në ditë deri në fund të dekadës, që do të ishte më e madhe se ajo e Venezuelës, industria e naftës e së cilës është goditur nga keqmenaxhimi dhe sanksionet e SHBA. Venezuela, e cila dikur prodhonte më shumë se 3 milionë fuçi në ditë, tani mezi arrin 1 milion.
Shumica e 800,000 banorëve të Guajanës, një ish-koloni e Britanisë dhe Holandës, ende jetojnë në varfëri.
Rubio bëri gjithashtu një ndalesë pasdite në Surinamin fqinj, prodhimi i naftës i të cilit po rritet gjithashtu.
Top Channel