Fëmijët mes librave dhe ekraneve/ Mbizotërojnë librat e përkthyer në panair, shkrimtarët vendas kërkojnë më shumë mbështetje

13/11/2025 20:09

Të organizuar nga shkollat apo të shoqëruar nga prindërit, qindra fëmijë janë bërë pjesë e Panairit të Librit që në nisje të tij, por çfarë preferojnë lexuesit e vegjël dhe çfarë ofron libri shqip për ta?

Unë jam më shumë te librat me fantazi, më pëlqejnë edhe librat e letërsisë shqiptare sepse më tregojnë si është zhvilluar libri dhe letërsia shqipe”, thotë një nga fëmijët.

“Më pëlqejnë librat e huaj të përkthyer, veprat me aksion dhe luftë”, thotë një tjetër.

“Më shumë më pëlqejnë autorë të huaj, por kohët e fundit kam filluar të lexoj shumë autorë shqiptarë”, thotë një tjetër pjesëmarrës në panair.

Në letërsinë për fëmijë, veprat e përkthyera nga letërsia botërore mbizotërojnë mbi librat e autorëve shqiptarë.

“Shtëpitë botuese gjejnë më shumë lehtësi dhe e kanë të sigurt që libër që është i përkthyer, sepse është tashmë i njohur në vendin e vetë dhe vetë tregu e kërkon. Ndoshta është frika se autori i ri nuk njihet”, thotë Valbona Banko.

Megjithatë, mes stendave të shtëpive botuese në panair vëren një rritje të titujve të rinj nga autorë shqiptarë.

“Një libër shqip e bën fëmijët të njohë tematika që për hir të moshës, nuk i ka njohur më parë”, u shpreh Albana Nexhipi.

Për studiuesit dhe shkrimtarët, është e nevojshme që fëmijëve t’u ofrohen vepra që bazohen te aktualiteti dhe te kërkesat e të vegjëlve.

“Jam vetë nënë dhe shoh që sfida më e madhe është tableti e telefoni. Libri është në një konkurrencë shumë të fortë. Unë insistoj duke i dhënë vajzës sime shembullin, jo duke thënë lexo, por unë lexoj dhe ajo më shoh, fëmijët priren të imitojnë”, thotë Elia Zaharia.

“Unë trajtoj tematike bashkëkohore, pra marrëdhënien që kanë fëmijët me teknologjinë. Janë tematika të reja sepse më shumë deri më tani në letërsinë shqipe për fëmijë janë trajtuar personazhe të botës abstrakte. Letërsia është një mjet shumë i mirë për at mësuar fëmijën”, shprehet Nexhipi.

“Dhe ne duhet të përditësohemi me ato çfarë fëmijët duan dhe nga ajo që kam komunikuar me librarët dhe prindërit, shoh që fëmijët tërhiqen kur përralla, novela apo romani shoqërohet me ilustrime. Fëmijët priren edhe të lexojnë në gjuhë të huaj, ndaj unë kam vendosur që librat e mi përveç gjuhës shqipe, të jenë edhe në gjuhën angleze”, shprehet Flori Kasaj.

Një përrallë, novelë apo roman cilësor i fton fëmijët në një udhëtim drejt imagjinatës dhe dijes. Teksa teknologjia është bërë pjesë e pandashme, ata nuk duhet të shkëputen nga magjia e leximit.

Është mjaft e rëndësishme që një shkrimtar me librin e tij të konsultohet paraprakisht me një psikolog”, thotë Kasaj.

“Është e vështirë dhe njëkohësisht e bukur t’u flasësh fëmijëve. Këto mesazhe asnjëherë nuk duhet të vijnë në formën e moralit, sepse automatikisht refuzohen. Këto mesazhe duhet të vijnë midis rreshtave”, u shpreh Elia Zaharia.

Por, kostot e rritura të letrës, printimit dhe veçanërisht kostot e shtuara nga ilustrimet janë një sfidë e madhe për autorët dhe botuesit.

“Nuk duhet të kursehet te libri për fëmijë në prodhim. Pse fëmijët priren që të blejnë libra të huaj që janë përkthime? Sepse janë të plotësuar me cilësi dhe ilustrime. Pse të mos e ofrojmë ne këtë gjë, jam e bindur që shtëpitë botuese kur duan, e bëjnë”, thotë Zaharia.

Teksa sasia rritet e cilësia vihet në pikëpyetje, kërkohen më shumë vëmendje dhe politika për librin.

“Qoftë ministria, qoftë shtëpitë botuese apo mësuesit duhen të tregohen më të vëmendshëm në përzgjedhjen e titujve se për shembull, u japin një titull shumë të vjetër sepse fëmija nuk e lexon dot. Ka disa elementë që duhen parë me kujdes që të mos krijohet çarja midis lexuesit të vogël dhe letërsisë”, u shpreh Albana Nexhipi.

 

Top Channel

BILETA Portokalli - Bileta