Charlie Kirk po mendonte të tërhiqej nga kauza pro-Izrael, donatorët hebrenj po i ushtronin presion/ Zbulohen mesazhet e publikuara më parë 07/10 22:38
Tre gazetarë të CNN nga New York, Londër dhe Hong Kong zbuluan ekspozim të lartë ndaj kimikateve të dëmshme që ndodhen në plastikë, pas një eksperimenti pesëditor me byzylykë specialë gjurmues.
Analizat treguan se secili prej tyre ishte ekspozuar mesatarisht ndaj 28 kimikateve plastike, përfshirë ftalatet dhe bisfenolet, që njihen për ndikime të rënda në shëndetin e njeriut, nga sëmundjet kardiovaskulare, deri te problemet e fertilitetit dhe çrregullimet e zhvillimit tek fëmijët.
Byzylykët prej silikoni, të dërguar nga një laborator kërkimor në Çeki dhe të siguruar nga organizata IPEN, janë krijuar për të imituar lëkurën dhe për të përthithur kimikate nga mjedisi. Ato përdoren vetëm për qëllime kërkimore dhe mund të identifikojnë deri në 73 lloje kimikatesh të lidhura me plastikën.
Gazetarët i mbanin byzylykët ndërsa zhvillonin aktivitetet e zakonshme ditore, duke udhëtuar në qytet, duke punuar, bërë pazare, përdorur kozmetikë apo parfume. Pas pesë ditësh, pajisjet u kthyen në laborator për analizë.
Të tre gazetarët ishin të ekspozuar ndaj kimikateve ftalate, të përdorura për të zbutur plastikën dhe që gjenden në lodra, mobilje, ambalazh ushqimi dhe kozmetikë. Ftalati DEHP, një nga më të përhapurit, lidhet me 13% të vdekjeve kardiovaskulare globale në grupmoshën 55-64 vjeç (sipas një studimi të vitit 2018).
Gjithashtu, të tre ekspozuan nivele të larta të bisfenoleve, përfshirë BPA, që gjenden në elektronikë, kanaçe ushqimore, tuba uji dhe shumë produkte të përditshme. Këto kimikate lidhen me çrregullime hormonale, probleme zhvillimore tek fëmijët, diabet dhe kancer.
Plastika është bërë pjesë e pandashme e jetës modern, nga paketimi i ushqimeve deri te pajisjet mjekësore. Megjithatë, një pjesë e madhe e 16 mijë kimikateve plastike nuk janë testuar për sigurinë e tyre, ndërsa të paktën 4,200 prej tyre dihet se paraqesin rrezik për shëndetin dhe mjedisin.
Ekspozimi ndodh në çdo fazë të jetës së plastikës, nga prodhimi dhe përdorimi, deri te asgjësimi. Fëmijët dhe punëtorët që punojnë me plastikën janë më të rrezikuarit.
Ndërsa disa vende kanë ndaluar përdorimin e disa kimikateve si ftalatet apo BPA në lodra ose shishe bebeje, rregulloret janë shpesh të fragmentuara dhe të pamjaftueshme. Shpesh kimikatet zëvendësohen me të tjera, të patestuara dhe potencialisht po aq të rrezikshme, një dukuri që studiuesit e quajnë “sulm kimik ndaj një urithi”.
Përpjekjet për një traktat ndërkombëtar për kontrollin e plastikës kanë ngecur, ndërsa industria e kimikateve plastike ka ndikuar fuqishëm në ngadalësimin e rregullimit, sipas ekspertëve.
Ekspertët rekomandojnë masa praktike për të reduktuar ekspozimin, si: përdorimi i enëve prej qelqi ose çeliku, jo plastike, shmangia e ngrohjes së plastikës në mikrovalë ose lavastovilje, preferimi i lodrave prej druri ose silikoni për fëmijë, kujdesi ndaj përbërësve në kozmetikë dhe ushqime të përpunuara dhe sigurimi i ventilimit të mirë për të shmangur pluhurin e ndotur me kimikate.
Ftalatet dhe bisfenolet qëndrojnë për pak ditë në trup, kështu që ndryshimet e vogla në stilin e jetës mund të japin efekte të shpejta dhe të rëndësishme në shëndet.
Ekspozimi ndaj kimikateve plastike është i përhapur, i padukshëm dhe i pamenaxhuar. Në shumë vende në zhvillim, ku rregullat janë më të dobëta, situata është edhe më e rëndë. Siç thotë një nga studiuesit:
“Ne nuk dimë çfarë na rrethon dhe nuk kemi dhënë pëlqimin tonë. Të gjithë jemi kanarina në këtë minierë të quajtur jetë moderne.”
Top Channel
