Vaji i lashtë që premton mrekulli në mediat sociale, kur ai bëhet i rrezikshëm? 29/08 09:26
Këto janë vetëm disa nga dëshmitë personale që ndamë me miket dhe të afërmet mbi 40 vjeç, gjatë një diskutimi për menopauzën, të organizuar nga platforma e shëndetit të grave, Vivian Lab, e cila ka lançuar një program të ri të dedikuar gjysmës së dytë të jetës së çdo gruaje.
“Për një verë të tërë nuk munda të planifikoja pushime ose banja, sepse kisha vazhdimisht ciklin menstrual.”
“Për herë të parë në jetën time, nuk munda të flija fare.”
“Tiroidja ime doli jashtë kontrollit në moshën 46 vjeç.”
Disa prej nesh në grup kanë hyrë tashmë në menopauzë, ndërsa të tjerat raportojnë të paktën dy ose tre simptoma të perimenopauzës. Në një postim të ngjashëm në Instagram, mora mesazhe mbështetëse nga shumë gra që ndanin shqetësimet e tyre ose pyesnin se ku mund të gjenin më shumë informacion mbi “gjërat e çuditshme” që ndodhin në trupat dhe mendjet e tyre.
Po, më në fund kemi nisur t’i quajmë menopauzën dhe perimenopauzën me emrat e tyre të vërtetë, por kemi ende një rrugë të gjatë për të çliruar këtë temë nga injoranca dhe paragjykimet.
Vetëm dje mësova për depresionin perimenopauzor nga z. Ioannis Zervas, Profesor i Psikiatrisë në Universitetin Kombëtar të Athinës dhe drejtor i Klinikës Speciale të Psikiatrisë Riprodhuese në Spitalin Aiginiteio. Ky lloj depresioni përfshin një sërë kriteresh: nivelet e energjisë, mendimi paranojak, nervozizmi, vetëvlerësimi, izolimi, ankthi, simptomat fizike, çrregullimet e gjumit, pesha, interesi seksual, kujtesa, përqendrimi. Sa pikë marrim secila prej nesh në këto?
Perimenopauza, periudha para menopauzës, zgjat nga dy deri në katër vjet, por simptomat mund të fillojnë edhe një dekadë më parë. Ndryshimet hormonale që nisin pas të dyzetave nuk ndikojnë vetëm në shëndetin riprodhues, por edhe në shëndetin mendor, fizik dhe njohës, pasi hormonet luajnë rol kyç në funksionimin e sinapseve neuronale.
Problemi nis nga vetë komuniteti mjekësor. Një endokrinologe e pranishme në diskutim pranoi: “Nuk ka trajnim mbi menopauzën.” Ajo tregoi se ishte zgjedhja e saj personale të specializohej në këtë fushë dhe kërkoi ndjesë për pacientet e saj të dikurshme, të cilave nuk kishte ditur si t’u përgjigjej, kur i rrëfenin një mori simptomash.
Vetëm së fundmi, perimenopauza ka hyrë në kulturën pop me një intensitet të rrallë. Washington Post në një artikull të fundit titulluar “Gratë në perimenopauzë janë ‘të tërbuara’ — dhe nuk heshtin më” thekson këtë valë zëri dhe ndërgjegjësimi. Kolumnistja Rachelle Bergstein shkruan: “Po, na është folur për menopauzën, por me shumë paqartësi. Çfarë mund të themi për udhëtimin e vështirë për të arritur deri atje? Askush nuk na përgatit. Kështu që gratë tani kërkojnë përgjigje kudo që mund t’i gjejnë.” Jo më kot, kërkimet në Google për termin perimenopauzë u rritën ndjeshëm në fund të vitit 2022 dhe përsëri në fillim të vitit 2024.
Figurat publike po luajnë një rol të rëndësishëm në thyerjen e tabusë.
Halle Berry ka deklaruar: “Jam në menopauzë. Mjekët tanë nuk mund ta shqiptojnë as këtë fjalë, e lëre më të na udhëzojnë.”
Drew Barrymore tregon: “E kuptova që isha në perimenopauzë kur më erdhi cikli çdo dy javë. Menstruacione të rënda, si një adoleshente. Nuk mund ta duroj për 10 vjet.”
Naomi Watts përshkruan simptomat serioze që nisi të përjetonte pas lindjes së fëmijës së dytë, në fillim të të dyzetave, dhe ndjenjën e turpit që e shoqëronte këtë fazë.
Ndërsa Brooke Shields, themeluese e platformës Beginning is Now, e cila u drejtohet grave mbi të dyzetat, foli me humor për afshet e saj të nxehta gjatë konferencës Marie Claire Power Trip në Athinë.
Kjo frymë përfshihet edhe në art. Autorja Miranda July botoi së fundmi romanin All Fours, që New York Times e quajti “romani i parë i madh për perimenopauzën”. Në letërsinë greke, Manina Zoumboulaki vendosi t’i japë zë grave që përjetojnë këtë periudhë, duke u fokusuar te ndarja, ndryshimi dhe mosha e mesme, pasi për shumë vite, siç thotë ajo, “nuk lexoja për gra që kishin perioda apo që ishin në menopauzë”.
Përveç simptomave, gratë në perimenopauzë përballen edhe me sfida të shumta: rritjen e fëmijëve adoleshentë, kujdesin për prindërit e moshuar dhe një barrë gjithnjë në rritje përgjegjësish në punë – nëse u jepet mundësia për ngritje në detyrë, sigurisht.
Sipas artikullit të Washington Post, një nga arsyet pse gratë amerikane janë “të çmendura” është se një studim madhor për terapinë zëvendësuese të hormoneve u ndërpre, duke lënë pas dore shumë gra që e kishin zgjedhur këtë trajtim me rekomandim mjekësor. Të tjera përballen me mosinformimin e vetë mjekëve të tyre, që shpesh u thonë thjesht të “kenë durim”.
Por ndërsa ne informohemi gjithnjë e më shumë, kemi arsye për të shpresuar. Ndoshta ne – dhe akoma më shumë vajzat tona – do ta kalojmë këtë periudhë më të përgatitura dhe me më pak dhimbje se gratë e brezave para nesh.
“Sapo të shohësh padrejtësinë që u është bërë grave duke mos folur për këtë çështje, nuk mund ta harrosh më,” thotë Heather Hirsch, specialiste në Klinikën e Menopauzës në Spitalin Brigham dhe të Grave në Boston.
“Mendoj se kjo është si një lëvizje e re kulturore, si #MeToo. Ne nuk do të rrimë më duarkryq dhe të vuajmë në heshtje.”
Top Channel
