Shkencëtarët kanë zbuluar procesin fizik që qëndron pas “shpërthimit” të yjeve

Shkencëtarët besojnë se procesi fizik pas ‘ndezjeve’ diellore është e ngjashme, duke përfshirë një lëshim të papritur të energjisë magnetike.

Ndërsa yjet super-flakërues kanë fusha magnetike më të forta që çojnë në ndezje më të shndritshme, disa shfaqin një model të pazakontë e ndjekur nga një shpërthim më i gjatë, por më pak intensiv.

Një ekip i udhëhequr nga studiues nga Instituti për Astronomi i Universitetit të Hawait, duke përfshirë studiuesin postdoktoral Kai Yang dhe profesorin e asociuar Xudong Sun, zhvilluan një model për të shpjeguar këtë sjellje unike.

“Duke zbatuar atë që kemi mësuar për Diellin tek yjet e tjerë më të ftohtë, ne mund të identifikojmë procesin fizik që drejton këto flakërima, edhe pse nuk mund t’i shohim kurrë drejtpërdrejt. Shkëlqimi i ndryshimit të këtyre yjeve me kalimin e kohës na ndihmoi të shohim ‘këto ndezje që janë shumë të vogla për t’u vëzhguar drejtpërdrejt”, tha studiuesi postdoktoral i Institutit për Astronomi të Universitetit të Havait, Kai Yang.

Më parë, besohej se drita e dukshme në ndezjet e yjeve e kishte origjinën vetëm nga shtresat e poshtme të atmosferës së një ylli.

Hulumtimet e fundit sugjeruan se emetimi nga sythe koronale, plazma e nxehtë e bllokuar nga fusha magnetike e një ylli, mund të jetë gjithashtu e vëzhgueshme në yjet super flekëzues edhe pse dendësia në këto sythe duhej të ishte jashtëzakonisht e lartë.

Fatkeqësisht, astronomëve u mungonte një metodë për të testuar këtë hipotezë, sepse këto sythe nuk mund të vëzhgoheshin në yje të tjerë përveç Diellit tonë.

Astronomë të tjerë, duke shfrytëzuar të dhënat nga teleskopët Kepler dhe TESS, që identifikuan yje që shfaqnin një model të pazakontë drite që i ngjan një “pike” qiellore, e karakterizuar nga një rritje e papritur e shkëlqimit. Kjo kurbë drite korrespondon me një fenomen diellor të vëzhguar në Diell, i njohur si shpërthime diellore të fazës së vonë. Shkencëtarët pyesnin veten nëse të njëjtat sythe yjore të energjizuara dhe të mëdha, mund të gjeneronin shpërthime të ngjashme.

Gjetjet treguan se “pika” e vëzhguar në dritën ndezëse ndodh kur gazi i nxehtë ftohet në pikën më të lartë të rrethit të yllit.

Për shkak të gravitetit, ky material i ftohur zbret, duke krijuar atë që njihet si “shiu koronal”, një fenomen që vërehet shpesh në Diell.

Top Channel