“Martin sot na sheh nga lart”/ Qirinjtë qëndrojnë ende të ndezur në vendin ku u vra 14-vjeçari: Nuk do t’i harrojmë kurrë sytë e tu të bukur si deti 23/11 23:05
Në Tepelenë kalaja historike e Ali Pashës gjendet në fazën e fundit të ndërhyrjeve stabilizuese e rijetëzuese si pjesë e një projekti të Fondit Shqiptar të Zhvillimit me vlerë rreth 8 milionë euro.
Projekti më i madhi që është zbatuar ndonjëherë në Tepelenë synonte përmirësimin e hapësirës publike brenda kalasë, ndërtimin e rrjetit të rrugëve të brendshme, sinjalistikës, fasadave të banesave përfshi çatitë, dyert e dritaret për ti integruar këto ndërtime kaotike brenda një konteksti të ri urban me fokus turizmin.
Megjithëse transformimi gjatë fazës së fundit të projektit është i dukshëm projektuesit dhe zbatuesit sipas banorëve nuk kanë marrë parasysh problemet e thella strukturore të mureve të banesave duke kryer ndërhyrje selektive dhe sipërfaqësore mbi to si dhe nuk kanë konsideruar nevojat për ndërtimin e bujtinave dhe mjediseve të tjera të shërbimit dhe rekreacionit. Ata kërkojnë që të mbikqyret me vëmendje kjo fazë finale pasi mund të jetë përcaktuese për zhvillimin e mëtejshëm turistik të kalasë.
Edhe aspekte historike që kërkonin ndërhyrje restauruese dhe stabilizuese përfshi edhe gërmime arkeologjike në kalanë e hershme para Ali Pashës nuk kanë qenë në vëmendjen e këtij projekti. Projekti rijetëzues ka fshirë me ndërhyrjet gjurmë të rëndësishme historike në shumë pjesë të kalasë përfshi zonën e sarajeve, kalanë bizantine, veprat publike.
Kalaja e Tepelenës u rindërtua prej Ali Pashës në vitin 1819 dhe ishte rezidenca e tij e dytë pas asaj të Janinës. Kalaja ka një sipërfaqe prej 4-5 ha dhe ka tre kulla mbrojtjeje.
Sipas të dhënave historike në brendësi të këtij fortifikimi deri në vitin 1940 ka patur 15 saraje. Objekti historik u popullua masivisht nga rreth 160 familje, menjëherë pas vitit 1944, ndërsa fizionomia e banesave ka ndryshuar tërësisht duke sjellë transformime të parikthyeshme të elementëve tradicionale.
Top Channel
