Pikërisht në Qershorin e 1000 vjetëve më parë, filloi ndërtimi i një ndërtese të mrekullueshme ishullore në brigjet e Francës, e cila, duke qenë se ngrihej në një vend të pamundur si ujërat e rrëmujshme të Oqeanit Atlantik, do të bëhej një simbol i forcës dhe qëndresës kombëtare.
Abatia mesjetare në majë të Mont Saint-Michel, një kaskadë muresh dhe mbështetësesh që zbresin nga një majë e lartë, ishte një krijim spektakolar që ka luajtur një rol vendimtar në historinë franceze përgjatë shekujve.
Sot, në mijëvjeçarin e fillimit të punimeve për ndërtimin e saj, ajo është kthyer në një nga atraksionet turistike më të njohura të vendit përtej Parisit – herë pas here edhe “i mbytur” nga popullariteti i tij saqë kujdestarët nxisin njerëzit t’i qëndrojnë larg.
Abacia, e cila shtrihet në brigjet e rajonit të Normandisë të Francës, në perëndim të Parisit, ka tërhequr legjione pelegrinësh gjatë shekujve, ndërsa sot arrin në 1.3 milionë turistë çdo vit.
“Në harkun e 1000 viteve, silueta e saj është bërë një emblemë e universalizmit francez”- shkroi presidenti francez Emmanuel Macron në Twitter më 5 qershor pas një vizite zyrtare në vend. “Abacia është simboli i asaj që ne jemi: një popull ndërtuesish.”
Për nder të 1000 vjetorit të abacisë, Mont Saint-Michel po mban koncerte dhe konferenca. Sakaq, pritet të zhvillohet një shfaqje e mrekullueshme dritash e quajtur “Millennium Solstice” më 23 qershor. Vizitorët mund të shijojnë gjithashtu një ekspozitë për historinë dhe arkitekturën e saj deri në nëntor 2023.
Një dëshmitar i historisë
Abacia gotike e Mont Saint-Michel, me muret e trasha të fortesës, ngrihet në gjirin mes rajoneve të Normandisë dhe Brittany, i rrethuar me rërë të gjallë.
Kur batica rrokulliset, abacia “ngrihet” nga uji si një Atlantis franceze, një mrekulli arkitekturore e vendosur në një peizazh të bukur natyror. Ajo u bë një sit i Trashëgimisë Botërore të UNESCO-s në 1979.
Një “martesë e një mendje gjeniale njerëzore dhe natyrës”- tha Macron në referencë të monumentit gjatë një fjalimi të mbajtur në celebrimin e mijëvjeçarit të abacisë.
I titulluar “çudia e botës perëndimore”, historia e Montit shkon pas në vitin 709 kur abacia u ngrit një vend i shenjtë për nder të Shën Mihail, kryeengjëllit në shkëmb. Ai u bë një vend i shenjtë, i cili vazhdoi të evoluonte nga shekulli i 11-të në shekullin e 16-të.
Abacia ka dëshmuar momente kyçe të historisë franceze, veçanërisht gjatë luftës 100-vjeçare të shekullit të 14-të dhe 15-të, kur u kthye në një kështjellë që i mbijetoi një rrethimi 30-vjeçar nga britanikët. Për t’u kthyer më pas në burg gjatë Revolucionit Francez të shekullit të 18-të.
Deri në vitin 1863, 14 mijë të burgosur kishin kryer dënim në “Bastillën e Deteve”, ku baticat dhe rëra e gjallë e bënë të pamundur arratisjen. Familjet e të burgosurve zëvendësuan pelegrinët që dikur kishin ecur nëpër korsitë e fshatit.
Ishte gjatë Belle Époque para Luftës së Parë Botërore momenti kur monumenti u kthye gradualisht në atraksionin turistik që njihet sot në mbarë botën. Një nga monumentet e tij të njohura është bujtina e famshme Mère Poulard, e quajtur pas themeluesit të saj, kuzhinieres brilante Annette Poulard, e cila ka pritur vizitorë që nga viti 1888.
Në vitin 1944, autori Ernest Hemingway, në atë kohë një korrespondent lufte, me sa duket u ul në tryezën e La Mère Poulard për të përshkruar zbarkimet e ushtrive për një nga betejat më vendimtare për çlirimin e Francës dhe Evropës, e cila u zhvillua disa kilometra larg Mont Saint-Michel, pranë qytetit të shkatërruar plotësisht të Avranches.
Shqetësimet mbi turizmin
Mont Saint-Michel ka qenë gjithmonë jashtëzakonisht popullor, duke tërhequr miliona pelegrinë gjatë gjithë historisë së tij. “Ishte vendi më i madh i pelegrinazhit në Perëndim, shekuj më parë, përpara Santiago de Compostela,” tha për CNN Thomas Velter, drejtor menaxhues i Mont Saint-Michel National Public Establishment.
Në ditët e sotme, rreth 3 milionë njerëz e vizitojnë faqen çdo vit, me disa fundjava më të ngarkuara se zakonisht. Fundjava e Ngjitjes në maj e pa sitin të mbingarkuar nga vizitorët midis orës 11:00 dhe 15:00 – një numër që zyrtarët e alarmuar zakonisht e presin vetëm në pikun e verës.
“Ne shitëm 10,500 bileta në abaci, që është një rekord”, tha Velter për CNN. “Fundjava e Ngjitjes është zakonisht mjaft e ngarkuar, por në këtë rast, kishte shumë njerëz në të njëjtën kohë.”
Në total ishin rreth 33.000 njerëz në terren, jo një rekord në vetvete, por ende shumë për Montin, i cili zakonisht pret këtë sasi turistësh në gusht, në kohën e sezonit të lartë.
“Është kryesisht vizitori ai që vuan sepse vizita e Montit nuk është shumë komode,” tha Velter për CNN. “Që nga Covid, turistët kanë më pak tolerancë gjatë ditëve të mbushura si kjo, sepse ata ishin në gjendje të shijonin gëzimin e vizitës së vendeve me pothuajse asnjë vizitor.”
Me festimet e mijëvjeçarit, shifrat fillestare për vitin 2023 sugjerojnë se Mont-Saint-Michel do të mbetet një atraksion turistik shumë i njohur, çka përbën problem për dhjetëra banorët e tij, dyqanet dhe peizazhin natyror.
“Unë nuk mendoj se është një gjë e mirë për shitësit, hotelierët dhe restorantet, sepse ata thjesht nuk mund të përballojnë kërkesat e klientëve. Mont Saint-Michel është një kilometër katror në perimetër, dhe një rrugë tregtare. Kur vendosni më shumë se 5000 njerëz në një kohë të caktuar në rrugë, nuk mendoj se është shumë e këndshme,” tha Velter.
Në përpjekjet për të rritur qëndrueshmërinë, autobusët që lidhin vendin tani punojnë me biokarburantet dhe jo me naftë. Ndërkohë, vizitorëve u kërkohet të eksplorojnë zonën më të gjerë të gjirit gjatë orëve të pikut 11:00-15:00 dhe të përfitojnë nga parkimi falas pas orës 18:30.
“Përfitoni nga turnetë në natyrë dhe me varkë që kemi krijuar, për shembull. Këtu ka foka, ngjala dhe salmon të Atlantikut”, tha Velter. “Ajo që ne shpesh harrojmë është se ekziston kolonia më e madhe e delfinëve në Evropë, kështu që është gjithashtu një shans për të zbuluar Mont Saint-Michel ndryshe.“/ Burimi: CNN Travel, Përshtati në shqip: Top Channel
Top Channel
