Karriera në politikë dhe skandalet/ Kush ishte Silvio Berlusconi

Homazhet në nderim të tij do të bëhen në Mediaset në studion 20 në Cologno Monzese, ndërsa varrimi do të bëhet të mërkurën në Katedralen e Milanos.

Sipas mediave italiane ai do të varroset në Villa San Martino në Arcore, ku para shumë vitesh ka ndërtuar një mauzoleum. Pikërisht aty, qëndron një monument në stilin egjiptio-milanez, i rrethuar nga një kolonadë e krijuar nga skulptori Pietro Cascella me dhjetëra tonë mermer nga Alpet Apuan.

Po kush ishte Berlusconi dhe si bëri histori ai në politikën italiane?

Pasi u diplomua në Universitetin e Milanos me një diplomë në drejtësi, Berlusconi u bë një zhvillues i pasurive të paluajtshme, duke grumbulluar një pasuri të konsiderueshme në vitet 1970. Ai krijoi firmën e televizionit kabllor Telemilano në 1974 dhe katër vjet më vonë ngriti sfidën e parë të drejtpërdrejtë ndaj monopolit televiziv kombëtar. Në vitin 1980 ai themeloi Canale 5, rrjetin e parë televiziv komercial të Italisë, dhe në fund të dekadës, stacionet e krijuara nga Berlusconi dominuan valët italiane. Berluskoni gjithashtu diversifikoi zotërimet e tij të biznesit, duke blerë dyqane të mëdha, kinema, kompani botuese dhe ekipin e futbollit AC Milan. Ai e konsolidoi perandorinë e tij nën ombrellën e kompanisë Holding Fininvest, një konglomerat i madh që u rrit për të kontrolluar më shumë se 150 biznese.

Në vitin 1994 Berlusconi themeloi Forza Italia, një parti politike konservatore dhe u zgjodh kryeministër. Mandati i tij ishte i trazuar. Menjëherë pasi ai mori detyrën në maj 1994, zyrtarët nisën një hetim korrupsioni në perandorinë e tij të biznesit dhe mosmarrëveshjet brenda koalicionit qeverisës, arritën kulmin me largimin e partisë Lega Nord (Lidhja e Veriut) në dhjetor.

Duke u përballur me një votë mosbesimi, Berlusconi njoftoi dorëheqjen e tij më 22 dhjetor 1994, por qëndroi në detyrën e kryeministrit deri në janar 1995. Më vonë ai u dënua për mashtrim dhe korrupsion, por vendimet u rrëzuan përfundimisht. Pavarësisht këtyre akuzave dhe kritikave për kontrollin e tij në pjesën më të madhe të mediave italiane, ai mbeti lider i Forza Italia.

Duke premtuar ulje taksash, më shumë vende pune dhe pensione më të larta, ai udhëhoqi një koalicion të qendrës së djathtë drejt fitores në zgjedhjet parlamentare kombëtare të vitit 2001 dhe u bë përsëri kryeministër.

Mandati i dytë dhe i tretë me skandale

Pasi erdhi në detyrë, Berlusconi u përball me një sërë sfidash. Ai mbështeti pushtimin e Irakut të udhëhequr nga SHBA-ja dhe vendimi i tij për të dërguar trupa u bë gjithnjë e më i papëlqyer, veçanërisht pasi një agjent italian i inteligjencës u vra nga forcat amerikane në 2005. Berlusconi u përball gjithashtu me kritika ndërsa ekonomia e vendit vazhdonte të luftonte. Pasi koalicioni i tij rezultoi keq në zgjedhjet rajonale në 2005, Berlusconi dha dorëheqjen dhe fitoi një votëbesimi në parlament. Më pas ai formoi një qeveri të re. Në prill 2006 ai kandidoi për rizgjedhje, por koalicioni i tij u mund nga një bllok i qendrës së majtë të kryesuar nga Romano Prodi.

Berlusconi sfidoi rezultatet dhe një gjykatë italiane më vonë konfirmoi fitoren e Prodit. Berlusconi dha dorëheqjen në maj. Megjithatë, më pak se dy vjet më vonë, Prodi dha dorëheqjen pasi humbi një votëbesimi. Në zgjedhjet kombëtare të mbajtura në prill 2008, Berlusconi – në krye të një partie të re të njohur si Populli i Lirisë (Popolo della Libertà; PdL) – fitoi një mandat të tretë si kryeministër. Ai dhe kabineti i tij i qendrës së djathtë morën detyrën në maj.

Në vitin 2009 Berlusconi u përfshi në skandale seksuale, duke përfshirë akuzat për një lidhje me një modele adoleshente. Në mes të bujës, gruaja e dytë e Berlusconit, Veronica Lario, bëri kërkesë për divorc, megjithëse kryeministri kishte mohuar çdo sjellje të pahijshme dhe fajësoi armiqtë e tij politikë për përhapjen e thashethemeve keqdashëse. Më vonë atë vit, Gjykata Kushtetuese e Italisë rrëzoi një ligj të vitit 2008 që i kishte dhënë kryeministrit imunitet nga ndjekja penale, gjatë kohës që ishte në detyrë. Vendimi nënkuptonte se Berlusconi mund të gjykohej për akuza të pazgjidhura korrupsioni dhe mashtrimi tatimor përpara se të përfundonte mandati i tij. Mosmarrëveshjet e vazhdueshme midis Berlusconit dhe Gianfranco Fini, president i Dhomës së Deputetëve të Italisë, bënë që Fini dhe mbështetësit e tij të largoheshin nga PdL në korrik 2010.

Megjithatë, qeveria e Berlusconit i mbijetoi votëbesimit parlamentar në gusht, shtator dhe dhjetor, megjithëse ishte i fundit i nga një diferencë prej vetëm tre votash në dhomën e ulët. Në shkurt të vitit 2011, ai u urdhërua të dalë në gjyq pasi kishte kërkuar seks nga një prostitutë 17-vjeçare dhe duke abuzuar me pushtetin e tij. Gjyqi u hap në prill 2011, por ai u shty menjëherë, pasi gjykata kushtetuese italiane shqyrtoi nëse çështja kundër Berlusconit do të lejohej të vazhdonte.

Ndërkohë që ekonomia e Italisë rrënohej mes krizës së borxhit të zonës së euros, sjellja e Berlusconit, veçanërisht grindjet e tij publike me ministrin e financave Giulio Tremonti, filluan të ndikojnë drejtpërdrejt në pozitën ndërkombëtare të vendit. Duke përmendur mungesën e vullnetit politik për të reformuar ekonominë, në shtator 2011 agjencia e vlerësimit Standard & Poor’s uli vlerësimin e kredisë sovrane të Italisë dhe e uli perspektivën e saj ekonomike në negative. Berlusconi përjetoi një rritje të shkurtër të popullaritetit të brendshëm në tetor 2011, me politikanë të opozitës që u mblodhën në mbrojtje të tij, kur kancelarja gjermane Angela Merkel dhe presidenti francez Nicolas Sarkozy, shprehu publikisht dyshime për aftësinë e Berlusconit për të miratuar reforma thelbësore ekonomike.

Më 8 nëntor 2011, Berlusconi në fakt humbi shumicën e tij në parlament në një votim buxheti që u interpretua gjerësisht si një votë besimi jozyrtare. Umberto Bossi, kreu i Ligës Veriore, partneri kryesor i koalicionit të Berlusconit, i kërkoi kryeministrit të largohej. Po atë ditë, pas takimit me presidentin italian Giorgio Napolitano, Berlusconi njoftoi se do të jepte dorëheqjen sapo parlamenti të miratonte reformat e propozuara buxhetore. Miratimi përfundimtar erdhi më 12 nëntor dhe Berlusconi dha dorëheqjen disa orë më vonë.

Ndjekjet penale, ndalimi politik dhe ndikimi i vazhdueshëm i Silvio Berlusconit

Jashtë detyrës, Berlusconi mbeti një figurë shumë popullore, si përmes perandorisë së tij mediatike, ashtu edhe si i pandehur në gjyqet penale në vazhdim. Në tetor 2012 ai u shpall fajtor për mashtrim tatimor në një çështje që përfshinte rrjetin e tij televiziv Mediaset dhe u dënua me katër vjet burg. Berlusconi njoftoi rikthimin e tij në politikë në dhjetor 2012, një lëvizje që ndihmoi në kolapsin e qeverisë së kryeministrit teknokratik Mario Monti. Zgjedhjet e përgjithshme u mbajtën në shkurt 2013 dhe një koalicion i qendrës së majtë, i kryesuar nga Pier Luigi Bersani, pushtoi dhomën e ulët të parlamentit. Blloku i Berlusconit, megjithatë, fitoi mjaft vende në Senat, saqë mund, me ndihmën e Lëvizjes populiste Pesë Yjet e Beppe Grillo, të parandalonte miratimin e çdo legjislacioni.

Rezultati ishte një parlament i varur, hera e parë që një ngjarje e tillë kishte ndodhur në historinë e pasluftës të Italisë. Më pak se dy javë pas zgjedhjeve, Berlusconi u dënua me një vit burg për marrjen dhe sigurimin e publikimit të përmbajtjes së një përgjimi policor në mënyrë të paligjshme që përfshinte një rival politik.

Ndërsa procedimet ligjore kundër Berlusconit vazhdonin, struktura politike e Italisë u përpoq të zgjidhte bllokimin parlamentar. Në prill 2013, Berlusconi dhe PdL u zhvendosën për të mbështetur Enrico Letta, një anëtar i moderuar i Partisë Demokratike (Partito Demokratico; PD), dhe u formua një qeveri koalicioni ndërpartiak. Një gjykim tjetër arriti në përfundimin e tij në qershor 2013, kur Berlusconi u shpall fajtor pasi i kishte kërkuar seks një prostitute të mitur dhe u dënua me shtatë vjet burg dhe u ndalua të shërbente në poste publike. Ashtu si në proceset e tjera të tij, ekzekutimi i dënimit u vonua, në pritje të përfundimit të procesit të ankimimit. Në gusht 2013, gjykata më e lartë e Italisë la në fuqi dënimin e Berlusconit për mashtrim tatimor, megjithëse dënimi i tij u ul në një vit si rezultat i një ligji të miratuar për të reduktuar mbipopullimin e burgjeve.

Vendimi shënoi dënimin e parë aktual të Berlusconit në më shumë se një duzinë përpjekjesh për ndjekje penale, por mosha e tij e bëri të pamundur që ai të vuante dënimin me burg. Ish-kryeministri iu nënshtrua edhe ndalimit politik prej pesë vitesh, por kjo pjesë e dënimit iu referua një gjykate më të ulët për shqyrtim përpara ekzekutimit.

Më 28 shtator 2013, vetëm pak ditë përpara se një komision të vendosej për çështjen e përjashtimit të tij nga Senati, Berlusconi tërhoqi PdL nga qeveria Letta, gjoja si përgjigje ndaj një rritjeje të propozuar prej 1 për qind të tatimit mbi vlerën e shtuar. Ndërsa administrata pesë muajshe e Letës dukej se ishte në prag të kolapsit, Berlusconi u përball me një revoltë nga brenda, pasi dhjetëra ligjvënës të PdL premtuan mbështetjen e tyre për qeverinë. Berlusconi u përmbys papritur dhe më 2 tetor 2013, me PdL-në që mori pjesë edhe një herë në koalicionin qeverisës, Letta i mbijetoi lehtësisht një votëbesimi.

Më vonë atë muaj Berlusconi rifilloi PdL si Forza Italia. Krahu i moderuar i partisë, i cili kishte mbajtur anën e Letës dhe kishte detyruar Berlusconin-in, u shkëput më pas nën udhëheqjen e Angelino Alfano për t’u bërë partia e re e qendrës së djathtë (Nuovo Centrodestra; NCD).

Ndërsa një vendim përfundimtar për anëtarësimin e Berlusconit në Senat po afrohej, ai edhe një herë tërhoqi mbështetjen e tij nga qeveria, duke e çuar Forza Italia në opozitë. Letta i mbijetoi rehat votës së besimit që rezultoi me mbështetjen e NCD. Pas muajsh vonese, më 27 nëntor 2013, Senati votoi për përjashtimin zyrtar të Berlusconit. Vendimi mbartte me vete një ndalim gjashtë-vjeçar të mbajtjes së funksioneve publike, një dënim që tejkaloi ndalimin e mëparshëm politik dhe i hoqi Berlusconit imunitetin prokurorial që ai kishte gëzuar si ligjvënës.

Ndonëse nuk mbajti më një vend legjislativ dhe i ndaluar nga mbajtja e detyrës deri në vitin 2019, Berlusconi vazhdoi të shërbejë si kreu i Forza Italia dhe u zotua të mbetej një personazh në skenën politike italiane. Ai u mënjanua për pak kohë nga operacioni në zemër në qershor 2016, por brenda disa muajsh, Berlusconi po përdorte përsëri perandorinë e tij mediatike për të ndikuar në elektoratin italian. Kryeministri i PD-së Matteo Renzi kishte propozuar një referendum kushtetues që premtoi të reduktonte ndjeshëm fuqinë e Senatit dhe votimi i hershëm tregoi se anëtarët e Forza Italia ishin të hapur ndaj propozimit.

Berlusconi doli fuqishëm kundër referendumit, megjithatë, dhe ai u mund me shumicë dërrmuese në dhjetor 2016. Renzi dha dorëheqjen dhe pasuesi i tij, Paolo Gentiloni, udhëhoqi një qeveri të përkohshme në zgjedhjet që ishin planifikuar për në mars 2018.

Rikthimi politik

Berlusconi udhëhoqi një koalicion të Forza Italia-s së tij, Ligës Veriore anti-imigruese (Lega Nord) dhe Vëllezërit neofashistë të Italisë deri në fitoren në Siçili në nëntor 2017. Koalicioni i Berlusconit kryesoi ngushtë Lëvizjen Pesë Yjet, por mundi bindshëm PD-në , duke zbehur shpresat për një rikthim nga Renzi. Vetëm disa javë pas fitores së tij në Siçili, Berlusconi apeloi në Gjykatën Evropiane të të Drejtave të Njeriut në një përpjekje për të rrëzuar ndalimin e tij për të mbajtur poste politike. Në zgjedhjet e përgjithshme më 4 mars 2018, koalicioni i Berlusconit mori pjesën më të madhe të votave, duke kaluar ngushtë me pesë Yjet, megjithëse Forza Italia përfundoi pas Lega-s, një rezultat që pasqyroi pakënaqësinë e përgjithshme të votuesve italianë me partitë kryesore. Megjithatë, disa muaj debati nuk arritën të jepnin një qeveri.

Në maj 2018, vetëm disa ditë pasi Berlusconi ra dakord të lejonte Legën të hapte diskutimet me Pesë Yjet, një gjykatë apeli në Milano e anuloi ndalimin e tij nga posti politik. Lega dhe Pesë Yjet përfundimisht arritën të formonin një qeveri dhe udhëheqësi i Lega-s Matteo Salvini u emërua ministër i brendshëm. Salvini e përdori pozicionin e tij për të avancuar një platformë nativiste euroskeptike dhe shpejt u shfaq si fytyra më e dukshme në të djathtën italiane. Berlusconi, megjithatë, vazhdoi të ndiqte një rikthim politik duke u ngjitur në qendër dhe duke promovuar një axhendë pro-BE. Edhe pse i vuajtur nga problemet shëndetësore, Berlusconi u largua nga spitali pas operacionit abdominal për të rifilluar fushatën e tij për një vend në Parlamentin Evropian. Në maj 2019, Forza Italia i tejkaloi dukshëm pritjet dhe Berlusconi fitoi me lehtësi garën e tij të parë elektorale që nga heqja e ndalimit të tij politik.

Top Channel