Astronautët që jetojnë për periudha të gjata në hapësirë humbasin masën dhe densitetin e strukturës së tyre kockore.
Sapo kthehen në Tokë, kockave të astronautëve u duhet një kohë e gjatë, madje më shumë se një vit, për t’u kthyer në normalitet dhe kjo nuk ndodh gjithmonë plotësisht.
Top Albania Radio shkruan se studimet e kryera mbi këtë temë në pritje të udhëtimeve të gjata të ardhshme në hapësirë, kishin treguar se astronautët humbin një deri në 2% të densitetit të kockave të tyre në muaj të kaluar në mungesë të gravitetit.
Studimi i fundit ishte më i detajuari dhe vëzhgoi kyçet e duarve dhe të këmbëve të 17 astronautëve para, gjatë dhe pas një qëndrimi të gjatë në Stacionin Ndërkombëtar të Hapësirës. Steven Boyd nga Universiteti Kanadez i Calgary dhe drejtor i Institutit McCaig për Shëndetin e Kockave dhe Nyjeve shpjegoi se:
Humbja e densitetit të kockave të astronautëve ishte e barabartë me atë që ata do të kishin regjistruar në planetin tonë në disa dekada të jetës.
Për nëntë astronautë, dendësia tibiale nuk ishte kthyer ende në vlerën “origjinale” edhe pas një viti në Tokë. Për më tepër, është treguar se sa më gjatë të jetë qëndrimi në hapësirë, aq më e gjatë është periudha e nevojshme për t’u rikthyer pothuajse në normalitet.
Sa më shumë kohë të kaloni në hapësirë, aq më shumë kocka humbni. Kjo është shqetësuese kur mendojmë për astronautët që do të udhëtojnë në Mars, të cilët do të duhet të planifikojnë vite të tëra qëndrimi në gravitetin zero.
Për momentin nuk është ende e qartë nëse densiteti kockor i astronautëve vazhdon të ulet pafundësisht me zgjatjen e qëndrimit në hapësirë.
Ka mundësi që në një moment fenomeni të ndalet, sepse është e pamendueshme që të vazhdojë deri në atë pikë sa kockat” të zhduken “plotësisht”.
Sipas Guillemette Gauquelin-Koch, kreu i kërkimit mjekësor në agjencinë franceze të hapësirës CNES, mungesa e peshës e përjetuar në hapësirë është e krahasueshme me pasivitetin fizik më drastik që ekziston.
Edhe të bësh aktivitet fizik për dy orë në ditë, siç bëjnë astronautët në ISS, është si të qëndrosh në shtrat për 22 orët e mbetura.
Një studim i vitit 2020 tregoi se për një fluturim hapësinor trevjeçar në Mars, 33% e astronautëve që e kryen atë do të rrezikoheshin nga osteoporoza. Gauquelin-Koch thekson se pas një udhëtimi tetë mujor në Mars nuk do të jetë e lehtë të shkelësh në terrenin marsian, sepse astronautët do të jenë dobësuar.
Studimi i ri i publikuar në ‘Scientific Reports’ ka treguar gjithashtu se si fluturimi në hapësirë jo vetëm që ndryshon densitetin e kockave, por gjithashtu ndryshon strukturën e kockave.
Për të sqaruar konceptin, Boyd asimiloi kockat me pjesët metalike të strukturës së Kullës Eifel. Qëndrimi në hapësirë për një kohë të gjatë shkakton humbjen e plotë të disa prej këtyre “pjesëve metalike”, të cilat nuk do të rikuperohen kurrë.
Me fjalë të tjera, pas kthimit në Tokë, dendësia rifitohet në atë që ka mbetur, por pjesët e humbura janë përgjithmonë të humbura.
Top Channel
