Bankat: Do lehtesojme kredite per te papunet

02/11/2009 08:05

Disa prej bankave qe veprojne ne Shqiperi kane kthyer ne praktike standarde rishqyrtimin e kushteve te kredive te dhena per individet, kur verehet se keto te fundit kane rene ne veshtiresi financiare, per shkak te krizes aktuale.

Duke verejtur se nje numer i konsiderueshem klientesh kane humbur vendet e punes apo jane perballur me reduktime te pagave, nje pjese e bankave kane rihapur negociatat me klientet e tyre, duke ulur kestet mujore te kredive per deri ne nje vit pa penalitete shoqeruese, ne pritje te permiresimit te klimes ekonomike.
“Kjo politike do te lehtesoje mundesine e pagesave per ata individe qe kane humbur punen e tyre”, reklamon njera prej bankave.
Kredite me probleme ne sistemin bankar shqiptar mberriten ne 9.5 per qind te portofolit te kredive ne muajin gusht, nderkohe qe nje vit me pare qene vetem 4.1 per qind. Kredite me probleme perfshijne rastet kur kesti mujor nuk eshte shlyer per nje periudhe te gjate kohore, por nuk nenkupton se keto kredi jane te humbura.

Pervec kredive me probleme, edhe nje sasi tjeter kredimarresish kane hyre ne analizat e bankave, per shkak te vonesave te shfaqura. Kredite e keqija kane qene shkaku kryesor i reduktimit te fitimeve te sistemit bankar nga 56 milione euro qe ishte ne periudhen janar-gusht 2008 ne me pak se 6 milione euro per periudhen janar-gusht 2009.
Konsumatoret e kategorise biznes jane pergjegjes per pjesen me te madhe te kredive te keqija te prodhuara gjate ketij viti, per shkak te perkeqesimit te ndjeshem te situates ekonomike ne tregun e ndertimit dhe te manifaktures per eksport.

Por, edhe shume kliente individe kane shfaqur vonesa, gje qe i ka shtyre bankat te mendojne per pezullimin e perkohshme te pageses se principalit. Zakonisht bankat u japin mundesi klienteve te shlyejne vetem interesat per kredine e marre. Ne kete rast, afati i kredise zgjatet me shume.
Sistemi bankar shqiptar eshte perballur me nje situate te ngjashme edhe ne vitin 2002 gjate krizes energjetike, por ne ate kohe, problemi ishte me permasa shume me te vogla nga sot, per shkak te vete shkalles se zhvillimit te tregut financuar.

Edhe ne ate kohe, disa biznese te vogla, te cilat nderprene perkohesisht punen per shkak te mungeses se energjise elektrike, perfituan nga shtyrja e afateve ne negociata me bankat.
Perspektiva e konfiskimit dhe shitjes se kolateraleve te kredive po rezulton nje problem i madh per bankat. Rreth 80 per qind e kolateralit te vendosur per te marre kredi perbehet nga pronat e patundshme dhe shitja e pronave po rezulton gje e veshtire ne Shqiperi.

Rreth nje e treta e kredive jane dhene drejtpersedrejti per blerje pronash te patundshme dhe bankat nuk parapelqejne t’i sekuestrojne apartamentet e blera me kredi. Per kete arsye, po ofrojne fleksibilitet maksimal perballe klienteve ne zgjatjen e afateve te shlyerjes se kredise, gje qe sjell edhe zvogelim te kestit te kredise sa here qe klientet kane shfaqur veshtiresi ne shlyerjen e kesteve. Rinegociime te tilla te kontratave te kredive jane te zakonshme dhe kane qene kryer edhe me pare.

Por tani bankat po ofrojne edhe skema te konceptuara posacerisht per kredimarresit qe kane humbur vendet e punes. Ne kete rast, kesti mujor reduktohet ndjeshem per nje periudhe disamujore deri ne nje vit, ne pritje qe kredimarresi te gjeje nje vend te ri pune.

Zyrtarisht ne Shqiperi vetem 1200 veta kane humbur vendet e punes gjate gjashtemujorit te pare te ketij viti. Por vetem shoqata e bizneseve fasoniste reklamon se me shume se 10 mije vende pune jane mbyllur ne kete sektor.

Top Channel