Kristianizmi “modern” në Shqipërinë e sotme

19/01/2011 19:05

Komuniteti i pestÃ« mÃ« i madh fetar nÃ« ShqipÃ«ri, ai i ungjillorÃ«ve, u vendos nÃ« qendÃ«r tÃ« vÃ«mendjes sÃ« emisionit tÃ« pasdites nÃ« Top Channel.

EvangjelistÃ«t apo protestantÃ«t, kÃ«ta kristianÃ« tÃ« modelit anglo-sakson, tashmÃ« janÃ« njÃ« realitet i pranishÃ«m prej shumÃ« kohÃ«sh nÃ« ShqipÃ«ri.

PÃ«r shumÃ«kÃ«nd, prania e tyre lidhet me atÃ« tÃ« misionarÃ«ve, kryesisht amerikanÃ«, tÃ« veshur me kostume dhe me bibÃ«l nÃ« dorÃ«, qÃ« nisÃ«n tÃ« predikojnÃ« nÃ« rrugÃ« apo derÃ« mÃ« derÃ« menjÃ«herÃ« pas vitit â€™90.

NÃ« tÃ« vÃ«rtetÃ«, protestantizmi nÃ« ShqipÃ«ri Ã«shtÃ« i hershÃ«m. TÃ« paktÃ«n qÃ« nÃ« periudhÃ«n e Rilindjes KombÃ«tare, kÃ«tu e 180 vjet mÃ« parÃ«, kur mÃ«rgimtarÃ« shqiptarÃ« nÃ« Shtetet e Bashkuara apo nÃ« EuropÃ«n e veriut, sollÃ«n nÃ« atdhe edhe ritet e kristianizmit modern.

Gjerasim Qiriazi, sÃ« bashku me Petro Nini Luarasin e atdhetarÃ« tÃ« tjerÃ« themeluan â€œVÃ«llazÃ«rinÃ« Ungjilloreâ€ nÃ« 1892. Midis krerÃ«ve protestantÃ« shqiptarÃ«, njÃ« besim qÃ« fitoi popullaritet me shpejtÃ«si, ishin emra tÃ« shquar si: Naum Veqilharxhi, Gjerasim Qiriazi, Koto Hoxhi, Petro Nini Luarasi, Kostandin Kristoforidhi, motrat Parashqevi dhe Sevasti Qiriazi, etj.

Rasim Hasanaj, kryetari i Komitetit te Kulteve, shpjegoi: â€œFillimetÂ e ungjillorÃ«ve fillojnÃ« shumÃ« kohÃ« mÃ« parÃ« nÃ«Â ShqipÃ«ri. Shteti Ã«shtÃ« i ndarÃ« nga kisha, megjithatÃ« mes shtetit shqiptar dhe komuniteteve fetare ekzistojnÃ« bashkÃ«punime kur ato kanÃ« nevojÃ« pÃ«r mbÃ«shtetje, siÃ§ mund tÃ« jetÃ« ana financiareâ€.

Kishat e shumta kristiane moderne, janÃ« pÃ«rmbledhur tÃ« gjitha nÃ« strukturat e VUSH-it (VÃ«llazÃ«ria Ungjillore Shqiptare). Shteti shqiptar, sÃ« fundmi i ka njohur ata zyrtarisht si komunitet fetar, pas muslimanÃ«ve, ortodoksÃ«ve, katolikÃ«ve dhe bektashinjve.

NÃ« zyrÃ«n e komunitetit tÃ« kulteve, gjithsesi ende janÃ« tÃ« paqartÃ« pÃ«r mÃ«nyrÃ«n e funksionimit tÃ« ungjillorÃ«ve si dhe tÃ« komuniteteve tÃ« tjera, pÃ«r shkak tÃ« larmisÃ« sÃ« sekteve tÃ« tyre.

Sekretari i pÃ«rgjithshÃ«m i VUSH-it, pastori Akil Pano, shpjegoi situatÃ«n: â€œKishat qÃ« i janÃ« bashkuar VUSH-it, pavarÃ«sisht se njihen si njÃ« e tÃ«rÃ«, janÃ« tÃ« pavarura nÃ« strukturÃ«n dhe funksionimin e tyre tÃ« pÃ«rditshÃ«m. NÃ« kÃ«tÃ« komunitet tÃ« madh pÃ«rfshihen shumÃ« struktura baptiste, evangjeliste apo luterianeâ€.

Kisha e Krishtit Ã«shtÃ« njÃ« ndÃ«r bashkÃ«sitÃ« qÃ« vazhdon tÃ« funksionojÃ« prej vitesh nÃ« ShqipÃ«ri. Zhvillimi i klasave biblike nÃ« ditÃ«t e pÃ«rcaktuara, ku pÃ«rfshihet edhe darka e sÃ« dielÃ«s, vijon me takimet dhe aktivitetet e programuara pÃ«r grupmosha tÃ« ndryshme.

SiÃ§ tregoi ungjilltari i KishÃ«s sÃ« Krishtit nÃ« TiranÃ«, Bledi Valsa, kjo bashkÃ«si Ã«shtÃ« nÃ« pÃ«rpjekje pÃ«r tÂ´u anÃ«tarÃ«suar nÃ« VÃ«llazÃ«rinÃ« Ungjillore Shqiptare.

â€œAktualisht jemi nÃ« fazÃ« antarÃ«simi nÃ« VUSH. Disa prej kushteve qÃ« duhen plotÃ«suar janÃ« pasja e 20 antarÃ«ve tÃ« pagÃ«zuar, pranimi i statusit dhe rregullores sÃ« VUSH-it dhe regjistrimi nÃ« GjykatÃ«â€.

Top Channel