ANALIZA/ Sulmi i fundit i Putinit është një ultimatum për Trump-in: Zgjidh, ose Rusinë ose Europën 03/12 11:43
Ish-shefja e politikës së jashtme të BE-së u rilind si rektore e profilit të lartë e “shkollës” së Europës për elitën e BE-së – derisa një hetim për mashtrim dërgoi policinë belge te dera e saj në Bryzh.
Ajo la përleshjet trup më trup të politikës së vijës së parë të BE-së për kullat e sigurta të fildishta të Bruges. Tani Federica Mogherini është rikthyer në titujt e lajmeve – për të gjitha arsyet e gabuara.
Gjatë pesë viteve të fundit, ish-Përfaqësuesja e Lartë e BE-së ishte rilindur si rektorja e qetë e College of Europe, duke mbikëqyrur studentët më të shkëlqyer aspirantë eurokratë të Bruges si një drejtoreshë mirëdashëse, e pajisur me një libër kontakti po aq të madh sa çdo vëllim akademik.
Siç raportoi për herë të parë Euractiv, policia belge trokiti në Bruges dhe në banesën private të Mogherinit të martën, si pjesë e një hetimi penal për keqpërdorim të pretenduar të fondeve të BE-së të lidhura me akademinë diplomatike të BE-së, të cilën ajo e ka drejtuar që nga themelimi i saj në vitin 2022.
Mogherini u ndalua së bashku me zyrtarin e lartë të Komisionit, Stefano Sannino, dhe një punonjës të College of Europe. Të tre u morën në pyetje nën dyshimin për mashtrim në prokurime, korrupsion dhe konflikt kriminal interesi. Deri tani, askush nuk është akuzuar. Policia kontrolloi ndërtesat e kolegjit, Shërbimin e Veprimit të Jashtëm të BE-së (EEAS) dhe disa banesa private.
Për Mogherinin, 52 vjeç, ky shënon një ndryshim të papritur nga imazhi i kontrolluar që ajo kishte projektuar që kur la detyrën politike për të marrë drejtimin e kolegjit.
Gjatë mandatit të saj që nga viti 2020 ajo zgjeroi kolegjin, duke hapur një kampus të ri në Tiranë, Shqipëri, për t’iu shtuar atyre në Bruges dhe Natolin, Poloni. Ajo gjithashtu e drejtoi kolegjin përmes pandemisë, e cila i detyroi studentët e këtij institucioni prestigjioz të qëndronin të mbyllur nëpër dhomat e tyre në kushte shpesh të zymta, dhe ajo largoi një profesor të njohur të politikës i cili u gjet se kishte shkelur rregullat duke ngacmuar seksualisht një studente.
“E re, italiane, kompetente”
Karriera e Mogherinit është karakterizuar nga të qenit në vendin e duhur në kohën e duhur.
Rruga e saj politike filloi në të majtën italiane: fillimisht në radhët e rinisë, pastaj si deputete e Partisë Demokratike, dhe përfundimisht si ministre e jashtme e Italisë në vitin 2014.
Ajo kaloi vetëm tetë muaj në atë rol, para se të bënte një kërcim të papritur drejt Brukselit për të marrë një nga katër pozicionet më të fuqishme në BE, si përfaqësuese e lartë për politikën e jashtme.
Ish-kryeministri italian Matteo Renzi e shtyu me forcë të pazakontë emërimin e saj në Bruksel, duke refuzuar një marrëveshje që do të kishte vendosur rivalin e tij, Enrico Letta, si president të Këshillit Europian.
Për pesë vjet nën presidentin e Komisionit, Jean-Claude Juncker, ajo ishte fytyra diplomatike e BE-së, duke përfaqësuar unionin në negociatat për programin bërthamor të Iranit.
Megjithatë, mandati i saj si shefe e politikës së jashtme të BE-së mori vlerësime të përziera si në Bruksel ashtu edhe në atdhe. Kampi i Renzit dikur e promovoi atë si “të re, italiane, kompetente”, por në vitin 2019 ndërroi ton, kur Renzi e kritikoi Mogherinin për “zhgënjim të pritshmërive” dhe një “impakt pothuajse zero”.
Ajo shpesh akuzohej se zotëronte më shumë koreografi sesa gjeopolitikë. U përpoq të formësonte politikën e BE-së ndaj Rusisë dhe Ukrainës, u la mënjanë në çështjen e Sirisë dhe politikën e gjerë të Lindjes së Mesme, dhe kurrë nuk e kapërceu plotësisht mosbesimin e shteteve anëtare lindore që e shihnin si tepër të butë ndaj Moskës.
Pastaj erdhi akti i saj i dytë i papritur. Megjithëse i mungonte një master, në 2020 ajo u bë rektore e College of Europe, instituti elitar i Bruges dhe Natolin që trajnon eurokratët e ardhshëm. Emërimi ishte i diskutueshëm, me pyetje mbi transparencën dhe momentin, edhe sepse Mogherini nuk kishte përvojë akademike.
Ambasadore marke
Megjithatë, rekrutimi i një figure të re, femër dhe shumë politike për të drejtuar kolegjin u pa edhe si një frymë e re që mund të gjallëronte një institucion elitar dhe shpesh të ngurtë. Ajo zëvendësoi Jörg Monar, një akademik gjerman me mustaqe që kishte shkruar mbi 250 libra dhe artikuj akademikë për BE-në dhe që kishte drejtuar kolegjin që nga viti 2013.
Dukshmëria e saj kishte rëndësi. Mogherini u mbështet shumë te profili i saj publik, duke u bërë ajo që shumë studentë e quanin me shaka “fytyra cool e kolegjit”, e qetë në skena ku politika dhe akademia përzihen.
“Kur flet me ekipin e saj ke përshtypjen se nuk po flet me akademikë, por me politikanë,” kujtoi një ish-studente, duke e përshkruar si një kthesë drejt një toni më politik në administratën e kolegjit.
“Ajo me të vërtetë shfaqej. Ndalej e fliste me studentët, hante në mensë.” Një tjetër alumn e përshkroi si “një lloj superstare të kolegjit.”
Problemet shtoheshin
Por problemet nisën të grumbulloheshin. Siç doli gjatë skandalit gjigand të korrupsionit Qatargate, Mogherini ishte pjesë e bordit të nderit të “Fight Impunity,” gjoja një OJQ për të drejtat e njeriut, e drejtuar nga i dyshuari kryesor dhe ish-eurodeputeti Pier Antonio Panzeri.
Ajo kishte marrë pjesë në eventin e nisjes së OJQ-së ndërsa ishte ende diplomate e lartë, dhe më vonë në një konferencë të bashkorganizuar prej saj ndërsa ishte tashmë rektore. Por ajo këmbënguli se nuk kishte dijeni për sjelljen e pretenduar të Panzerit.
Ajo e shtyu kolegjin drejt partneriteteve dhe kontratave të reja komerciale, duke hapur kampusin në Shqipëri së bashku me kryeministrin Edi Rama dhe Ursula von der Leyen.
Ajo e mbajti afër librin e kontakteve, duke udhëtuar nëpër botë për aktivitetet e kolegjit, duke u takuar për shembull me ministrin e jashtëm maroken, Nasser Bourita, në verën e vitit 2022. Një burim tha se plani fillestar i Mogherinit ishte të krijonte një kampus të ri në Marok, në vend të Shqipërisë.
Por akademia u rrëzua të martën, kur ajo u arrestua nën dyshimin se kishte krijuar në mënyrë të paligjshme Akademinë Diplomatike të BE-së, një tjetër “bizon” në kurorën e kolegjit.
Për një institucion të njohur për prodhimin e elitës së ardhshme të BE-së, College of Europe papritur duket si skenë e një trillimi politik të specializuar.
Pas gati një dite heshtjeje, kolegji, i themeluar në 1949, më në fund nxori një deklaratë të thatë, duke pranuar kontrollet e EPPO në kampusin e Bruges, duke mos përmendur arrestimin e Mogherinit dhe duke lënë studentët e hutuar të mblidhnin copat vetë.
“Kolegjit po merr të gjitha masat e nevojshme për të siguruar vazhdimësinë e aktiviteteve të tij,” shkruhej. Mesazhi ishte i qartë: me ose pa Mogherinin, kolegji duhet të vazhdojë.
Eddy Wax / Nicoletta Ionta Euractiv
Top Channel
