Bota Kryesore Të Fundit

E PLOTË/ Kompensim financiar, trupa ushtarakë dhe shkëmbime territoresh, ja çfarë parashikon propozimi europian për paqe në Ukrainë

24/11/2025 07:03

Një kundërpropozim për paqe për Shtetet e Bashkuara dhe Rusinë po hartohet nga evropianët, sipas Reuters, në një përpjekje për të krijuar një kornizë më të ekuilibruar për përfundimin e luftës në Ukrainë.

Plani fillestar SHBA-Rusi, i cili përfshinte 28 pika, kishte shkaktuar reagime të forta pasi u konsiderua shumë i ashpër për Kievin, duke parashikuar, ndër të tjera, lëshimin e territorit dhe një reduktim drastik të forcave të armatosura ukrainase.

Kundërpropozimi europian, sipas një dokumenti të cituar nga Reuters, modifikon pikat kryesore të planit origjinal dhe parashikon siç vijon më poshtw:

Një limit maksimal prej 800,000 ushtarësh për ushtrinë ukrainase në kohë paqeje, në vend të limitit amerikan prej 600,000.

Anëtarësimi i Ukrainës në NATO do të varet nga pëlqimi i të gjithë anëtarëve të Aleancës, i cili, siç u tha, “aktualisht nuk ekziston”.

NATO nuk do të mbajë forca të përhershme nën komandën e saj në territorin ukrainas në kohë paqeje.

Ukraina do të kompensohet financiarisht, kryesisht përmes aseteve ruse që do të mbeten të ngrira derisa Moska të paguajë dëmshpërblime për dëmet e luftës.

Kievi do të zotohet të mos i rimarrë territoret e pushtuara me mjete ushtarake.

Negociatat për shkëmbimet territoriale do të fillojnë në të ashtuquajturën “vijë kontakti”.

Ukraina do të mbajë zgjedhje sa më shpejt të jetë e mundur pas nënshkrimit të një marrëveshjeje paqeje.

Së fundmi, Ukraina do të marrë garanci sigurie nga Shtetet e Bashkuara, ekuivalente me ato të parashikuara në Nenin 5 të NATO-s, pra mbrojtje e përbashkët në rast të një sulmi.

Kundërpropozimi i plotë me 28 pika të shteteve europiane:

Sovraniteti i Ukrainës do të rikonfirmohet.
Do të arrihet një marrëveshje e plotë dhe mossulmimi midis Rusisë, Ukrainës dhe NATO-s. Të gjitha paqartësitë nga 30 vitet e fundit do të zgjidhen.

(Pika 3 e planit të SHBA-së është fshirë. Një draft i atij plani i parë nga Reuters thoshte: “Do të ketë pritje që Rusia nuk do të pushtojë fqinjët e saj dhe NATO nuk do të zgjerohet më tej.”)

Pas nënshkrimit të një marrëveshjeje paqeje, do të zhvillohet një dialog midis Rusisë dhe NATO-s për të adresuar të gjitha shqetësimet e sigurisë dhe për të krijuar një mjedis deskalues për të siguruar sigurinë globale dhe për të rritur mundësinë për lidhje dhe mundësi ekonomike në të ardhmen.
Ukraina do të marrë Garanci të forta Sigurie
Madhësia e ushtrisë së Ukrainës do të kufizohet në 800,000 në kohë paqeje.
Bashkimi i Ukrainës me NATO-n varet nga konsensusi i anëtarëve të NATO-s, i cili nuk ekziston.
NATO pranon të mos vendosë përgjithmonë trupa nën komandën e saj në Ukrainë në kohë paqeje. 9. Avionët luftarakë të NATO-s do të stacionohen në Poloni
Garanci e SHBA-së që pasqyron Nenin 5
SHBA-të do të marrin kompensim për garancinë
Nëse Ukraina pushton Rusinë, ajo humbet garancinë
Nëse Rusia pushton Ukrainën, përveç një përgjigjeje të fuqishme ushtarake të koordinuar, të gjitha sanksionet globale do të rivendosen dhe çdo lloj njohjeje për territorin e ri dhe të gjitha përfitimet e tjera nga kjo marrëveshje do të tërhiqen.
Ukraina është e kualifikuar për anëtarësim në BE dhe do të marrë akses afatshkurtër të preferuar në treg në Evropë ndërsa kjo është duke u vlerësuar
Paketa e Fortë Globale e Rizhvillimit për Ukrainën, duke përfshirë, por pa u kufizuar në:
Krijimin e Fondit të Zhvillimit të Ukrainës për të investuar në industri me rritje të lartë, duke përfshirë teknologjinë, qendrat e të dhënave dhe përpjekjet e IA-së
Shtetet e Bashkuara do të bashkëpunojnë me Ukrainën për të restauruar, rritur, modernizuar dhe operuar së bashku infrastrukturën e gazit të Ukrainës, e cila përfshin tubacionet dhe objektet e saj të magazinimit
Një përpjekje e përbashkët për të rizhvilluar zonat e prekura nga lufta për të restauruar, rizhvilluar dhe modernizuar qytetet dhe zonat e banimit
Zhvillimi i infrastrukturës
Nxjerrja e mineraleve dhe burimeve natyrore
Një paketë e posaçme financimi do të zhvillohet nga Banka Botërore për të siguruar financim për të përshpejtuar këto përpjekje.
Rusia do të riintegrohet në mënyrë progresive në ekonominë globale
Lehtësimi i sanksioneve do të diskutohet dhe miratohet në faza dhe rast pas rasti.
Shtetet e Bashkuara do të hyjnë në një Marrëveshje Bashkëpunimi Ekonomik afatgjatë për të ndjekur zhvillimin e ndërsjellë në fushat e energjisë, burimeve natyrore, infrastrukturës, inteligjencës artificiale, qendrave të të dhënave, metaleve të rralla, projekteve të përbashkëta në Arktik, si dhe mundësive të ndryshme të tjera të dobishme për korporatat.
Rusia do të ftohet përsëri në G8
Ukraina do të rindërtohet plotësisht dhe do të kompensohet financiarisht, duke përfshirë edhe asetet sovrane ruse që do të mbeten të ngrira derisa Rusia të kompensojë dëmin ndaj Ukrainës.
Do të krijohet një grup pune i përbashkët sigurie me pjesëmarrjen e SHBA-së, Ukrainës, Rusisë dhe evropianëve për të promovuar dhe zbatuar të gjitha dispozitat e kësaj marrëveshjeje.
Rusia do të sanksionojë me ligj një politikë mos-agresioni ndaj Evropës dhe Ukrainës.
Shtetet e Bashkuara dhe Rusia bien dakord të zgjerojnë traktatet e mos-përhapjes dhe kontrollit të armëve bërthamore, duke përfshirë edhe Nisjen e Drejtë.
Ukraina pranon të mbetet një shtet jo-bërthamor sipas NPT-së.
Centrali bërthamor i Zaporizhzhisë do të rifillojë nën mbikëqyrjen e IAEA-s, dhe energjia e prodhuar do të ndahet në mënyrë të barabartë në një ndarje 50-50 midis Rusisë dhe Ukrainës.
Ukraina do të miratojë rregullat e BE-së mbi tolerancën fetare dhe mbrojtjen e pakicave gjuhësore.
Territoret.

Ukraina angazhohet të mos e rimarrë territorin e saj të pushtuar sovran me mjete ushtarake. Negociatat mbi shkëmbimet territoriale do të fillojnë nga Vija e Kontaktit.

Pasi të jenë rënë dakord për marrëveshjet e ardhshme territoriale, si Federata Ruse ashtu edhe Ukraina zotohen të mos i ndryshojnë këto marrëveshje me forcë. Çdo garanci sigurie nuk do të zbatohet nëse ka shkelje të këtij detyrimi.
Rusia nuk do të pengojë përdorimin e lumit Dnieper nga Ukraina për qëllime aktivitetesh tregtare dhe do të arrihen marrëveshje që dërgesat e grurit të lëvizin lirshëm përmes Detit të Zi.
Do të krijohet një komitet humanitar për të zgjidhur çështjet e hapura:
Të gjithë të burgosurit dhe trupat e mbetur do të shkëmbehen sipas parimit “Të gjithë për të gjithë”.
Të gjithë të paraburgosurit civilë dhe pengjet do të kthehen, përfshirë fëmijët.
Do të ketë një program ribashkimi familjar.
Do të merren masa për të adresuar vuajtjet e viktimave nga konflikti.
Ukraina do të mbajë zgjedhje sa më shpejt të jetë e mundur pas nënshkrimit të marrëveshjes së paqes.
Do të merren masa për të adresuar vuajtjet e viktimave të konfliktit.
Kjo marrëveshje do të jetë ligjërisht e detyrueshme. Zbatimi i saj do të monitorohet dhe garantohet nga një Bord Paqeje, i kryesuar nga Presidenti Donald J. Trump. Do të ketë penalitete për shkelje.
Meqë të gjitha palët bien dakord për këtë memorandum, një armëpushim do të hyjë në fuqi menjëherë sapo të dyja palët të tërhiqen nga pikat e rëna dakord për të filluar zbatimin e marrëveshjes. Modalitetet e armëpushimit, përfshirë monitorimin, do të bien dakord nga të dyja palët nën mbikëqyrjen e SHBA-së.