Ndërsa shumica e planetëve rrotullohen rreth një ylli, disa “planetë mashtrues” rrotullohen rreth vetes. Astronomët kanë zbuluar një “gjigant” të porsalindur, duke ofruar të dhëna të reja rreth gjenezës misterioze të këtyre botëve të vetmuara.
Studiuesit njoftuan se planeti i humbur, i quajtur Cha 1107-7626, është rreth 5 deri në 10 herë më masiv se Jupiteri. Planeti u vu re në mes të një shpërthimi të fuqishëm rritjeje në qendër të një disku gazi dhe pluhuri, duke gëlltitur materien përreth me një shpejtësi të paparë më parë në një objekt të tillë.
Gjashtë miliardë tonë në sekondë
Në kulmin e saj në gusht të këtij viti, Cha 1107-7626 po konsumonte materie me një shpejtësi prej gjashtë miliardë tonësh në sekondë, tetë herë më shpejt se disa muaj më parë.
“Shpërthimi që zbuluam është i jashtëzakonshëm, i ngjashëm me disa nga fazat më intensive të rritjes të vërejtura te yjet e rinj”, tha astronomi Victor Almentros-Abbad i Observatorit Astronomik INAF të Palermos, autori kryesor i studimit të botuar në Astrophysical Journal Letters.
Objekti, vetëm një deri në dy milion vjeç, vlerësohet të jetë në fazat e fundit të formimit të tij. Studiuesit besojnë se ka fusha të forta magnetike që po kanalizojnë materialin nga disku në brendësi të tij – një fenomen i vërejtur më parë vetëm në yje.
Një vështrim i shpejtë në fazat e hershme
Planetët e humbur janë trupa qiellorë që nuk janë të lidhur gravitacionalisht me një yll qendror. Mënyra se si formohen mbetet një pyetje e hapur, pasi ato mund të formohen si yje (nëpërmjet shembjes së një reje ndëryjore) ose të nxirren nga një sistem planetar.
Edhe pse Cha 1107-7626 formohet në një mënyrë të ngjashme me yjet, ai kurrë nuk do të fitojë masën e nevojshme për të ndezur bashkimin e hidrogjenit në bërthamën e tij (siç ndodh në yjet normalë).
“Ky është një zbulim vërtet emocionues, sepse ne kemi tendencë t’i mendojmë planetët si trupa të qetë dhe të qëndrueshëm. Tani shohim se këto objekte mund të jenë po aq dinamike sa yjet në fazat e tyre të hershme”, tha Belinda Damian, e cila mori pjesë në studim. “Kjo e turbullon vijën ndarëse midis yjeve dhe planetëve dhe na jep një pamje të fazave të hershme të formimit të planetëve të humbur.”
Objekti u vëzhgua me Teleskopin Shumë të Madh (VLT) të Observatorit Jugor Evropian në Kili dhe ndodhet rreth 620 vite dritë larg, në yjësinë Kameleon.
Top Channel
