Të jetosh pas luftës! Historia e Grazianos, ushtarit që pa dorëzimin nazist 80 vjet më parë

08/05/2025 14:22

Luciano “Louis” Graziano, një ish-ushtar amerikan, është i lumtur që është ende në shtëpi, duke përkujtuar një moment historik që ka ndryshuar botën.

80 vjet pas dorëzimit të nazistëve në Evropë, Graziano, tani në moshën 102 vjeçare, është ende i gjallë për të rrëfyer historinë e tij nga momenti kur ai ishte dëshmitar i dorëzimit të oficerëve gjermanë në një shkollë të vogël në Reims të Francës, më 7 maj 1945.

Dita e dorëzimit të Gjermanisë shënoi fundin e Luftës së Dytë Botërore në Evropë, një ngjarje që ndryshoi drejtimin e historisë. Graziano, i cili ishte pjesë e forcave amerikane, ndodhej aty, në një dhomë të mbushur me oficerë të lartë britanikë, francezë dhe gjermanë, duke pritur që dokumenti i dorëzimit të nënshkruhej.

“Pashë shumë fytyra të sinqerta,” tha ai për CNN. “Gjermanët ishin në tryezë, kishte britanikë dhe francezë dhe të gjithë oficerët e tjerë.”

Dëshmia e Grazianos është një nga të fundit të mbijetuarave nga ky moment historik, i cili kishte pasur një ndikim të thellë në jetët e atyre që ishin aty.

Ai kujton gjithashtu mungesën e Gjeneralit Dwight D. Eisenhower, i cili, për të shmangur një situatë të mundshme tensioni, kishte zgjedhur të mos ishte në dhomë, por kishte preferuar të priste jashtë dhe t’i shihte oficerët gjermanë nga afër pasi dorëzimi të ishte nënshkruar.

Graziano, i lindur në East Aurora, Nju Jork, u rekrutua për ushtrinë gjatë Luftës së Dytë Botërore dhe, pas stërvitjes, mori pjesë në Ditën D, sulmin e famshëm në plazhin Omaha.

Ai kaloi muaj të tërë në Angli dhe Francë, përpara se të bëhej përgjegjës për shërbimet në Batalionin e 102-të të Artilerisë Fushore të Këmbësorisë. Gjatë kohës që ai ishte në Reims, ai takoi gruan e tij të ardhshme, Eula “Bobbie” Shaneyfelt, një rreshtere në Korpusin e Ushtrisë së Grave.

Pavarësisht se i është kërkuar shumë herë që të kthehet në Francë për të përkujtuar ato momente historike, Graziano ka refuzuar të kthehet, duke thënë se “nuk më intereson të shkoj përsëri në atë oqean.” Ai ka shpjeguar se për të çdo ditë është e veçantë, dhe Ditën e Fitores në Evropë ai do ta kalojë në shtëpi, si një njeri që e di vlerën e jetës dhe të mirave që i ka.

Sot, pas 80 vitesh, Graziano mbetet një dëshmitar i vërtetë i një epoke që ka formuar historinë botërore. Dhe për të, kujtimi i asaj dite mbetet një pasqyrë e fitores dhe paqes që ai pati fatin ta jetojë.

Top Channel

BILETA Portokalli - AG SHOW - Bileta