Pas famës televizive afgane, sot gazetarja punon në një fabrikë në Ohio pasi u shpëtoi talebanëve

Për pesë vjet, gazetarja e transmetimit Basira Joya i kaloi ditët e saj duke hulumtuar të ftuarit dhe duke përgatitur pyetje intervistash për emisionin televiziv të lajmeve që ajo drejtoi në Kabul.

Por kur talebanët pushtuan kryeqytetin afgan në gusht 2021, gjithçka ndryshoi.

“Pasi shkrova një artikull dhe e postova në faqen time në Facebook, fillova të merrja telefonata nga talebanët, kështu që u fsheha”, tha ajo. Për javë të tëra ajo u detyrua të lëvizte shtëpi më shtëpi me vëllain e saj për të mos u gjetur.

Pas shtatëmbëdhjetë muajsh,  Joya, 24 vjeçe, e gjen veten në një vend shumë të ndryshëm. Iku jeta e intervistimit të politikanëve dhe mbajtjes së lajmeve më të fundit në Kabul. Sot, shtëpia është 7000 milje larg në Dejton, Ohio.

Dhe megjithëse Joya ka shpëtuar nga talebanët, ajo ende ndihet e bllokuar.

Ajo shpenzon deri në 12 orë në ditë, gjashtë ditë në javë duke punuar në një fabrikë prodhuese. 

“Më duhet të punoj për të ndihmuar familjen time,” tha ajo, gjashtë prej të cilëve, përfshirë prindërit e saj, jetojnë në provincën Takhar në veri-lindje të Afganistanit, e cila u kap nga talebanët në qershor 2021.

“Nuk më pëlqen fare kjo punë, por për shkak të problemeve ekonomike më duhet të punoj për të dërguar para për familjen time, sepse ata janë në një situatë më të keqe në Afganistan”, tha ajo.

Ka kaluar një vit që kur qeveria amerikane njoftoi se dhjetëra mijëra shtetas afganë në kujdesin e saj pas tërheqjes kaotike ushtarake nga Afganistani ishin zhvendosur në komunitetet pritëse në të gjithë vendin.

Ndërsa dhjetëra gazetare afgane me kualifikim të lartë, të njohura, arritën të arratiseshin nga vendi para dhe gjatë pushtimit të talebanëve, pak prej tyre kanë qenë në gjendje të vazhdojnë punën e tyre si reportere.

“Ata e kanë lënë vendin e tyre në një mënyrë kaq traumatike. Ata kanë humbur gjithçka që kishin,” tha Zahra Nader, një gazetare afgane me bazë në Kanada, e cila vitin e kaluar themeloi gazetën online Zan Times.

“Ata janë të gjithë profesionistë dhe ka histori për të treguar,” tha ajo. 

Për Mariam Alimi, një fotografe nga Kabuli, përvojat e saj të preferuara pas kamerës e panë atë duke udhëtuar në Afganistan duke përshkruar njerëzit dhe vendet e saj.

Duke punuar si fotografe editoriale për media si Washington Post dhe London Times gjatë një karriere 15-vjeçare, 42-vjeçarja tha se përdorte kamerën e saj për të treguar histori të grave afgane që thyenin barrierat në biznes dhe sport në një kohë kur tregimi më i gjerë ishte ai i konfliktit dhe humbjes.

Sot jeta e zonjës Alimi duket paksa ndryshe. Pasi iku nga pushtimi i talebanëve, ajo mbërriti në SHBA në tetor 2021, dhe pas një qëndrimi në New Jersey, tani jeton në Maryland. Ashtu si Joya, karriera e saj gazetareske është ndalur.

Këto ditë, ajo punon në një komunitet të të moshuarve. “Unë po e shijoj punën, duke i mbajtur njerëzit të lumtur”, tha ajo. 

Ajo tha se ka qenë e dhimbshme të shikosh nga larg pasi talebanët i ndaluan gratë të ndjekin universitetet dhe të punojnë me organizatat joqeveritare në dhjetor.

Zonja Joya po mëson anglisht dhe nuk ka hequr dorë nga synimi i saj për të vazhduar karrierën e saj gazetareske. 

“Është ende ëndrra ime të jem gazetare”, tha ajo.