​Si llogaritet përhapja e koronavirusit?

Rezultati nuk është gjithmonë i saktë, pasi faktorët ndryshojnë me kalimin e kohës, kështu që përhapja e një virusi është shumë e shpejtë në fillim, por më vonë për shkak të masave paraprake, ajo ngadalësohet, shpjegon CNN.

Si përhapet virusi? Ekzistojnë mundësi të shumta – mund të përhapet duke kollitur ose teshtirë, shtrënguar duart, seksualisht dhe në mënyra të tjera. Zakonet tona janë gjithashtu të rëndësishme nëse i lani duart mjaft shpesh dhe e prekni fytyrën. Edhe kushtet klimatike mund të përcaktojnë se deri ku arrin dhe sa shpejt përhapet infeksioni.

Shkencëtarët kanë ulur shkallën e përhapjes së infeksionit në numrin R0 (i cili shqiptohet “R asgjë”, d.m.th. “R as gjë”). Një numër më i madh se 1 tregon që infeksioni do të përhapet dhe një numër më pak se ai do të ndalet.

Shkencëtarët përcaktojnë këtë numër në bazë të një formule që mbulon të gjithë faktorët e mjedisit dhe ata biologjikë.

Si duket në praktikë

Në realitet, duket si kjo: infeksioni ndodh tek njerëzit (tranzicioni nga një kafshë, për shembull), dhe sa më i lartë të jetë numri R0, aq më shumë njerëz mund të infektohen.

Numri 2 do të thotë që një pacient zero do të infektojë dy persona të tjerë, të cilët mund të infektojnë më tej dy të tjerët, dhe kështu të përhapet me atë ritëm.

Numri R0 te fruthi është midis 12 dhe 18, dhe numri më i ulët ishte Ebola – midis 1.5 dhe 2.5.

Edhe pse gripi ndryshon nga këto standarde nga viti në vit, një studim pretendon se R0 i tij është 1.2.

Për shembull, kur u shfaq SARS, ky numër ishte i madh, por njerëzit ishin ngjitës vetëm ku r shfaqnin simptoma. Kur njerëzit zbuluan simptomat e sakta, ata filluan të mbërrinin në spital më herët dhe ishin në gjendje të qëndronin atje përpara se të infektonin të tjerët. Kjo zvogëlon vlerën e numrit R0 në këtë rast.

Fillimisht, koronavirusi R0 u vlerësua në rreth 3.5, dhe sot përgjithësisht konsiderohet të jetë rreth 2.5.

Top Channel