Mjekësi, Nobel për Gurdon dhe Yamanaka

Eksperimenti i parë, ai i zhvillimit dhe shndërrimit të një qelize në një organizëm të tërë shumëqelizor përfundoi për meritë të shkencëtarit britanik, John Gurdon, sot 79 vjeç, ndërsa eksperimenti i dytë është meritë e shkencëtarit japonez, Shinya Yamanaka, 50 vjeç.

Përveç studimit të qelizës, të dy shkencëtarët i bashkoi edhe triumfi në çmimin Nobel për Mjekësi. Gordon cilësohet si babai i klonimit, proces aq fort i kritikuar për mungesë etike, sidomos nga studiuesit e rrymës së bioetikës dhe kleri fetar.

Ndërsa i pari shkaktoi pakënaqësi tek dy grupet e lartpërmendura, shkencëtari japonez Yamanaka i qetësoi disi, duke zbuluar teknikën që lejon përftimin e qelizave staminale pa patur nevojë për kontakt.

Gurdon në viti 1962 mori një qelizë të një bretkose madhore, i izoloi bërthamën dhe e vendosi atë në brendi të asaj që ai vetë e quajti qeliza-vezë, pasi i kish hequr kësaj të fundit bërthamën. Në fund të procesit lindi një bretkosë e re, me shëndet të plotë. Bërthama qelizore e një bretkose të vjetër, ishte në gjendje të udhëhiqte qelizën-vezë drejt shndërrimit të saj në një bretkosë të re.

Sot, 40 vite më vonë, Akademia e Shkencave të Stokholmit vendosi të mirënjohë punën e shkencëtarit anglez, aq “i mallkuar” në gjithë këto vite, ndërsa japonezi Yamanaka u vlerësua për zbulimin e teknikës së të kundërtës së eksperimentit të Gurdon, pra nga një qelizë madhore, përftimi i një embrioni.

E përbashkëta e cmimeve Nobel në Mjekësi: që të dy ia dolën mbanë t’i kundërvihen rrjedhës së jetës duke “programuar” një gjallesë nga një embrion dhe anasjelltas, një embrion nga një gjallesë.

Top Channel