Një anije që besohet se i përket periudhës mes shekullit të dytë dhe të parë para erës sonë është zbulimi më i fundit i ekipit të studiuesve shqiptaro-amerikane.
Reliket e saj janë gjendur në perëndim të ishullit të Sazanit, në një thellësi prej 50 metrash. Kjo anije është e gjatë rreth 30 metra dhe gjendet poshtë këtyre amforave, të cilat mendohet se janë mbi 300 copë. Ato i kanë rezistuar kohës prej gati 2100 vitesh, duke mbetur në gjendje shumë të mirë.
Sipas arkeologëve, kjo gjetje është mjaft e rrallë në Mesdhe dhe besohet se do të ndriçojë fakte të panjohura që kanë të bëjnë me popullsinë e Ilirisë së jugut që ishte vendosur gjatë bregdetit si dhe marrëdhëniet tregtare me vendet e tjera.
Sipas hipotezave paraprake, anija mund të ketë lidhje me betejat e Luftës Civile dhe zbarkimin e Jul Cezarit dhe ushtrisë së tij, në kërkim të gjurmëve të Pompeut. Për arkeologun Jeff Royal, këto gjetje relikesh, së bashku me amforat, dëshmojnë për një tregti të madhe verërash të zhvilluara në shekullin e dytë dhe të parë para erës sonë.
Dr. Adrian Anastasi, i Institutit të Arkeologjisë, është shprehur se “zbulimi i këtij reliti shënon një sukses të rëndësishëm jo vetëm për ekspeditën, por edhe për arkeologjinë nënujore shqiptare.
Ndërsa Auron Tare, i Qendrës Shqiptare të Kërkimeve Detare, thotë se “zbulimi i këtij reliti të mrekullueshëm mund të sjellë dëshmi shumë interesante për një periudhë të njohur të historisë së Romës të zhvilluar në brigjet e Ilirisë Antike.
Por, zbulimet arkeologjike kërkojnë edhe laboratorë për tu konservuar si dhe muze për tu ekspozuar. Themeluesi i Fondacionit amerikan RPM, financieri Gergo Robb Jr thote se “zbulimet e 5 viteve të fundit mund të krijojnë një muze unikal për Ballkanin, por fatkeqësisht nuk ka asnjë laborator apo muze, i cili të jetë i gatshëm për këtë mundësi të madhe që i jepet Shqipërisë”.
Ekspedita shqiptaro-amerikane operon në bordin e anijes Herkules dhe është cilësuar nga mediat amerikane si një prej 10 më të rëndësishmeve të këtij lloji në botë. Ajo ka për qëllim krijimin e hartës së pasurive arkeologjike dhe historike nënujore. Deri më sot ka zbuluar deri mbi 20 anije në ujrat shqiptare dhe mbi 15 të tjera në ato të Malit te Zi.
Top Channel
