“Izraeli ka kaluar vizën e kuqe”, Meloni në Asamblenë e Përgjithshme të OKB-së: Moskës nuk i intereson të ulet në tryezën e negociatave 25/09 10:48
Provokimet ajrore të Rusisë mbi hapësirën ajrore të NATO-s po rrisin ndjeshëm tensionet mes aleatëve, ndërsa shtetet në vijën e parë të kufirit lindor të aleancës kërkojnë përgjigje më të ashpra ndaj shkeljeve të përsëritura nga avionë dhe dronë të paidentifikuar.
Në qendër të debatit ndodhet pyetja urgjente dhe e rrezikshme: kur dhe si duhet NATO të rrëzojë një dron ose avion rus pa e përshkallëzuar situatën në një konflikt të gjerë ushtarak?
Kjo dilemë mori vrull pas disa incidenteve provokuese, përfshirë depërtimin e tre avionëve MiG-31 në hapësirën ajrore të Estonisë dhe ndërhyrjen e rreth 20 dronëve në territorin polak. Në një rast tjetër, aeroporti i Aalborgut në Danimarkë u mbyll përkohësisht për shkak të dronëve të dyshuar, ndërsa dhjetëra fluturime në Kopenhagë u anuluan ose devijuan.
Trump: “Po, NATO duhet të përdorë forcën”
Presidenti amerikan Donald Trump ndezi më tej debatin këtë javë duke deklaruar se NATO duhet të përdorë forcë si përgjigje ndaj shkeljeve ajrore, një deklaratë që i ka shqetësuar liderët më të kujdesshëm të aleancës. Ndërkohë, vendet si Polonia dhe Lituania po tregojnë gjithnjë e më shumë vendosmëri për të ndërmarrë veprime të pavarura nëse shkeljet vazhdojnë.
Paqartësia strategjike dhe frika e përshkallëzimit
NATO zyrtarisht ndjek një politikë të paqartësisë strategjike, duke mos zbuluar publikisht se kur mund të urdhërojë rrëzimin e një objekti ajror rus. Sipas Sekretarit të Përgjithshëm të NATO-s, Mark Rutte, çdo vendim varet nga faktorë si qëllimi i dronit, armët e mundshme që mban dhe rreziku për forcat aleate ose civilët.
Zërat që kërkojnë përmbajtje… dhe ata që kërkojnë vendosmëri
Ministri gjerman i Mbrojtjes, Boris Pistorius, u bëri thirrje vendeve të NATO-s që të mos bien në grackën e provokimeve ruse, ndërsa homologu i tij suedez Pal Jonson theksoi nevojën për maturi dhe profesionalizëm. Gjenerali finlandez Janne Jaakkola paralajmëroi gjithashtu kundër reagimeve të pamatura, duke insistuar se “pilotët dinë çfarë bëjnë”.
Por zëra të tjerë, si ish-ministri i jashtëm lituanez Gabrielius Landsbergis, thonë se mungesa e një përgjigjeje të qartë vetëm e inkurajon Kremlinin. Ai sugjeron krijimin e një “vije të kuqe”, duke kërcënuar edhe me goditje të drejtpërdrejta ndaj vendeve ku nisen dronët.
Rritje e masave mbrojtëse në Evropën Lindore
Në terren, disa shtete tashmë po veprojnë. Lituania i ka dhënë ushtrisë kompetenca për të rrëzuar dronë të huaj në kohë paqeje. Polonia ka sinjalizuar gatishmëri për të ndjekur një politikë më agresive. Suedia dhe Danimarka janë duke shqyrtuar ndryshime ligjore që lejojnë veprim më të menjëhershëm.
Gjermania ka raportuar aktivitet të dyshimtë të dronëve mbi bazat e saj ushtarake dhe ka planifikuar një stërvitje të madhe në Hamburg, përfshirë një simulim të një sulmi ajror dhe incidenti me viktima masive.
Opsione të tjera: Lufta kibernetike dhe paralajmërimet e heshtura
Përballë frikës së përshkallëzimit ushtarak, NATO dhe vendet anëtare po shqyrtojnë edhe mjetet më pak të dukshme, përfshirë sulmet kibernetike parandaluese kundër objektivave ruse. “NATO mund të veprojë, edhe në mënyrë të padukshme”, tha nënkoloneli Christof Kühn nga Qendra e Mbrojtjes Kibernetike e NATO-s në Estoni.
Përfundimi: Një vijë e hollë mes vendosmërisë dhe përshkallëzimit
Nëse NATO rrëzon një dron rus, rrezikon një përplasje të drejtpërdrejtë me Moskën. Nëse nuk reagon, mund të dërgojë sinjalin e gabuar për dobësi. Balancimi mes këtyre dy rreziqeve është sfida më e madhe strategjike që përballet aleanca sot.
Për shtetet në kufi me Rusinë, dilema është shumë më e afërt dhe shumë më urgjente. Dhe çdo incident i ardhshëm mund të jetë vendimtar për rrjedhën e sigurisë në Evropë.
Top Channel
