Vala ekstreme e të nxehtit po thyen rekorde temperaturash në mbarë Evropën, sipas matjeve të hershme, dhe po shkakton zjarre më të mëdha dhe më të fuqishme në pyje.
Në jug-perëndim të Francës, rekordet u thyen të hënën në Angoulême, Bergerac, Bordeaux, Saint-Émilion dhe Saint-Girons. Météo France tha se “temperaturat maksimale shpesh të jashtëzakonshme, madje edhe të paprecedentë” në rajon ishin 12°C mbi mesataren e dekadave të fundit.
Në Kroaci, u vendosën rekorde temperaturash në Šibenik, me 39.5°C, dhe Dubrovnik, me 38.9°C, ndërsa zjarre të mëdha pyjore përfshinë bregdetin dhe u shpërndanë në vendet fqinje të Ballkanit.
Përtej Evropës, dhjetëra rekorde temperaturash u thyen në Kanada, dhe vala e të nxehtit mbi 50°C në
Irak u fajësua për një ndërprerje të energjisë elektrike në gjithë vendin.
Vala e të nxehtit në Evropën jugore vjen ndërsa vendet nordike po rikuperohen nga temperatura të paprecedenta mbi 30°C në Rrethin Arktik këtë muaj. Bob Ward, drejtor politikash në Institutin e Kërkimeve Grantham, tha: “Kjo verë, si çdo verë tashmë, ka qenë e jashtëzakonshme për nga vala ekstreme e të nxehtit në mbarë botën.”
Në Itali, ku 16 nga 27 qytetet kryesore u vendosën nën alarm të kuq për të nxehtin dhe ku një djalë 4-vjeçar vdiq nga goditja e të nxehtit, dhe në Spanjë, ku një burrë vdiq në një zjarr pyjor pasi pësoi djegie në 98% të trupit, temperaturat e larta nuk thyen shumë rekorde, por sërish ngritën alarmin.
“Karakteristika kryesore \[e valës së të nxehtit] është gjatësia dhe shtrirja, më shumë sesa intensiteti,” tha José Camacho, shkencëtar klimatik dhe zëdhënës i Aemet, agjencia meteorologjike spanjolle. “Por temperaturat mbeten shumë të larta.”
Në jug-perëndim të Francës, 40% e stacioneve të motit të përzgjedhura regjistruan temperatura mbi 40°C të hënën. Lauriane Batté, shkencëtare klimatike në Météo France, tha se ishte shumë herët për të thënë nëse rekordet po “shkatërroheshin” dhe jo thjesht po thyheshin, por theksoi se shtrirja gjeografike e të nxehtit ishte domethënëse.
“Fatkeqësisht, është diçka që pritet,” tha ajo, duke shtuar se më shumë se gjysma e 51 valëve të të nxehtit në Francë që nga viti 1947 kanë ndodhur në 15 vitet e fundit. “Qartë, është një shenjë se klima po ngrohet.”
Moti i nxehtë në Evropë ka tharë vegjetacionin dhe ka lejuar përhapjen më të madhe të zjarreve, në atë që shkencëtarët e kanë përshkruar si një “koktej molotov” kushtesh klimatike. Shkencëtarët e BE-së për zjarret parashikuan “kushte ekstreme deri shumë ekstreme” në të gjithë kontinentin këtë javë, me rreziqe “veçanërisht të rënda” në pjesën më të madhe të Evropës jugore dhe anomali të larta të pritshme në disa zona të vendeve nordike.
Zjarret në Evropë kanë djegur mbi 400,000 hektarë deri tani këtë vit, sipas të dhënave të publikuara të martën, që është 87% më shumë se mesatarja për këtë periudhë gjatë dy dekadave të fundit.
Temperaturat e larta vrasin dhjetëra mijëra njerëz çdo vit në Evropë. Studiuesit vlerësojnë se temperaturat e rrezikshme në Evropë do të shkaktojnë 8,000 deri 80,000 vdekje shtesë çdo vit deri në fund të shekullit, pasi humbjet e jetëve nga vala e të nxehtit do të tejkalojnë jetët e shpëtuara nga dimrat më të butë.
Antonio Gasparrini, epidemiolog në Shkollën e Higjienës dhe Mjekësisë Tropikale në Londër, tha se zbatimi i masave të efektshme dhe të larmishme të shëndetit publik është kritik pasi valët e të nxehtit bëhen më të shpeshta.
“Kjo është një tjetër valë ekstreme e të nxehtit që godet Evropën këtë verë,” tha ai. “Ashtu si në rastet e mëparshme muajt e fundit, ne mund të presim jo vetëm një numër të madh viktimash, por edhe dallime të forta gjeografike në vdekshmërinë e tepërt.”
Javën e kaluar, Organizata Botërore Meteorologjike tha se zjarret dhe cilësia e dobët e ajrit po përkeqësojnë efektet negative të shëndetit nga vala e të nxehtit. Ajo theksoi se temperaturat gjatë javës së parë të gushtit arritën mbi 42°C në disa pjesë të Azisë Perëndimore, Azisë Jugore Qendrore, shumicën e Afrikës Veriore, Pakistanin jugor dhe jug-perëndimin e SHBA-ve, me disa zona që kaluan 45°C.
“Kjo është ajo se si duket ndryshimi klimatik,” tha Ward. “Dhe vetëm do të përkeqësohet.”
Top Channel
