Zemërim dhe shqetësim në Ukrainë pas ndryshimeve të Zelenskyt në organet e pavarura të anti-korrupsionit, qytetarët protestojnë në Kiev

Reformat, lëvizja e fundit nga zyra presidenciale për të konsoliduar pushtetin në një rreth besnikësh, kanë ngritur shqetësime midis kritikëve që kanë frikë se Zelensky dhe ekipi i tij do të abuzojnë me fuqitë e veçanta që u janë dhënë atyre nga gjendja e luftës, raporton Politico.

Qindra njerëz protestuan në qendër të Kievit dhe qytete të tjera në të gjithë Ukrainën të martën, për herë të parë që kur Vladimir Putin filloi pushtimin e tij në shkurt 2022, duke protestuar kundër ligjit.

Çfarë përfshin legjislacioni kundër korrupsionit?

Ligji i ri i jep prokurorit të përgjithshëm, i cili emërohet nga presidenti, autoritet të drejtpërdrejtë mbi Byronë Kombëtare Kundër Korrupsionit (NABU) dhe Zyrën Speciale të Prokurorit Kundër Korrupsionit (SAP), sipas Politico.

NABU është e ngarkuar me hetimin e korrupsionit në qeveri. SAP është përgjegjëse për mbikëqyrjen e hetimeve penale të kryera nga NABU.

NABU, në një deklaratë në Telegram para se të nënshkruhej projektligji, përshkroi fuqitë e reja, gjithëpërfshirëse të dhëna prokurorit të përgjithshëm. Këto përfshijnë mundësinë për të aksesuar informacionin që lidhet me të gjitha rastet e NABU-së, të drejtën për t’u dhënë udhëzime detyruese hetuesve të NABU-së dhe për t’i transferuar çështjet e tyre nëse këto udhëzime nuk ndiqen, si dhe të drejtën për të mbyllur hetimet.

“Nëse ky projektligj miratohet, kreu i SAP-së do të bëhet figurë kryesore dhe NABU do të humbasë pavarësinë e saj dhe do të shndërrohet në një nënndarje të Prokurorisë”, tha NABU, duke paralajmëruar se legjislacioni “mund të shkatërrojë përfundimisht pavarësinë e sistemit antikorrupsion në Ukrainë”.

Si e minon kjo pavarësinë e organeve antikorrupsion?

Vendosja e mbikëqyrjes së autoriteteve të auditimit që hetojnë akuzat për korrupsion qeveritar në duart e një besniku të emëruar politikisht të Zelenskyt, Prokurorit të Përgjithshëm, Ruslan Kravchenko, mund të minojë pavarësinë dhe integritetin e këtyre hetimeve, argumentojnë kritikët e ligjit.

Si e justifikoi Zelensky këtë veprim?

Në një video mesazh pas nënshkrimit të ligjit të martën në mbrëmje, Zelensky u shfaq sfidues pavarësisht kritikave dhe protestave të përhapura.

“Infrastruktura antikorrupsion do të funksionojë, vetëm pa ndikimin rus, duhet të çlirohet prej tij”, tha presidenti.

“Sigurisht, NABU dhe SAP do të punojnë… Prokurori i përgjithshëm është i vendosur të sigurojë që në Ukrainë ndëshkimi i pashmangshëm do t’u vendoset atyre që shkelin ligjin”, shtoi ai.

Referenca për eliminimin e ndikimit rus vjen pas nisjes së një serie bastisjesh nga Shërbimi i Sigurisë Shtetërore të Ukrainës (SBU) të hënën, duke synuar agjentët e NABU-së që dyshohet se bashkëpunojnë me Rusinë.

Zelensky gjithashtu kritikoi NABU-në dhe SAP-in për trajtimin e rasteve, duke sugjeruar se autoritetet mbikëqyrëse po vononin disa hetime.

“Rastet në pritje duhet të hetohen. Nuk ka asnjë shpjegim logjik pse procedurat penale me vlerë miliarda kanë qenë në pritje për vite me radhë”, tha ai.

Vlen të përmendet se në një auditim të NABU-së të publikuar më parë këtë vit, një panel ekspertësh i mbledhur nga Transparency International Ukraine e gjeti atë vetëm “mesatarisht efektiv” dhe vuri në dukje se nuk ishte imun ndaj presionit politik. Auditorët gjetën mangësi të tilla si “mungesa e monitorimit sistematik të hetimeve në fushat prioritare, mungesa e autoritetit për të kryer përgjime të pavarura dhe qasja e kufizuar në ekzaminime mjeko-ligjore në kohë”.

Të mërkurën në mëngjes, Zelensky tha se ishte takuar me krerët e të gjitha agjencive të zbatimit të ligjit dhe antikorrupsionit të Ukrainës, përfshirë NABU dhe SAP, si dhe me prokurorin e përgjithshëm.

“Ne të gjithë dëgjojmë se çfarë thotë shoqëria. Ne shohim se çfarë presin njerëzit nga organet shtetërore, sigurimin e drejtësisë dhe funksionimin efektiv të çdo organi”, tha ai, duke mos dhënë asnjë shenjë se ka ndërmend të tërhiqet nga vendimi.

Top Channel