Britania e Madhe nis një operacion të madh për të gjetur agjentin e dyshuar të dyfishtë rus në MI6

Kërkimi i gjerë për spiunin e dyshuar, i quajtur Operacioni Martesa, u drejtua nga agjencia simotër e MI6, MI5, e cila dërgoi një ekip prej deri në 35 oficerësh mbikëqyrjeje, të cilët udhëtuan në të gjithë botën.

Një udhëtim çoi një ekip të tërë mbikëqyrjeje në Lindjen e Mesme për më shumë se një javë, sipas gazetës The Guardian, ku oficerët u vendosën në një shtëpi të sigurt të CIA-s. Ky udhëtim ishte veçanërisht i rrezikshëm, sepse oficerët udhëtuan në vend pa dijeninë e qeverisë së tij dhe do të kishte qenë i paligjshëm sipas ligjit ndërkombëtar.

Hetimi besohet të ketë zgjatur në një formë ose në një tjetër deri në 20 vjet, por MI5 nuk mundi të përcaktonte nëse inteligjenca britanike kishte ndonjë spiun, duke ngritur mundësinë që një agjent mund t’i ketë shpëtuar pa u ndëshkuar duke spiunuar për Rusinë.

«Mendonim se kishim një tjetër Filbi në dorë», tha një burim, duke iu referuar Kim Filbit, agjentit të dyfishtë famëkeq të MI6, i cili ishte pjesë e një grupi britanikësh të rekrutuar nga Bashkimi Sovjetik, i njohur si rrjeti i spiunëve të Kembrixhit.

MI6, Shërbimi Sekret i Inteligjencës, është agjencia britanike e spiunazhit përgjegjëse për mbledhjen e të dhënave të inteligjencës jashtë vendit dhe trajtimin e agjentëve MI5, Shërbimi i Sigurisë, është agjencia vendase e inteligjencës që vlerëson kërcënimet ndaj sigurisë kombëtare të Britanisë.

Hetimi i MI5 filloi në vitet 1990 dhe kuptohet se ka vazhduar të paktën deri në vitin 2015. Deri atëherë, oficeri që ishte në shënjestër të ekipit Wedlock ishte larguar nga MI6, e cila në atë kohë punësonte një staf prej 2,500 personash.

Informacioni për spiunin e dyshuar erdhi nga CIA në SHBA, e cila ishte e bindur se një zyrtar i inteligjencës britanike që punonte në Londër i kishte përcjellë sekrete Rusisë. Gjatë një pjese të hetimit, shërbimi sekret i inteligjencës së Rusisë, FSB, drejtohej nga Vladimir Putin.

Një burim me njohuri të afërta të operacionit tha: “[Na u tha] se objektivi ishte një spiun rus… SHBA-të besonin se ai po u jepte informacione rusëve. Ai ishte i dyshuari 1A. Puna u mor më seriozisht se çdo [MI5] tjetër në të cilën ishte përfshirë. Martesa i eklipsoi të gjithë.” Operacioni filloi në mesin ose fundin e viteve 1990, pasi CIA u tregoi homologëve të saj në inteligjencën britanike për shqetësimet e saj.

Një libër i botuar së fundmi, “Spiuni në Arkiv: Si u përpoq një burrë të vriste KGB-në”, nga ish-korrespondenti i sigurisë i BBC-së, Gordon Corera, i referohet këtij episodi. Libri thotë se CIA ishte e shqetësuar se mos një oficer i MI6 ishte “transferuar nga Moska”, por nuk ishte e qartë se kush ishte.

Gazeta “The Guardian” ka zbuluar se Mbretëria e Bashkuar e identifikoi spiunin e dyshuar dhe një ekip specialistësh të MI5 u ngarkua me detyrën për ta ndjekur atë. Ekipi nuk veproi nga selia e MI5 në Thames House në Westminster.

Ndjeshmëria ishte e tillë, sa oficeri që drejtoi mbikëqyrjen u informua rreth operacionit në një kishë, sipas një burimi. Disa prej atyre që u përzgjodhën për t’u përfshirë në operacion fillimisht u thanë se do të shkonin në një stërvitje dhe u dhanë termat e referencës vetëm kur ishin jashtë Thames House.

Ekipi i mbikëqyrjes Wedlock ishte i vendosur në një ndërtesë në Wandsworth, në jug të Londrës – afër ndërtesës së MI6 buzë lumit në Vauxhall. Oficerët vepronin atje nën emrin e një biznesi të rremë sigurie.

Në atë kohë, ekipit iu tha se objektivi kishte një rol të lartë në MI6 me qasje në një gamë të gjerë materialesh shumë të ndjeshme. Ekipi i operacioneve teknike të MI5, i njohur atëherë si A1, hyri fshehurazi në shtëpinë e oficerit të MI6 dhe vendosi pajisje përgjimi dhe video. Një transmetim i drejtpërdrejtë transmetoi imazhe përsëri në një dhomë operacionesh.

Një makinë e MI5 jashtë shtëpisë së tij ishte pajisur me një kamera brenda një kutie shamish në pragun pas sediljeve të pasme, tha një burim. Mbikëqyrja e gjerë nxori në pah disa sjellje që ngritën shkak për shqetësim, por kjo nuk kishte lidhje me spiunazhin, sipas gazetës Guardian.

Gjatë operacionit, ekipet e mbikëqyrjes gjurmuan lëvizjet e tij jashtë vendit, duke e ndjekur atë në qytete anembanë Evropës, Azisë dhe Lindjes së Mesme, një veprim me rrezik shumë të lartë pasi ekipi vepronte jashtë juridiksionit të MI5.

Gazeta Guardian ka marrë njoftimin se ekipi është dërguar në një vend me pasaporta të vërteta me emra të rremë, ndërsa agjentët janë paralajmëruar se nëse do të ndaloheshin për ndonjë arsye, do të ishin “vetëm… nuk mund t’ju ​​ndihmojmë”.

Kaq i madh ishte shqetësimi për spiunin e dyshuar, saqë shefat e inteligjencës menduan se nuk kishin zgjidhje tjetër.

Burri që po mbikëqyrej nuk mendohet se po punonte vetëm, tha një burim. Dy persona të tjerë, gjithashtu me bazë në Londër, mendohet se po e ndihmonin. Burimi tha se Wedlock ishte një “operacion shumë i pazakontë… më i gjati në kujtesën e kohëve të fundit dhe ndoshta më i shtrenjti”.

Të kesh një agjenci inteligjence britanike që spiunon një tjetër ishte e jashtëzakonshme, tha burimi. “MI5 nuk mori kurrë provën përfundimtare që po kërkonte”, shtuan ata. Ata thanë se nëse nuk ishte ai, atëherë potencialisht MI6 “ka ende një spiun për të gjetur”.

Një shqetësim midis atyre që punuan në operacion ishte se objektivi, një specialist vetë, mund të ishte bërë i vetëdijshëm se po vëzhgohej.

Një burim nga Whitehall nuk pranoi të komentojë.

Top Channel