
Nga Helen Bratt, analist mbi politikën e Ballkanit
Partia Demokratike (PD) e Shqipërisë është përfshirë në kaos pas humbjes së saj poshtëruese në zgjedhjet parlamentare të vitit 2025 — një rezultat që shumë njerëz të brendshëm po e quajnë pasojë të asaj që një deputet i PD-së e përshkroi si “një cirk tragjik i drejtuar nga kllounë”.
Disa anëtarë të lartë të partisë, duke folur në kushte anonimiteti për shkak të ndjeshmërisë së temës dhe frikës nga hakmarrja politike, përshkruan një peizazh rrëmuje, pakënaqësie dhe zemërimi në rritje për vendimet e marra në nivelin më të lartë, veçanërisht mbështetja te konsulenti politik amerikan Chris LaCivita.
Miliona të shpenzuara, asnjë strategji e zbatuar
Në qendër të polemikave është LaCivita, i njohur më së miri për shërbimin si bashkë-menaxher i fushatës për rizgjedhjen e Donald Trump në vitin 2024. Ai u soll nga kreu i partisë Sali Berisha si një tru i supozuar strategjik dhe i dha autoritet të gjerë mbi fushatën zgjedhore të PD-së së bashku me një pagë të madhe.
“Ishte një shaka gjigante që nga fillimi”, tha një zyrtar i lartë i PD-së. “Ne i dhamë miliona euro këtij konsulenti amerikan dhe nuk morëm asgjë tjetër përveç sloganeve të lodhura të MAGA-s dhe cosplay politik në këmbim. Deputetët tanë nuk kishin as fonde për të bërë fushatë në nivel lokal”.
Dy deputetë aktualë të PD-së e shprehën këtë zhgënjim: “Ne u lamë mënjanë për shkak të një njeriu që nuk e njihte Tiranën nga Tropoja. Të gjitha paratë shkuan për konsulencën e tij dhe asnjë qindarkë për organizim të vërtetë. Ndërkohë, Rama po bënte xhiro rreth nesh me një lojë të vërtetë në terren”, tha një deputet i PD-së i vlerësuar publikisht.
“Berisha vazhdon të përsërisë të njëjtën strategji: konsulentë të huaj, tubime të ekzagjeruara dhe slogane boshe. Çdo zgjedhje, i njëjti skenar. I njëjti dështim. Ai e ka humbur plotësisht kontaktin”, tha një tjetër deputet i PD-së.
Kontrata e Strategjisë Kontinentale
Roli i LaCivitës u vu nën shqyrtim të shtuar pas zbulimeve se PD nënshkroi gjithashtu një marrëveshje të veçantë lobimi prej 6 milionë dollarësh me Continental Strategy — një firmë e drejtuar nga ish-stafe të Senatit për Sekretarin aktual të Shtetit Marco Rubio.
Kontrata, me vlerë 250,000 dollarë në muaj për dy vjet, thuhet se kishte për qëllim sigurimin e një vize hyrjeje në SHBA për Berishën, i cili mbetet i shpallur “non grata” nga Departamenti i Shtetit për dyshime për korrupsion.
Top Channel publikoi dy letra nga Continental drejtuar zyrës së Rubios duke kërkuar shprehimisht lejen e vizës për Berishën, pavarësisht mohimeve të tij publike se kishte ndodhur ndonjë lobim.
Në letra, Berisha identifikohet si “Kryetar i Partisë Demokratike të Shqipërisë”, duke minuar drejtpërdrejt përpjekjet e tij për t’u distancuar nga fushata e lobimit.
Marrëveshja e pazbuluar e LaCivitës
LaCivita po punon gjithashtu sipas një kontrate të veçantë dhe të pazbuluar me Berishën. Ai ka pretenduar se nuk është një marrëveshje lobimi, por më tepër një kontratë “strategjie politike” — megjithatë asnjë version i dokumentit nuk është bërë kurrë publik. Mungesa e transparencës — veçanërisht në kontekstin e pajtueshmërisë me FARA-n e SHBA-së dhe ligjin zgjedhor të Shqipërisë — ka ngritur shqetësime serioze.
Një sulm i dyshimtë mediatik
Ajo që e bëri përpjekjen e lobimit edhe më të diskutueshme ishte mënyra se si u ekzekutua. Dosjet e FARA-s zbulojnë se më 17 prill 2025, Continental i dërgoi artikuj të shumtë një zyrtari amerikan – pothuajse menjëherë pas botimit të tyre në mediat amerikane të krahut të djathtë.
Një artikull, i botuar nga Fox News më 16 prill, titullohej: “Soros kundër Trump: Socialistët synojnë konservatorët në zgjedhjet e ardhshme evropiane.” Një tjetër u shfaq të nesërmen në 19FortyFive, me titull: “Si e shtyu Departamenti i Shtetit Shqipërinë nga demokracia në narko-shtet.”
Edhe pse këto artikuj u zbuluan në dosjet FARA të Continental si të shpërndarë në Departamentin e Shtetit, firma nuk raportoi ndonjë rol në porositjen ose publikimin e artikujve – pavarësisht përputhjes së tyre të habitshme me pikat e diskutimit të Berishës. Toni i stilizuar i artikujve dhe narrativat e formuluara ashpër dukeshin të përshtatura jo për një audiencë të gjerë, por posaçërisht për politikëbërësit amerikanë – veçanërisht brenda Departamentit të Shtetit.
Dosjet tregojnë se artikujt iu dërguan direkt Dan Holler, zëvendësshef i stafit të Sekretarit të Shtetit dhe një ish-punonjës i Senatit Rubio — duke anashkaluar zyrtarët përgjegjës për Shqipërinë ose Ballkanin Perëndimor. Ky detaj ngre pyetje në lidhje me synimin dhe qëllimin e mundshëm të përpjekjes së lobimit.
Jehonat e medias ‘ngrenë vetullat’
Fushata tërhoqi gjithashtu mbështetës të papritur. Deri më 1 maj, ishte e qartë se përpjekja kishte dështuar: Departamenti i Shtetit as nuk i kishte lëshuar Berishës vizë dhe as nuk ia kishte hequr përcaktimin e tij si person jo i kërkuar. Kjo u konfirmua në një dosje plotësuese të FARA-s , në të cilën Continental paraqiti materiale shtesë në një përpjekje të fundit për të ndryshuar qëndrimin e Departamentit.
Megjithatë, korrespondenti i Shtëpisë së Bardhë të Axios, Marc Caputo, hyri papritur në bisedë, duke iu përgjigjur një postimi në mediat sociale nga gazetari politik i Wall Street Journal, John McCormick, i cili kishte ndarë mbulimin nga kolegu i tij, gazetari i hetimeve politike dhe ndërmarrjeve të WSJ, Josh Dawsey, mbi punën e LaCivitës në Shqipëri. Caputo pretendoi se një burim i Departamentit të Shtetit i tha atij se Berishës tani i lejohej të hynte në Shtetet e Bashkuara – pavarësisht se nuk kishte raportuar kurrë më parë për Shqipërinë dhe nuk ofroi asnjë shpjegim pse ai pyeti për rastin.
Pastaj, më 9 maj — vetëm dy ditë para zgjedhjeve kombëtare në Shqipëri — Tyler O’Neil, redaktor i lartë i The Daily Signal , publikoi një raport të ngjashëm. Artikulli citoi përsëri një burim anonim të Departamentit të Shtetit dhe përfshinte komente nga James Carafano i The Heritage Foundation. Carafano është gjithashtu redaktor në 19FortyFive , një nga platformat që transmetoi mesazhet fillestare pro-Berisha — duke ngritur pyetje nëse kjo pasqyronte një rreth të ngushtë apo të koordinuar lojtarësh ideologjikë.
Por, pavarësisht gjithë zhurmës, Berisha ende nuk kishte asgjë për të treguar — as vizë, as fitore politike, vetëm një sërë artikujsh shtypi, fatura konsulentësh dhe një strategji fushate që u shemb në kontakt me realitetin.
Reagim i ashpër brenda PD-së
Ndërsa historia vazhdon të zbulohet, thirrjet për llogaridhënie brenda PD-së po bëhen gjithnjë e më të forta.
“Jemi të lumtur që e shohim LaCivitën të largohet”, tha një zyrtar i PD-së. “Ai bëri premtime të mëdha dhe nuk i mbajti. Shumë njerëz menduan se ai ishte më i interesuar të avanconte profilin e tij sesa të ndihmonte fushatën”.
Edhe disa zëra të lidhur me Trumpin e tallën rolin e LaCivitës. Në X (më parë Twitter), komentatori i krahut të djathtë Raheem Kassam e akuzoi atë se “punonte me njerëz të dyshimtë” në Shqipëri. “Ku doni të më deportoni, Shqipëri?” tha ai me shaka. Aktivistja konservatore Evi Kokalari shtoi kësaj, “Chris ende nuk e di çfarë i bëri vetes.”
Një Parti e Përçarë, Një Strategji e Dështuar
Pavarësisht kolapsit zgjedhor, Berisha ka refuzuar të japë dorëheqjen, duke këmbëngulur se do të “vazhdojë luftën” – një veprim që vetëm sa ka thelluar përçarjet brenda partisë.
“Është sikur të shikosh dikë që i vë flakën shtëpisë dhe pastaj këmbëngul se është i vetmi që mund ta rindërtojë atë”, na tha një figurë e PD-së. “Berisha po mbahet fort pas pushtetit sikur të ishte viti 1997. Por ai është arsyeja pse partia po digjet”.
Deputeti i PD-së, Dashnor Sula, e quajti marrëveshjen me LaCivitën një “enigmë” politike dhe financiare, duke kërkuar transparencë të plotë në lidhje me shumën e paguar dhe nëse ekziston ndonjë kontratë. “Nëse ka një kontratë, ajo duhet të jetë publike. Fshehja e saj ngre pyetje më të mëdha sesa vetë pagesa”, tha Sula.
Edhe aleatët e hershëm po shkëputen nga radhët. Analisti Altin Gjeta e quajti fushatën “një dështim të plotë strategjik”, ndërsa komentatori Mentor Kikia argumentoi se përfshirja e LaCivitës dukej “më shumë si një mision politik sesa një mision zgjedhor”.
Çfarë mbetet
Ajo që ka mbetur është një parti e përçarë, një hije ligjore që po thellohet dhe një klasë konsulentësh të huaj që përfitoi ndërsa PD-ja po shembej. Rreziku i Berishës me ndikimin amerikan pati efekt të kundërt – dhe duke vepruar kështu, mund të ketë zbuluar se sa i zbrazët ishte në të vërtetë ky ndikim./ Argumentum
Top Channel