Konflikti po përshkallëzohet, ministri i mbrojtjes i Pakistanit: Lufta bërthamore mund të fillojë në çdo moment 10/05 07:33
Në një shkrim të fundit në The New York Times, analisti i njohur Thomas L. Friedman i drejtohet ish-presidentit Donald Trump me një letër të hapur, duke e inkurajuar atë të rishikojë marrëdhëniet e SHBA-së me Iranin dhe Izraelin.
Friedman thekson se ky është një moment i rëndësishëm për të riformuar politikën amerikane në Lindjen e Mesme.
Më tej, në analizën e tij shkruhet:
I dashur President Trump,
Ka shumë pak iniciativa që keni ndërmarrë që kur keni ardhur në detyrë me të cilat pajtohem — përveç në Lindjen e Mesme. Fakti që do të udhëtoni atje javën tjetër dhe do të takoni udhëheqësit e Arabisë Saudite, Emirateve të Bashkuara Arabe dhe Katarit — dhe se nuk keni plane të takoni kryeministrin Benjamin Netanyahu në Izrael — më sugjeron se po filloni të kuptoni një të vërtetë jetësore: se kjo qeveri izraelite po sillet në mënyra që kërcënojnë interesat thelbësore të SHBA-së në rajon. Netanyahu nuk është miku ynë.
Megjithatë, ai mendonte se mund të të bënte ty shokun e tij. Kjo është arsyeja pse jam i impresionuar nga mënyra se si i ke sinjalizuar atij përmes negociatave të tua të pavarura me Hamasin, Iranin dhe Huthitët se ai nuk ka asnjë shans për ty — se nuk do të jesh basti i tij. Kjo e ka futur qartë në panik.
Nuk kam asnjë dyshim se, në përgjithësi, populli izraelit vazhdon ta shohë veten si aleatë të palëkundur të popullit amerikan — dhe anasjelltas. Por kjo qeveri ultranacionaliste dhe mesianike izraelite nuk është aleate e Amerikës. Sepse kjo është qeveria e parë në historinë e Izraelit, përparësia e së cilës nuk është paqja me më shumë fqinjë arabë dhe përfitimet që do të sillte siguria dhe bashkëjetesa më e madhe. Prioriteti i saj është aneksimi i Bregut Perëndimor, dëbimi i palestinezëve të Gazës dhe rivendosja atje e vendbanimeve izraelite.
Ideja se Izraeli ka një qeveri që nuk po sillet më si një aleat amerikan dhe nuk duhet të konsiderohet si e tillë, është një pilulë tronditëse dhe e hidhur për miqtë e Izraelit në Uashington për ta gëlltitur — por duhet ta gëlltisin.
Sepse, në ndjekje të axhendës së saj ekstremiste, kjo qeveri e Netanyahut po minon interesat tona. Fakti që nuk po e lejoni Netanyahun t’ju pushtojë në të njëjtën mënyrë siç ka bërë me presidentët e tjerë të SHBA-së, është një meritë për ju. Është gjithashtu jetike të mbroni arkitekturën e sigurisë amerikane që paraardhësit tuaj kanë ndërtuar në rajon.
Struktura e aleancës aktuale SHBA-Arab-Izrael u krijua nga Richard Nixon dhe Henry Kissinger pas Luftës së Tetorit të vitit 1973, për të shtyrë Rusinë dhe për ta bërë Amerikën fuqinë dominuese globale në rajon, e cila i ka shërbyer interesave tona gjeopolitike dhe ekonomike që atëherë. Diplomacia Nixon-Kissinger krijoi marrëveshjet e shkëputjes së vitit 1974 midis Izraelit, Sirisë dhe Egjiptit. Ato hodhën themelet për traktatin e paqes në Camp David. Camp David hodhi themelet për Marrëveshjet e Paqes në Oslo. Rezultati ishte një rajon i dominuar nga Amerika, aleatët e saj arabë dhe Izraeli.
Por e gjithë kjo strukturë varej në një shkallë të madhe nga një angazhim SHBA-Izrael për një zgjidhje me dy shtete të një lloji — një angazhim që ju vetë u përpoqët ta çonit përpara në mandatin tuaj të parë me planin tuaj për një shtet palestinez në Gaza dhe Bregun Perëndimor pranë Izraelit — me kusht që palestinezët të pranonin ta njihnin Izraelin dhe të pranonin që shteti i tyre do të çmilitarizohej.
Megjithatë, kjo qeveri e Netanyahut e bëri aneksimin e Bregut Perëndimor përparësi të saj kur erdhi në pushtet në fund të vitit 2022 — shumë kohë para pushtimit të egër të Hamasit më 7 tetor 2023 — në vend të arkitekturës amerikane të sigurisë dhe paqes për rajonin.
Për gati një vit, administrata Biden i lutej Netanyahut të bënte një gjë për Amerikën dhe për Izraelin: të binte dakord të hapte një dialog me Autoritetin Palestinez rreth një zgjidhjeje me dy shtete një ditë me një autoritet të reformuar — në këmbim të normalizimit të marrëdhënieve me Izraelin nga Arabia Saudite. Kjo më pas do të hapte rrugën për miratimin në Kongres të një traktati sigurie SHBA-Saudite për të kundërbalancuar Iranin dhe për të ngrirë Kinën.
Netanyahu refuzoi ta bënte këtë, sepse supremacistët hebrenj në kabinetin e tij thanë se nëse ai do ta bënte këtë, do ta rrëzonin qeverinë e tij — dhe me Netanyahun në gjyq për akuza të shumta për korrupsion, ai nuk mund të përballonte të hiqte dorë nga mbrojtja e të qenit kryeministër për të zvarritur gjyqin e tij dhe për të parandaluar një dënim të mundshëm me burg.
Pra, Netanyahu i vuri interesat e tij personale përpara atyre të Izraelit dhe Amerikës. Normalizimi i marrëdhënieve midis Izraelit dhe Arabisë Saudite, fuqisë më të rëndësishme myslimane — e ndërtuar mbi një përpjekje për të krijuar një zgjidhje me dy shtete me
Top Channel
