
Një libër i ri zbulon historinë e patreguar të një agjenti që kaloi vite pranë nazistëve, duke siguruar inteligjencë kyçe që e ndihmoi Britaninë të riarmatosej për luftën, shkruan The Times.
Disa ditë para se Hitleri të pushtonte Poloninë, një nga zëvendësit e tij, Alfred Rosenberg, kryen një akt miqësie. Duke qenë i vetëdijshëm për atë që po vjen, Rosenberg i tha urgjentisht një miku britanik, Bill de Ropp, se duhej të largoheshin nga Gjermania. Ajo që Rosenberg nuk e dinte ishte se ai po ndihmonte pa dashje arratisjen e një njeriu që kishte spiunuar Rosenbergun, nazistët dhe vetë Hitlerin për llogari të qeverisë britanike.
Historia e spiunit britanik që ishte infiltruar në rrethin e ngushtë të Hitlerit është shumë pak e njohur. Faqja e Wikipedia e de Ropp është e shkurtër, emri i tij është pak i njohur dhe arritjet e tij kanë mbetur të mbuluara me mister për shumë kohë. Tani, një libër i ri “Spiuni dhe djalli”, tregon historinë e plotë, duke detajuar se si de Ropp spiunoi Hitlerin duke ndihmuar në riarmatimin e Britanisë.
“Kam shërbyer për 27 vjet në Departamentin e Jashtëm pa e ditur se Britania kishte një agjent pranë Adolf Hitlerit,” tha autori i librit, Tim Willasey-Wilsey, i cili zbuloi përmasat “plotësisht të panjohura” të historisë së de Ropp pas disa përmendjeve të shkurtra në historiografitë zyrtare dhe gjetjes së nipit të de Ropp në Tenesi.
“Pasi hyra, nipi kishte albume fotografi, letra, ditarë të grumbulluar mbi një tavolinë për mua,” tha Willasey-Wilsey. “Aty kuptova se kisha një libër.”
Kjo është historia e një spiuni të shkëlqyer të infiltruar në një nga grupet politike më të njohura dhe të dënueshme të shekullit të 20-të dhe që fitoi sekrete ushtarake thelbësore prej tyre. Sukseset e de Ropp ndihmuan në transformimin e sherbimt sekret britanik, MI6 (në atë kohë e njohur me emrin e saj zyrtar SIS) nga një degë e injoruar e qeverisë britanike në një pjesë të rëndësishme të politikëbërjes për sigurisë kombëtare.
Si një skocez i shpejtë përdori lajme të rreme për të mashtuar nazistët. I lindur në Litvaninë moderne nga një linjë aristokratike prusiane, de Ropp u edukua në Dresden para se të transferohej në Britani, ku studioi në Universitetin e Birmingham. Ai shërbeu në Korporatën Mbretërore të Fluturimeve gjatë Luftës së Parë Botërore, para se, në vitin 1919, të fillonte punën e tij me MI6.
Karriera e tij ishte e qëndrueshme, por jo e shkëlqyer. Willasey-Wilsey beson se kontributi më i rëndësishëm i de Ropp ishte letra Zinoviev e vitit 1924 — një nga skandalet më të mëdha në politikën britanike të shekullit të 20-të, e cila supozohej se ndihmoi në largimin e qeverisë së parë të Partisë Laburiste në Britani. De Ropp ishte një spiun i dobishëm, por jo shumë i vlefshëm dhe, deri në vitin 1930, ai po ofronte informacion të rastit nga Berlini nën mbulim gazetarësh. Më pas, gjithçka ndryshoi.
Spiunimi i Hitlerit
Me fillimin e vitit 1930, MI6 e shqyrtoi përsëri Gjermaninë si një kërcënim dhe filloi të merrej më thellë me politikën e pasigurtë të vendit. Ata donin të hetonin një parti të vogël që papritur kaloi nga 12 në 107 vende në Reichstag, dhe i kërkuan de Ropp për të hetuar këtë grup që kishte dalë në sipërfaqe nga Bavaria. As de Ropp dhe askush tjetër nuk mund ta kishte ditur se çfarë do të bëheshin nazistët.
De Ropp e filloi detyrën e tij mjeshtërisht duke u infiltruar ne partinë naziste jo duke u bërë një nazist, por duke përdorur armët sekrete britanike të karizmës dhe duke shfrytëzuar lidhjet shoqërore. Ai kontaktoi një baron të tjetër, i cili e prezantoi me një major të vjetër ushtarak, i cili e prezantoi me Arno Schickedanz, një gazetar të gazetës naziste “Völkischer Beobachter”. Ishte Schickedanz ai që sugjeroi që de Ropp të takonte Alfred Rosenberg, “filozofin” e Nazizmit.
Takimi me Hitlerin
Në asnjë moment ai nuk i tha askujt: ‘Dua të takohem me Adolf Hitlerin.’ Kjo është e rëndësishme. Në spiunazh, kur autoritetet fillojnë të bëhen të dyshimta, ato gjithmonë kthehen tek ajo pyetje e parë: kush e bëri lëvizjen e parë.”
Rosenberg dhe de Ropp u lidhën shumë mirë dhe, në vitin 1931, Rosenberg i ofroi de Ropp një takim me Hitlerin. Kjo ishte mundësia e madhe, dhe spioni britanik e shfrytëzoi atë. Hitleri filloi duke i kërkuar de Ropp të tregonte se çfarë mendonin “politikantët me qëllime të mira” në Angli për të. De Ropp tha se Hitleri shpesh shikohej si i justifikuar, por tepër radikal, çka e bëri udhëheqësin nazist të bërtiste për Traktatin e Versajës dhe hebrenjtë. De Ropp mori fjalën për këtë të fundit, duke thënë se ishte “absurde” të dënoje një racë të tërë. Hitleri shpërtheu, duke thënë se do të “shkatërronte” hebrenjtë. Për të përfunduar gjithçka, de Ropp shkonte vazhdimisht me duhan, një zakon që Hitleri e konsideronte të ndyrë. Për infiltruesin e mundshëm, ishte një komedi gabimesh. Për habi, Hitleri kërkoi një takim të dytë dhe këtë herë de Ropp nuk bëri asnjë gabim. Nazisti tha se vlerësonte aftësinë e de Ropp për t’i thënë “çfarë mendojnë vërtet anglezët” dhe kërkoi që de Ropp ta mbante të informuar.
Mospërputhje dhe konkurrencë — ndërtimi i një aleance “të pabesueshme” kundër Hitlerit
“Nuk ka nevojë të thuhet që ky është një marrëveshje e nderuar mes dy ushtarëve,” i tha Hitleri spiunëve britanikë, “dhe nuk do të pres kurrë që ju të jepni informacion që nuk duhet t’ia jepni një të huaji.”
De Ropp nuk u bë kurrë pjesë e partisë naziste, as nuk i dha nazistëve përshëndetjen e tyre të famshme, por ai do të kishte të paktën një duzinë takimesh me Hitlerin para shpërthimit të luftës.
“Është mbulesa më e çuditshme që kam hasur ndonjëherë,” tha Willasey-Wilsey. “Ai, në fakt, po fshihej në sy të hapur.”
Informacione të paçmuara
De Ropp (ose agjenti 821 siç njihej) qëndroi në rrethinat naziste deri në vitin 1939. Ndërsa Hitleri po rritej, spiunët e MI6 e konsideruan de Ropp një pasuri të çmuar — u futën nivele shtesë sigurie për ta mbrojtur atë — dhe ai ishte një burim i rëndësishëm për funksionimin e brendshëm të partisë naziste. Megjithatë, kur informacioni ushtarak i mbërriti de Ropp, ishte befasuese se sa të pavëmendshëm ishin gjermanët. Në vitin 1934, de Ropp zbuloi detaje nga një gjeneral gjerman që kishte diheni për një plan për të pushtuar Bashkimin Sovjetik. Zyra e Luftës në Britani e konsideroi këtë “një mori budallallëqesh”, por kur Operacioni Barbarosa u zhvillua vërtet në vitin 1941, informatat ishin shqetësuese dhe shumë të njohura për inteligjencën britanike.
Po ashtu, në vitin 1934, nazistët filluan t’i tregojnë de Ropp fabrikat e tyre të armëve si një tentativë për t’i dhënë mësim. Ata shpresonin që britaniku do të tronditej nga fuqia ushtarake e Gjermanisë dhe do t’i tregonte miqve të tij të qeverisë britanike që askush nuk duhej të merrej me Hitlerin. De Ropp, megjithatë, kishte një njohuri në inxhinieri dhe aviacion dhe kështu iu dha britanikëve shumë më tepër sesa thashetheme të frikësuara.
Ai gjithashtu arriti të fuste figura kyçe britanike në kontakt me nazistët, duke përfshirë Fred Winterbotham, kreun e inteligjencës ajrore, të cilit iu dha mundësia të vizitonte fabrikat e armëve. Më pas, në vitet 1937 dhe 1938, de Ropp solli edhe Sir Roy Fedden nga Kompania e Motorëve Bristol. Pavarësisht se ishte i mahnitur nga fabrikat dhe pajisjet e avancuara të Gjermanisë, Fedden analizoi pikat e forta dhe të dobëta të motorëve dhe filloi të punonte për t’i mundur ata. Në vend që të frikësoheshin britanikët, nazistët i nxitën ata.
Puna e de Ropp ishte një ndihmë e madhe për përpjekjet e luftës së Britanisë, por ai gjithashtu ndihmoi që makineria ushtarake britanike të rivendosej nga fillimi.
Mynih, 1938
Para konferencës së famshme të Mynihut në vitin 1938, MI6 kërkoi nga Departamenti i Jashtëm këshilla se si të merrej me Gjermaninë. MI6 dërgoi një memorandum në Departamentin e Jashtëm me titull “Çfarë Duhet të Bëjmë?”, i cili u bë një udherrefyes i politikës së re të jashtme të Britanisë. Ky dokument ishte plot me informacion dhe rekomandime politike, duke përfshirë që krahina e Sudetëve në Çeki sakrifikohej për Hitlerin, duke tradhtuar çekët. Megjithatë, kjo do të blinte kohën e nevojshme për rekomandimin më të rëndësishëm të MI6: që Britania të riarmatosej sa më shpejt të ishte e mundur. Këshillat e tij e rritën ndjeshëm rëndësinë e MI6, por rreth 70 përqind e inteligjencës mbi të cilën ishte mbështetur ky memorandum kishte ardhur nga de Ropp. Spiuni ndihmoi Britaninë të përgatitej për një luftë që ajo e kishte tentuar gabimisht ta qetësonte.
Edhe kur dyshimet gjermane mbi de Ropp u shtuan, ai vazhdoi të mbante besimin e nazistëve të lartë deri në momentin kur Rosenberg tha: “Të sugjeroj të largohesh nga Gjermania.” Puna e de Ropp do të vazhdonte në Luftë nga Zvicra, por kontributi i tij më i madh kishte përfunduar.
“‘Çfarë Duhet të Bëjmë?’ ishte momenti kur MI6 u transformua nga një furnizues i inteligjencës taktike të nivelit të ulët në shërbimin gjeopolitik që është sot,” tha Willasey-Wilsey. “Kjo nuk do të ishte e mundur pa raportimin e nivelit të lartë të shtetit kombëtar. De Ropp ishte i pari nga spiunët e shtetit kombëtar të MI6.”
Top Channel