Pas sulmit rus me dronë, dëmtohet rëndë ndërtesa e re e kontrollit të Çernobilit

Për javë të tëra, autoritetet ukrainase janë përpjekur të kufizojnë dëmtimin e guaskës mbrojtëse të termocentralit bërthamor të Çernobilit. Dëmi u shkaktua në mes të shkurtit pas një sulmi me dronë rus në mbylljen e re mbrojtëse, NSC (New Safe Confinement). Autoriteteve iu deshën tre javë për të shuar zjarrin që shpërtheu në stacion.

Siç raportohet nga Hryhori Ischenko, kreu i agjencisë ukrainase përgjegjëse për zonën e centralit bërthamor, po bëhen përpjekje për të mbyllur një vrimë prej 15 metrash katrorë, si dhe rreth 200 boshllëqe më të vogla në kabinën mbrojtëse. Sipas tij, në stacion ekspertë nga institute të ndryshme kërkimore janë duke bërë vlerësimin e gjendjes së objektit.

Ndërtimi i NSC, i cili u ndërtua gjatë rrethimit të mëparshëm, me synimin për të kufizuar më tej përhapjen e rrezatimit radioaktiv pas shpërthimit në termocentralin bërthamor në vitin 1986, kushtoi qindra milionë euro dhe kërkoi ndihmën e 10,000 njerëzve nga 40 vende të ndryshme. Projekti përfundoi në vitin 2019, dymbëdhjetë vjet pas nënshkrimit të kontratës përkatëse.

Aktualisht, siç thotë Ischenko, ende nuk dihet shkalla e plotë e dëmit të shkaktuar nga sulmi rus, kjo pritet të ndodhë pas një vlerësimi të plotë të situatës. “Nivelet e rrezatimit janë normale. Stafi vazhdon punën normalisht. Vetëm sistemi i rregullimit të presionit nuk funksionon më dhe ka një rritje të lehtë të lagështisë në atmosferë, e cila është rezultat i goditjes dhe rënies së presionit brenda trupit”, shpjegon Ischenko.

Sipas ekspertëve, rënia e presionit brenda KKS-së nuk përbën një kërcënim të menjëhershëm, por kjo nuk do të thotë se nuk ka rreziqe të tjera.

Aktualisht është e pamundur të rindërtohet rrethimi i mëparshëm, i ndërtuar në vitin 1986 pas shpërthimit mbi pjesët e dëmtuara të stacionit, sipas Dmytro Khumenyuk nga Qendra Shtetërore Teknike Shkencore për Sigurinë Bërthamore të Ukrainës.

Në fund të fundit, NSC u ndërtua pikërisht sepse guaska e mëparshme ishte bërë e papërdorshme dhe ekziston shqetësimi se një pjesë e guaskës së brendshme mund të shembet në çdo kohë. Nëse kjo do të ndodhte tani, kur NSC është dëmtuar rëndë, sasi të mëdha pluhuri radioaktiv do të “ngrihen lart” , duke rezultuar në një rrjedhje radioaktiviteti.

“Për momentin mbyllja mbrojtëse nuk mund të kryejë funksionin e saj, domethënë të kufizojë plotësisht radioaktivitetin e pranishëm në stacion”, shton Humenyuk. Ekspertët theksojnë sigurisht se nuk ka arsye për frikë për banorët.

Si mund të mbyllet vrima?

“Do të jetë e pamundur të riparohet këmisha mbrojtëse në terren, sepse radioaktiviteti është intensiv dhe do të prekte edhe punëtorët”. Kutia mbrojtëse ishte ndërtuar diku tjetër dhe ishte transportuar me shina në stacion, për t’u vendosur mbi kutinë e vjetër. Por tani këto shina nuk ekzistojnë më, ndaj do të duhet të gjejmë një zgjidhje tjetër”, thekson më tej Humeniuk. Megjithatë, nëse realisht ka një alternativë, si dhe sa do të kushtojë puna e riparimit, nuk dihet.

Siç raportohet në faqen e internetit të termocentralit bërthamor, më 18 mars, përfaqësues të Bankës Evropiane për Rindërtim dhe Zhvillim vizituan Çernobilin. Ata shqyrtuan specifikimet teknike të NSC, si dhe hapësirën nën kabinën mbrojtëse dhe folën me menaxhmentin e centralit bërthamor. Përfundimisht, ata arritën në përfundimin se në fazën e parë duhet të ndahen 400 mijë euro për vlerësimin e dëmit nga një ekip ekspertësh, të cilat do të sigurohen nga Fondi Ndërkombëtar i Çernobilit për Bashkëpunim (ICCA).

Top Channel