Mekanizmi që i mëson ata të qëndrojnë larg nga dhunuesit është zbuluar në trurin e minjve: pasi sulmohen ose humbasin një luftë, kafshët e mundura ikin nga ata që i lëndojnë për javë të tëra, një sjellje e quajtur ‘tërheqje’ e cila ndikohet nga një zone e hipotalamusit, pjesa e trurit që kontrollon urinë, gjumin dhe nivelet e shumë hormoneve.
Mekanizmi u identifikua nga hulumtimi i koordinuar nga Instituti Mjekësor Langone i Universitetit të Nju Jorkut dhe i botuar në revistën Nature.
Duke pasur parasysh ngjashmëritë midis trurit të minjve dhe njerëzve, zbulimi mund të çojë në trajtime të reja për çrregullime të tilla si autizmi, ankthi dhe çrregullimi i hiperaktivitetit të deficitit të vëmendjes.
Studiuesit e udhëhequr nga Takuya Osakada vëzhguan se si dhimbja gjatë një zënke, e shkaktuar për shembull nga një pickim, shkakton lirimin e oksitocinës, të ashtuquajturit “hormoni i dashurisë”. Në këtë rast, roli i tij është shumë i ndryshëm, sepse përbën një sinjal rreziku që lidh dhimbjen me erën e kundërshtarit: në këtë mënyrë, herën tjetër që afrohet ‘ngacmuesi’, aroma e tij e shtyn viktimën të qëndrojë larg.
“Gjetjet tona ofrojnë njohuri të reja se si oksitocina brenda hipotalamusit nxit mësimin nga përvojat traumatike sociale,” shpjegon Osakada. “Ndërsa hormoni shpesh lidhet me sjellje pozitive si edukata – shton studiuesi – studimi ynë nxjerr në pah rolin e tij kyç edhe në konfliktet sociale”.
Truri i njerëzve nuk është saktësisht i njëjtë me atë të minjve, por hulumtimet e mëparshme tashmë kanë demonstruar sjellje të ngjashme ‘tërheqëse’ pas disfatës sociale në shumë specie, përfshirë njerëzit. Për shembull, tek fëmijët përvoja e ngacmimit është lidhur me një rritje të izolimit social dhe mungesave në shkollë.
Top Channel