Rrëzimi i avionit në Lituani, ngrihen dyshime se mund të jetë i lidhur me sabotim 25/11 22:20
Mbinxehja e botës ka mund të thyejë një kufi kyç të temperaturës për herë të parë gjatë viteve të ardhshme, parashikojnë shkencëtarët.
Shanset po rriten për shkak të emetimeve nga aktivitetet njerëzore plus ngjarjen e motit El Niño që pritet këtë verë. Nëse bota e kalon kufirin, shkencëtarët theksojnë se shkelja, megjithëse shqetësuese, ka të ngjarë të jetë e përkohshme.
Arritja e pragut do të thotë se bota është 1.5C më e ngrohtë se sa ishte gjatë gjysmës së dytë të shekullit të 19-të, përpara se emetimet e karburanteve fosile nga industrializimi të fillonin me të vërtetë të rriteshin.
Shifra 1.5 C është bërë një simbol i negociatave globale për ndryshimet klimatike. Vendet ranë dakord të “ndjekin përpjekjet” për të kufizuar rritjen e temperaturës globale në 1.5C sipas marrëveshjes së Parisit të vitit 2015.
Shkuarja mbi 1.5C çdo vit për një ose dy dekada do të shihte ndikime shumë më të mëdha të ngrohjes, të tilla si valë të nxehta më të gjata, stuhi më intensive dhe zjarre.
Por kalimi i nivelit në një nga vitet e ardhshme nuk do të thotë se “kufiri i Parisit” ishte thyer. Shkencëtarët thonë se ka ende kohë për të kufizuar ngrohjen globale duke ulur ndjeshëm emetimet.
Çfarë do të thotë të kalosh mbi 1.5C?
Shifra nuk është një masë e drejtpërdrejtë e temperaturës së botës, por një tregues se sa ose sa pak është ngrohur ose ftohur Toka në krahasim me mesataren afatgjatë globale.
Shkencëtarët përdorin të dhënat mesatare të temperaturës nga periudha midis viteve 1850-1900 si një masë se sa e nxehtë ishte bota përpara mbështetjes sonë moderne në qymyrin, naftën dhe gazin.
Për dekada ata besonin se nëse bota ngrohej me rreth 2 gradë Celsius, ky do të ishte pragu i ndikimeve të rrezikshme – por në vitin 2018 ata e rishikuan ndjeshëm këtë vlerësim , duke treguar se kalimi i 1.5 gradë Celsius do të ishte katastrofik për botën.
Gjatë dekadave të fundit, bota jonë e mbinxehjes e ka nxitur merkurin në mënyrë që në vitin 2016, temperaturat më të ngrohta të regjistruara, globale ishin 1.28 C mbi shifrën para-industriale.
Tani studiuesit thonë se kjo shifër do të thyhet – ata janë 98% të sigurt se niveli i lartë do të thyhet përpara vitit 2027.
Dhe në vitet midis tani dhe atëherë ata besojnë se ka një shans shumë të fortë që kufiri 1.5C të tejkalohet për herë të parë.
Top Channel
