Shkëlqimi dhe rënia e Liz Truss, çfarë “ia hëngri kokën” kryeministres britanike!

Vetëm 45 ditë kaluan nga caktimi i saj në krye të ekzekutivit, ska e bëri kryeministren më jetëshkurtër në historinë e Britanisë së Madhe. Gjatë këtyre ditëve, vendi u kthye në dëshmitar të një kumara ekonomik historik, një numri thuajse të paimagjinueshëm kthesash dhe dërrmimit të një programi të tërë politik.

Ishte një qeverisje e shkurtër, por jo e thejshtë thotë BBC. Gjërat dukeshin ndryshe në verë; Truss dukej mjaft popullorë mes anëtarëve të partisë së vet. Premtimet e saj për të ulur taksat dhe për të qeverisur si një konservatore e vërtetë ishin muzikë për veshët e tyre. Paralajmërimet e ish ministrit të financave Rishi Sunak dhe mbështetësve të tij se planet e saj ekonomike ishin të rrezikshme dhe mund të dështonin, e të atyre që folën deri edhe për një vetëvrasje elektorale, ranë në vesh të shurdhër.

Me fitoren në xhep, dhe mikun e saj të ngushtë e aleatin politik Këasi Këarteng në krah, Truss nisi hartimin e një plani qeverisës të përshkruar si radikal e shumë të guximshëm. Ata vendosën të shkelnin rregullat e ndjekura nga kryeministrat e mëparshëm konservatorë. “Ortodoksia” ekonomike u la mënjanë, dhe dyshja përgatiti atë që ndihmësit e tyre e quajtën një “big bang” masash. Truss e modeloi veten sipas ish-kryeministres Margaret Thatcher. Aleatët e saj paralajmëruan se do të kishte vendime jopopullore, por ajo nuk do të stepej përballë presioneve sepse donte që të bëhej Zonja e re e Hekurt. Vetëm 48 orë pas marrjes se dëtyrës, mbërriti seria e parë e lojrave të guximshme ekonomike, të cilat shkuan shumë më tej nga sa prisnin pothuajse të gjithë. Buxheti i paraqitur nga ministri i saj i financave, Kwarteng, parashikonte ulje taksash për të pasurit dhe njëkohësisht rritjen e shpenzimeve.

Truss e quajti një plan për rritjen ekonomike. Por tregjet e financave panë të tronditet stabiliteti financiar i Britanisë së Madhe, paundi ra menjëherë, Bank of England iu desh të shpëtojë fondet e pensioneve dhe të rriste interesat e hipotekave. Jehona ndërkombëtare ishte shkatërrimtare, madje presidenti i SHBA-së Joe Biden deklaroi, se politika e Liz Truss ishte “një gabim”. Edhe pse në fillim se ishte një luftëtare e nuk do të tërhiqej, pasi shkarkoi Kwarteng, e pas tij largoi edhe ministren e vet të brendshme Suella Braverman, e preferuara e krahut të djathtë të Tory-ve, kupa u mbush. Të revoltuar, ligjvënësit konservatorë vendosën t`i japin fund cirkut, e kjo, sipas traditës britanike erdhi me një shpejtësi brutale.

Top Channel