Çfarë duhet të dini për paralizën e gjumit, nga se shkaktohet dhe çfarë mund të bëjmë

Nëse keni përjetuar një situatë të tillë duhet të dini se ka qenë një paralizë gjumi.

Paraliza e gjumit është një gjendje në të cilën personi është i vetëdijshëm, por nuk është në gjendje të lëvizë ose të flasë. Zakonisht ndodh gjatë një prej dy tranzicioneve: kur jeni duke fjetur ose po zgjoheni. Një person përjeton ndjesinë e paralizës dhe një ndjenjë të rëndë, sikur dikush ose diçka shumë e rëndë është ulur mbi ta. Zakonisht shoqërohet me halucinacione, gjë që e bën situatën më të tmerrshme.

Pavarësisht se sa shumë përpiqeni, nëse përjetoni paralizë të gjumit, nuk mund të bëni asgjë për të zgjuar trupin tuaj. Disa njerëz janë në gjendje të lëvizin gishtat ose këmbët, duke bërë që të zgjohen përfundimisht. Njerëzit shpesh e përshkruajnë si një “përvojë jashtë trupit”. Paraliza e gjumit mund të zgjasë nga disa sekonda deri në disa minuta.

Ndërsa janë të paralizuar, njerëzit priren të shohin figura në hije dhe të dëgjojnë zhurma drithëruese. Ndonjëherë përputhet me ndjenjën e tërheqjes nga shtrati, fluturimin ose dridhjet që kalojnë nëpër trup. Dëshpërimi gjithashtu hyn në lojë dhe ne fillojmë të humbasim kontrollin dhe panikun. Nuk është çudi që ne mund të vuajmë nga një ndjenjë shtesë ankthi kur ata nuk janë në gjendje të bërtasin ose të lëvizin.

Njerëzit duket se kanë vërejtur paralizë të gjumit që nga kohërat antike. Ka shumë histori dhe legjenda nga e gjithë bota që përshkruajnë diçka shumë të ngjashme me këtë gjendje. Njerëzit kryesisht e shihnin si një lloj posedimi demonik – apo edhe rrëmbim të huaj.

Një shembull i rëndësishëm në lidhje me paralizën e gjumit është piktura e Rilindjes nga artisti zviceran Henry Fuseli. Në të, një demon tregohet i ulur në gjoksin e një gruaje të prekur nga paraliza e gjumit, duke simbolizuar presionin e fortë.

Kur flemë, trupi ynë hyn dhe del nga gjumi faza REM (fazë e gjumit me lëvizje të shpejtë të syve). Truri ynë u dërgon një komandë muskujve tanë që të relaksohen. Kjo gjendje është e nevojshme për të kufizuar lëvizjet tona fizike, kështu që nuk do të veprojmë në ëndrrat tona. Epo, paraliza e gjumit ndodh kur trupi ynë ka një problem për ta bërë atë tranzicion. Ne jemi zgjuar, por muskujt tanë nuk arrijnë të dalin nga atonia.

Çfarë e shkakton paralizën e gjumit?

Paraliza e gjumit është një dukuri e natyrshme në tërësinë e saj. Mund t’i ndodhë çdokujt, pavarësisht nga mosha, gjinia ose gjendja shëndetësore. Por shkencëtarët identifikuan disa rrethana që shoqërohen me një rrezik në rritje të paralizës së gjumit. Midis tyre janë:

Gjumë i dobët. Kjo përfshin gjithashtu çrregullime të gjumit, si pagjumësia, narkolepsia dhe privimi i gjumit.

Gjumi në një pozicion të shtrirë. Çuditërisht, gjumi në shpinë është gjetur të jetë një faktor i shquar në paralizën e gjumit. Kjo e bën gjumin më të prekshëm për shkak të presionit të shtuar në mushkëri dhe rrugët e frymëmarrjes.

Gjenetika. Po, paraliza e gjumit është e trashëgueshme.

Problemet mendore. Lidhja midis paralizës së gjumit dhe shëndetit mendor është ende për t’u hulumtuar, por statistikat tregojnë se njerëzit me trauma, dhe ankth kanë tendencë të kenë paralizë të gjumit.

Çfarë mund të bëjmë?

Nuk mund të mohohet që paralizimi i gjumit është një përvojë e pakëndshme dhe shqetësuese, por nuk mbart ndonjë rrezik real pasi nuk i shkakton asnjë dëm fizik trupit. Dhe, sado e pakëndshme të duket, nuk ka trajtim për momentin. Në përgjithësi, mjekët rekomandojnë adoptimin e zakoneve më të shëndetshme të gjumit. Për shembull:

• Shkoni për të fjetur dhe zgjuar në të njëjtën kohë çdo ditë.
• Asnjë kafeinë ose substanca para gjumit.
• Shmangni gjumin në shpinë ose bark.
• Mbani pajisjet elektronike jashtë dhomës së gjumit.
• Por gjëja më e rëndësishme është të qëndroni të qetë.

 

Top Channel