Analiza/ Si e sheh botën Marco Rubio, i zgjedhuri i Trumpit për sekretar të Shtetit? 13/11 22:43
Për shkak të pandemisë së Coronës, kryeministri hungarez, Viktor Orban duhet të hiqte dorë këtë herë nga skena e madhe. Në vend të daljes si çdo vit në universitetin e verës, Baile Tusnad kryeministri nacional-konservator publikoi një ese programatike politike të hënën në gazetën ditore Magyar Nemzet. Ai i thotë jo perëndimit liberal.
“Perëndimi e ka humbur atraktivitetin e tij nga pikëpamja e Europës Qendrore.” Modelet jetësore të perëndimit liberal, të hapur ndaj botës dhe të lindjes së krishterë konservatore janë papajtueshme me njëra-tjetrën. Afrimet politike të të dy kampeve, si për shembull në Austri dhe Gjermani mes kristiandemokratëve dhe Të Gjelbërve, Orban i shikon si “pervertim”.
Botëkuptimet e ndryshme po e përçajnë edhe më shumë Bashkimin Europian në drejtimin e politikës ekonomike, sipas Orban. Hungaria dëshiron së bashku me aleatët e saj në rajon të përqëndrohet tek aftësia e konkurrencës në BE. Shumica në Bruksel e pengon këtë konkurrencë, sepse ndër të tjera ata ndjekin qëllimet e klimës deri në “absurditet” dhe synojnë një shoqëri multikulturore, thotë ai.
Edhe politikën edukative të perëndimit e kritikon kryeministri hungarez, si të papajtueshme me shtetet e krishtera konservatore. “Qëllimi i arsimit tonë është që nga fëmijët tanë të bëhen patriotë, që traditat tona të trashëguara t’i japin më tej.” Shkollat duhet të konfirmojnë atë identitet seksual tek fëmijët ” të cilin krijuesi ua ka dhënë me lindjen”, dhe të mbrojnë fëmjët nga “ideologjia gjinore” dhe “propaganda e ylberit”.
Orban ashpërson tonin dhe përhap teori konspirative
Prej vitesh përsërit Orban dhe partia e tij Fidesz, se konservatorët europianë i kanë tradhtuar idealet e një Europe të krishterë. Si arsyetim, ai përdor të njëjta teori konspirative. Edhe në esenë e tij programatike, ai pretendon, se institucionet e BE i shërbejnë “George Sorosit dhe njerëzve të tij”, jo qytetarëve të Europës. Miliarderi amerikan punon së bashku me “elitën e Brukselit”, “mediat ndërkombëtare” dhe “organizatat e shoqërisë civile të maskuara si OJQ” në shkatërrimin e shteteve kombëtare dhe qeverive nacional-konservatore. Edhe teorinë e preferuar në qarqet ekstremiste të djathta të “shkëmbimit të popullsisë” e përdor Viktor Orban. Një “elitë globale” dëshiron të arrijë “shoqëri të përhapura me etni të përziera duke e përshpejtuar me ardhjen e emigrantëve.”
Javët e kaluara, Orban e ka ashpërsuar tonin ndaj kundërshtarëve të tij. Kjo mund të lidhet edhe me atë që në javët e fundit numri i rasteve me Corona në Hungari ka shënuar rritje. “Orban ka shumë frikë se mos humbet popullaritetin nga pandemia e Coronës dhe kriza ekonomike”, thotë politologu, Peter Kreko nga Instituti i Budapestit, Political Capital në bisedë me Deutsche Wellen. Edhe për këtë arsye ai e kufizoi në muajt e fundit lirinë e shtypit me kompetenca të posaçme në kuadër të pandemisë dhe shkurtoi fondet e opozitës, thotë Kreko.
Së fundmi grupet parlamentare në Parlamentin Europian kanë bërë të ditur, se buxheti i BE së bashku me miliardat për Coronën do të miratohet, vetëm nëse lidhet me respektimin e rregullave të shtetit ligjor- Orban e shikon këtë në esenë e tij si “shantazh” dhe bën të ditur, se në këtë rast nuk do ta miratojë atë. Por politologu Kreko nuk beson në veton e Orbanit. Ai ka interes për ndihmat e shpejta financiare të BE. Megjithatë marrëdhënia e Hungarisë me BE është e dëmtuar. Nga viti 2019, partisë Fidesz i është pezulluar anëtarësia në partitë popullore europiane, PPE.
Mbështetje për Donald Trump
Viktor Orban i kërkon aleatët në anën tjetër të Atlantikut. Në esenë e tij, ai deklaron si kryetari i parë i një qeverie të BE mbështetjen e tij për rizgjedhjen e Donald Trumpit. “Imperializmin moral” të demokratëve amerikanë ai nuk e pranon, thotë Orban. Megjithë afrimin e Orbanit me Kinën e Rusinë, duket se marrëdhëniet me Uashingtonin po përjetojnë ditët më të mira. Administrata e Trumpit ftoi Peter Szijjarto si të vetmin ministër të Jashtëm nga BE në nënshkrimin e marrëveshjes së afrimit mes Izraelit dhe Emirateve të Bashkuara Arabe dhe Bahreinit në Shtëpinë e Bardhë. Në fund të ceremonisë, Szijjarto e propozoi Donald Trump për Çmimin Nobel të Paqes.
Politologu, Peter Kreko thotë, se Orban dhe Trump nuk janë të afërt vetëm në retorikë dhe nga ana politike. “Brenda BE nuk ka shumë vetë që e mbështesin hapur politikën e Trumpit.” Por në plan afatgjatë, afrimi i Orbanit me Kinën dhe Rusinë mund ta dëmtojë marrëdhënien me Trumpin. Eksperti e vlerëson si “një ekuilibër të rrezikshëm dhe të brishtë” politikën e jashtme hungareze. Pra shpallja e luftës perëndimit mund të jetë goditje me efekt prapaveprues për Orbanin, mendon politologu Kreko. Edhe nëse Trump i fiton zgjedhjet në nëntor. DW
Top Channel
