Shqip: Gratë e dhunuara të Kosovës

Përfaqësuese të shoqërisë civile, të Parlamentit të Kosovës dhe medias kanë folur për këtë tragjedi të harruar, si dhe për padrejtësinë që po i bëhet Kosovës me imponimin e Gjykatës Speciale, që do të hetojë krimet e supozuara të UÇK-së.

Rugova: UNMIK shkatërroi dëshmitë e dhunimeve

Aktivistja e shoqërisë civile, Igbale Rugova në fjalën e saj ka treguar për segmentin kohor kur janë verifikuar shumica e dhunimeve, si dhe ka shprehur kritikat e saj ndaj medias për mënyrën e trajtimit të kësaj tragjedie.

“Gjatë depërtimit kanë ndodhur krimet më të mëdha. Mijëra gra dhe vajza janë ndaluar rrugës për në Kukës dhe janë përdhunuar nga serbët. Këto gra e vajza nuk e ndjejnë sot lirinë e Kosovës”, ka treguar Rugova.

“Pas luftës aktivistet janë angazhuar, por media nuk ka qenë e ndjeshme. Ajo ka qenë më tepër në kërkim të sensacionit Nuk mund ta harroj një të përditshme që atëherë mbante titullin “Fëmijët e Turpit”, për gratë që ishin dhunuar. Për shkak të sensacionit, gazeta ka treguar edhe gjurmët e djegies së cigareve në gjoksin e një femre”, ka vijuar aktivistja.

Por sipas saj, një krim i rëndë është kryer edhe nga administrata ndërkombëtare në Kosovë, që dëshmitë e mbledhura nga shoqatat për gratë e dhunuara i ka shkatërruar, me qëllim mbrojtjen e shtetit serb.

“Shërbimet sekrete serbe kanë ndikuar shumë pas luftës. Dëshmi të grave të dhunuara të mbledhura nga shoqatat iu dorëzuan UNMIK-ut dhe UNMIK-u i shkatërroi që të mos dënohej Serbia”, ka vijuar rrëfimin e saj Rugova.

Por ajo thekson se lufta për drejtësi nuk ka mbaruar me kaq dhe shton se në planet e saj është lufta për të paditur UNMIKU-n në një gjykatë alternative.

“Ne kemi dalë disa herë publikisht, sepse këto gra meritojnë mbrojtjen ligjore dhe dinjitetin. Ne kemi në plan të ngremë një gjykatë dhe do të padisim UNMIK-un sepse ka bërë krim, ka shkatërruar dëshmitë. Kjo është një gjykatë alternative, por me këto dëshmi e padi do hapet rruga për gjykatën e drejtë”, ka saktësuar Rugova, e cila më tej ka prekur edhe çështjen e Gjykatës Speciale.

“Qeveria në Kosovë bën atë që i thotë bashkësia ndërkombëtare. Ky është gabimi i qeverisë. Ajo duhet të thotë: ju nuk guxoni”, ka shtuar aktivistja e njohur.

Kadriaj: Gjykata, padrejtësia e radhës ndaj Kosovës

Ndërsa Time Kadriaj, anëtare e Kuvendit të Kosovës, e cila ka ndjekur çështjen e grave të dhunuara gjatë luftës, ka treguar se si ushtria serbe shkeli rregullat e luftës dhe sot e kësaj dite nuk është gjykuar për krimet e saj.

“Ka ndodhur ajo që janë thyer rregullat e luftës nga policia dhe ushtria serbe, të cilat në pamundësi për të shkatërruar UÇK-në kanë dëmtuar atë që është më e shenjtë për shqiptarët: familja”, ka treguar Kadriaj.

Sipas saj, Kosova sot po përballet me padrejtësinë e dytë, që është Gjykata Speciale që do të hetojë krimet e supozuara të Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës.

“Sot Kosova po përballet me një padrejtësi të madhe: Gjykata Speciale që do të hetojë krimet e UÇK-së. Kjo është shumë e padrejtë pasi po barazohet viktima me njerëzit që kanë kryer dhunë, kanë vrarë, kanë masakruar dhe dhunuar. Kjo është padrejtësia e radhës që bota po i bën Kosovës”, ka theksuar Kadriaj.

Rushiti: Mbledhja e dëshmive, e vështirë

Feride Rushiti, një tjetër përfaqësuese e shoqërisë civile, e ka vënë theksin tek vështirësia që aktivistet kanë pasur në mbledhjen e dëshmive të grave të dhunuara.

“Shumica e grave të dhunuara nuk flasin sepse u vjen turp. Është cënuar nderi i familjes dhe në këtë mënyrë ajo dhimbje është përcjellë me heshtje. Kemi arritur të mbledhim disa nga dëshmitë e grave, por nuk është e lehtë”, ka thënë Rushiti.

Ajo më pas ka treguar historinë e një vajze të re që u detyrua të ndërmerrte eksodin me fëmijën 3-javësh dhe që u bë objekt i torturave dhe dhunimeve, që i kanë lënë plagë edhe sot, kur kanë kaluar 15 vjet nga konflikti.

Osmani: Reportazhi, torturë psikologjike

Ndërsa gazetarja e Top Channel, Valdete Osmani, autore e një reportazhi mbi gratë e dhunuara gjatë luftës, i transmetuar në programin “Exclusive”, ka treguar për vështirësitë e hasura në realizimin e tij.

“Na u desh rreth 1 vit për të bindur gratë të flisnin. I bindëm se zërat e tyre nuk do të identifikoheshin. Kjo, pasi në raste të tjera identiteti i tyre është keqpërdorur. Pasi i intervistova viktimat mësova shumë histori të trishtueshme. Vetëm t’i intervistoja ishte një torturë psikologjike”, ka treguar Osmani.

Osmani ka folur gjithashtu për rastin e sipërpërmendur të prishjes së dëshmive të grave të dhunuara, duke e bërë të pamundur hetimin e rasteve në ditët e sotme.

“Po të mos ishin prishur dëshmitë nga UNMIK, EULEX mund të kishte marrë ato dëshmi dhe të vazhdonte hetimet. Por tani që ato nuk ekzistojnë, kjo është një çështje e pamundur”, ka thënë Osmani.

Në nisje të pjesës së dytë, Time Kadrijaj, nënkryetare e Komisionit të Shëndetësisë në Kuvendin e Kosovës i bëri thirrje të gjitha grave të dhunuara të luftës që të marrin kurajon dhe të denoncojnë vuajtjet e tyre në mënyrë që të përfitojnë dëmshpërblimin që u takon. Ajo tha se është e nevojshme ngritja e një Komisioni profesional që të ruajë konfidencialitetin e të dhënave të viktimave.

“Gratë të mos turpërohen dhe të denoncojnë atë që u ka ndodhur dhe të përfitojnë dëmshpërblimin që u takon. Është e rëndësishme që të ngrihet një Komision”, tha zonja Kadrijaj.

Aktivistja e shoqërisë civile, Feride Rushiti shtoi: E rëndësishme  është që Komisioni të jetë profesional dhe të ruajë konfidencialitetin e të dhënave personale të grave, të ruhen dhe të kërkohet dëmshpërblimi, por edhe vënia e autorëve përpara drejtësisë.

Pjesës së dytë panelit iu bashkua Veprore Shehu po nga shoqëria civile. “Është i rëndësishëm angazhimi i shoqërisë civile dhe anëtarë të shoqërisë civile dhe anëtarë të saj që janë të dhunuar”, tha ajo duke sjellë një shembull se sa e vështirë është nisja e hetimeve për këto raste, kur kanë kaluar kaq vite.

Zonja Shehu u ndal tek rasti i një gruaje nga Dukagjini e cila kishte marrë guximin dhe kishte denoncuar rastin e saj tek EULEX. Por ky i fundit nuk kishte pranuar dëshminë duke i vënë si kusht që të gjendeshin edhe dy raste të tjera nga i njëjti vend i ngjarjes për të nisur hetimet.

Të ftuarat kritikuan qeverinë se në bisedimet për normalizimin e marrëdhënieve me Serbinë nuk ka përfshirë këtë cështje sa të ndjeshme aq e dhe të dhimbshme, për të vënë para drejtësisë autorët e saj. 

Top Channel