Filip Çakuli – Rroftë Ahmet Zogu, rroftë/Shakaxhiu i përparimit/Brez pas
brezit u trashëgoftë/Si stërnip i Nastradinit. (Fan Noli)
Komedia vazhdon. Dy republika, kjo e jona, me nder me thanë dhe ajo e Kosovës, u përkulën para kockave të mbretërisë, të vetëshpallurit mbret i shqiptarëve. Natyrisht jo i vetmi mbret yni, po në mes të Vidit që na e solli Europa dhe Emanuelit, që e kurorëzuam ne shqiptarët me duart tona.
Në këtë komedi, kryeaktori dhe njëkohësisht kryeministër, mban fjalimin historik për meritat historike të Zogollit, por duke ua lënë historianëve të bëjnë vlerësimin e figurës së tij. Komiku ynë kryeministër foli dhe për kontributin e mbretit në Holokaustin e Luftës së Dytë, ndërkohë që Zogolli ynë jo vetëm që nuk shkrepi një armë (pa llogaritur këtu armën që shkrepi djali i tij para KQZ-së dhjetëvjeçarë më vonë), por mbushi valixhet me ar dhe ia mbathi nga sytë këmbët, natyrisht për të mirën e Atdheut dhe të popullit të tij. Më tej, komiku ynë në krye të qeverisë foli dhe për bashkimin e mbretit me koalicionin antifashist, domethënë, paskësh luftuar së bashku me Enver Hoxhën, udhëheqësin e Luftës sonë brenda këtij koalicioni. Irakianët kishin Ali Komikun e tyre, ne kemi Sali komikun tonë.
Komicitetin e kësaj ceremonie e vazhdoi presidentja e Kosovës, kur na thotë se Zogolli na qenka në qendër të historisë sonë këto 100 vjet, duke luftuar kundër serbëve në Shkodër. Si mundet, moj zonjë e nderuar, që një mbret i ardhur me bajonetat serbe në krye të shtetit, t’u kthejë armët shpëtimtarëve të tij? Ky Zogu i Parë të ka vrarë pas krahëve Hasan Prishtinën tënd dhe tonin, Bajram Currin e plot të tjerë dhe ka nënshkruar me Serbinë një marrëveshje nënshtrimi, ku, ndër të tjera thotë për kosovarët, që mbetën nën zgjedhën serbe dhe mbretëria nuk ka të drejtë të ndërhyjë për të drejtat e tyre. Mbase mua, ju, zonjë e nderuar, nuk më besoni, po këtë marrëveshje e ka denoncuar Partia Demokratike kohë më parë, kur kryetari i saj president përzuri të birin e mbretit si të padëshirueshëm në këtë farë republike. Injorantum, non est argumentum, thoshin latinët.
Kryeministri ynë, si aktor komik që është, gati sa nuk qau në ceremoninë e kockave të mbretit, se i qan syri për mbretërinë pa minimum demokracie, pa opozitë, duke persekutuar kundërshtarët e duke lënë vendin në më të varfrin në Europë e botë. Dhe kur vjen çasti, që si komandant i përgjithshëm të organizonte rezistencën antifashiste, ia mbath me të katra si emigrant, duke marrë me vete edhe atë pak thesar që kishte shteti asaj kohe.
Në ceremoninë pasmortore, me vetëdije apo pa dashje, iu bë një provokim i hapur mbretit dhe mbretnisë. U këndua Himni kombëtar, ku tingëlluan në mënyrë kuptimplote vargjet:
Prej luftës veç ai largohet, që është lindur tradhtar…
Himni ynë quan tradhtar çdo qytetar ushtar që largohet dhe jo me komandantin e madh, që braktisi ushtrinë e tij në çastin e pushtimit. Po të njëjtën gjë mund të bënin edhe Mujo Ulqinaku, Abaz Kupi e të tjerë, që ngritën pushkët kundër pushtuesit fashist. Të largoheshin së bashku me komandantin e tyre dhe të kuvendonin për rezistencë në ekzil. Kur turqit rrethuan Kostandinopojën më 1453, luftëtarët iu lutën komandantit të tyre, Kostandinit, perandori i fundit i Bizantit, që të largohej me familjen e tij, ai parapëlqeu të luftonte bashkë me ushtarët e tij dhe të kishte fatin e tyre. Ç’krahasime bëj dhe unë; me ata që kanë bërë histori dhe me ata që duan të futen dhunshëm në histori!
Ish-sekretari i Partisë së Punës, parti që ia kishte ndaluar ardhjen e mbretit në Shqipëri, kur ishte president mbajti një fjalim për 70-vjetorin e revolucionit të qershorit dhe, ç’t’iu them unë, çka folur për këtë mbret. Lexojeni vetë:
“Dhjetori i vitit 1924 ishte një dhjetor i zi për shqiptarët dhe Shqipërinë. Rrëzimi i qeverisë Noli nga Ahmet Zogu me mbështetjen e Serbisë përbën njërën prej ngjarjeve më tragjike të historisë sonë kombëtare. Shqipëria e idealeve të mëdha demokratike për 68 vjet me radhë njohu vetëm pushtime dhe mynxyra, tiranira, diktatura nga më të egrat e më çnjerëzore… Ndaj dhe ngricat e mëdha të dhjetorit të ’24 ngrinë ëndrrën e madhe të demokracisë shqiptare…”.
Dhe më poshtë, komediani ynë kryeministër vazhdon: “Revolucioni i Qershorit u realizua nga një lëvizje popullore e drejtuar nga atdhetarë të flaktë, jashtë çdo aleance të dyshimtë, apo marrëveshje komprometuese që kishin nënshkruar dhe do të nënshkruanin me Beogradin sundimtarët e mëvonshëm shqiptarë për të siguruar dhe ruajtur fronin e tyre”. Pra, kryeministri ynë flet për një marrëveshje komprometuese që do nënshkruante sundimtari i ardhshëm, d.m.th, i vetëshpalluri mbret.
Zonja e nderuar presidente e Kosovës, mbase nuk e di marrëveshjen që ka zbuluar dhe demaskuar Partia jonë Demokratike. Për kulturë po i kujtoj vetëm pikën 12 të kësaj marrëveshjeje të fshehtë: “Qeveria shqiptare do të heqë dorë nga një politikë ngushtësisht kombëtare dhe nuk do të interesohet nga elementi shqiptar jashtë kufijve të veta. Ajo impenjohet veç kësaj që të mos pranojë në tokën e saj dhe elementë të tjerë të ditur dhe të dyshimtë në sedimentet e tyre kundërshtare të politikës jugosllave…”. (Gazeta RD, 12 qershor 1994)
Mirë kur ka qenë komunist dhe sekretar partie do mbronte qëndrimin e partisë së tij për mbretin dhe mbretërinë, po kur ishte president i një vendi demokratik, kush e detyroi ta quante mbretërinë e Zogut si më tragjike në historinë tonë kombëtare?
Aktorët komikë janë të nderuar në rolin që luajnë. Po karagjozi ynë nuk mban të paktën një linjë, po e ndërron tekstin dhe regjinë sa herë t’i nevojitet në skenën e politikës sonë. Si meseleja e atij shefi policie që thirri policët për paradën e përvjetorit:
– Të dielën kemi paradë. Po ra shi paradite, paradën do ta bëjmë mbasdite, po ra shi mbasdite, paradën do ta bëjmë paradite!
Thotë një fjalë e urtë angleze: hera-herës është më mirë të heshtësh e të dukesh budalla, sesa të hapësh gojën e të shuash çdo dyshim. Natyrisht kjo s’ka lidhje me karagjozin tonë, që vetëm budalla nuk është. Po nga dëshira dhe mania për të folur shumë dhe për të parë veten në ekran, për ullinjtë, për pjeshkat, për mjaltin, për abetaren, për kromin, për turizmin, për malet, fushat, lumenjtë, për leshin, për preshin, për ujin, për tokën, për Zotin, për…, këput dhe budallallëqe. Dakord që nga logoreja e tij e përditshme do ketë edhe budallallëqe, por këmbëngulja për t’i quajtur ato të vërteta historike, apo shkencore, e çojnë deri atje sa të duket qesharak në sy të të huajve, se ne e njohim kush është. “Sado mirë të flasësh, – shkruan Dumai,- po të flasësh shumë, në fund të fundit do fillosh të thuash budallallëqe”.
“Gjënë më të keqe që mund të them për demokracinë, është se ka duruar për katër vjet e gjysmë zotërinë tonë të nderuar, kryeministër”, – iu drejtua popullit anglez një politikan i famshëm në vitet ’40. Po ç’mund të themi ne për demokracinë dhe për kryeministrin tonë? Ndoshta fjalët proverbiale të zëvendëspresidentit amerikan (që më vonë u bë president), R. Nikson drejtuar presidentit legjendar Ajzenauer, për mosangazhimin në luftën kundër korrupsionit, më 1952: “Strateg, vjen një kohë që, ose duhet të shurroni, ose duhet të largoheni nga karrigia juaj”.
Me të drejtë lexuesi im do të pyesë pse përdor thëniet e të huajve të famshëm për të përshkruar komikun tonë kryeministër. E thjeshtë, me ne i është argasur lëkura dhe nuk ka më as ndjenjën e përgjegjësisë dhe as ndjenjën e turpit. Vetëm servilizmi ndaj të huajve i ka mbetur, se mjafton t’i japë dorën në një korridor konference një homologu të huaj, menjëherë vjen këtu e na e tregon ngjarjen historike për shqiptarët katër herë: herën e parë në mbledhjen e qeverisë, herën e dytë në grupin kuvendor të partisë së tij, herën e tretë në Kuvend dhe herën e katërt në përurimin e radhës të një rruge apo shkolle fshati. Dhe të katër herët pështyn mbi opozitën dhe kujtdo që i del përpara dhe i bën shenjë me dorë, nëse është mirë nga fiqiri.
Pjesëtarët e fisit Masai në Tanzani, në shenjë përshëndetjeje e nderim të thellë, me rastin e takimit ose ndarjes, pështyjnë njëri-tjetrin. Po të hulumtohet, jo nga Akademia jonë e Shkencave, kam bindjen se politikanët tanë me Komikun tonë në krye, duhet ta kenë prejardhjen nga ky fis. Se si e qysh, kjo u takon historianëve, siç thekson përditë udhëheqësi ynë i madh dhe i pagabueshëm. Edhe morali ka ligjin e tij të gravitetit: i keqi ngjitet, i miri zhytet.
Në fund, po të perifrazonim vjershën e Nolit, do të kishim një ditiramb të merituar për kryeministrin tonë:
Rroftë Sali Berisha, rroftë
Shakaxhiu i përparimit
Brez pas brezit u trashëgoftë
Si stërnip i Nastradinit!
Top Channel
